Η ιστορική εξέλιξη της διφθερίτιδας στον ελληνικό χώρο κατά το 19ο και τον 20ο αιώνα

Abstract

Diphtheria, known disease from Antiquity by the name angina membranacea, took its modern name by Doctor Pierre-Fidèle Bretonneau in 1826. In Greece of 19th century first case was identified in 1854. Over the next years the number of cases increases and epidemics are caused. Therapeutic attempts, which included medicines such as emetic, styptic, anti-infective, could not deal with the disease effectively. Mortality as much as morbidity is referred even in more favourable conditions 50% and/or 25%. The discovery and application of serotherapy, a new method that provides immunity against diphtheria, changed the route of the disease forever. Serotherapy was discovered by Emil von Behring in 1890. Greek doctors applied very quickly the new treatment bringing to the country beneficial effects over diphtheria.First tests of the anti-diphtheria vaccines made in Greece in 1927-1932 having encouraging results.Serotherapy, the anti-diphtheria vaccination and the penicillin in combination, eliminated a disease in a country. Diphtheria belongs to the past for Greece and despite the danger of the appearance of individual cases because of travelling to countries where there is the endemic disease, the time of epidemics cannot return under the present circumstances.

Η διφθερίτιδα, νόσος γνωστή από την Αρχαιότητα με το όνομα υμενογόνος κυνάγχη, πήρε τη σημερινή ονομασία της από τον ιατρό Pierre-Fidèle Bretonneau το 1826. Στην Ελλάδα του 19ου αιώνα το πρώτο κρούσμα ταυτοποιήθηκε το 1854. Τα επόμενα χρόνια ο αριθμός των κρουσμάτων αυξάνεται και προκαλούνται επιδημίες. Οι θεραπευτικές προσπάθειες που περιλάμβαναν φάρμακα, όπως εμετικά, στυπτικά, αντιμιασματικά, δεν μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τη νόσο αποτελεσματικά. Αναφέρεται θνητότητα σχεδόν όση και η νοσηρότητα, και στις ευνοϊκότερες συνθήκες 50 % ή και 25 %. Η ανακάλυψη και εφαρμογή της οροθεραπείας, μιας νέας μεθόδου που παρέχει ανοσία έναντι της διφθερίτιδας, άλλαξε για πάντα την πορεία της νόσου. Η οροθεραπεία ανακαλύφθηκε από τον Emil von Behring το 1890. Οι έλληνες ιατροί εφάρμοσαν ταχύτατα τη νέα θεραπεία, φέρνοντας στη χώρα τα ευεργετικά αποτελέσματά της έναντι της διφθερίτιδας. Στην Ελλάδα, στα χρόνια 1927-1932, έγιναν οι πρώτες δοκιμές των αντιδιφθεριτικών εμβολίων με ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Η οροθεραπεία, ο αντιδιφθεριτικός εμβολιασμός και η πενικιλλίνη, συνδυασμένες εξάλειψαν μια νόσο σε μια χώρα. Η διφθερίτιδα αποτελεί παρελθόν για την Ελλάδα και παρά τον κίνδυνο εμφάνισης μεμονωμένων κρουσμάτων λόγω των ταξιδιών σε χώρες όπου ενδημεί η νόσος, ο καιρός των επιδημιών δεν μπορεί να επανέλθει υπό τις παρούσες συνθήκες.