Η μελέτη της εξέλιξης των χειρουργικών επεμβάσεων και εργαλείων της πλαστικής χειρουργικής κατά την ελληνική αρχαιότητα και το Βυζάντιο

Abstract

The term plastic surgery (derived from the Greek verb platho, meaning to shape) was first used by Edward Zeis in 1838. In Greece, Plastic Surgery was officially recognized as a distinct surgical specialty in 1954. Nevertheless, Plastic Surgery appeared to have been highly developed in Greek antiquity and Byzantium and did not come up as a novelty in the middle of the 19th century.Ancient Plastic Surgery operations include facial operations, operations upon the trunk and the extremities, correction of skin defects and skin tumor excision in general.Antyllus recommends the creation of an H-shaped advancement flap for the management of skin defects. His principles of reconstruction are regarded as "sine qua non" for current plastic surgery.Ancient Facial plastic surgery operations regard the outer ear (earlobe defects and aural atresia), the nose (nasal fractures and reconstructive rhinoplasty), the eyelids (ectropion, lagophthalmus, palpebral adhesions, entropion and cystic palpebral lesions), the lips and the oral cavity (ankyloglossia (tongue-tie), jaw fractures and dislocations).Except for the aesthetic correction of gynecomastia, surgical removal of breast tumors and lymph node dissections are described as well. Operations upon the extremities involve surgical correction of polydactyly (extra digits), syndactyly (fused digits), nail operations and limb amputations. There are many references to operations upon the perineum for hypospadias, phimosis, paraphimosis, preputial adhesions, foreskin reconstruction, scrotal relaxation, penile tumors, vaginal atresia and hermaphroditism. Moreover, surgical and non-surgical interventions for burns, ulcers, scars and several solid and cystic skin lesions are outlined.Considering the wide spectrum of such highly demanding plastic surgery procedures, one can assume that the surgical instruments used, were probably of excellent quality and precision. Most of these instruments are today named with the surnames of their 19th-20th century inventors.

Ο όρος «πλαστική» χειρουργική (που προέρχεται από την ελληνική λέξη πλάθω) πρωτοχρησιμοποιήθηκε από τον Edward Zeis το 1838. Στην Ελλάδα, η ειδικότητα της πλαστικής χειρουργικής καθιερώθηκε επίσημα το 1954. Παρόλ’ αυτά, η πλαστική χειρουργική φαίνεται ότι ήταν αρκετά προχωρημένη και ανεπτυγμένη κατά την Αρχαία Ελληνική και Βυζαντινή περίοδο και δεν προέκυψε από παρθενογένεση στα μέσα του 19ου αιώνα, αφού πολλές επεμβάσεις πλαστικής χειρουργικής, επανορθωτικές και αισθητικές, έχουν τη ρίζα τους στις περιόδους αυτές.Οι επεμβάσεις αυτές αφορούν την κεφαλή, τα άκρα, τον κορμό καθώς και γενικά επεμβάσεις εκτομής δερματικών βλαβών και αποκατάστασης δερματικών ελλειμμάτων.Οι αρχές του Αντύλλου για την αποκατάσταση των δερματικών ελλειμμάτων με δημιουργία αμφοτερόπλευρου προωθητικού κρημνού σχήματος Η, θεωρούνται «εκ των ων ουκ άνευ» και για τη σύγχρονη εγχειρητική.Οι αρχαίες επεμβάσεις πλαστικής χειρουργικής στην κεφαλή αφορούν τα ώτα (ελλείμματα πτερυγίων, ατρησία έξω ακουστικού πόρου), τη μύτη (ρινικά κατάγματα, επανορθωτική ρινοπλαστική), τα βλέφαρα (εκτρόπιο, λαγώφθαλμος, βλεφαρικές συμφύσεις, εντρόπιο, κυστικοί βλεφαρικοί όγκοι), τα χείλη και τη στοματική κοιλότητα (αγκυλογλωσσία- βραχύς χαλινός, κατάγματα-εξαρθρήματα γνάθου).Εκτός από την αισθητική επέμβαση σε περιπτώσεις γυναικομαστίας, αναλύονται επίσης η αφαίρεση όγκων του μαστού καθώς και οι λεμφαδενικοί καθαρισμοί. Στα άκρα οι επεμβάσεις συνίστανται σε αποκαταστάσεις πολυδακτυλίας, συνδακτυλίας, επεμβάσεις στα νύχια καθώς και ακρωτηριασμούς άκρων. Η αρχαία ελληνική γραμματεία περιέχει επίσης αρκετές αναφορές σε επεμβάσεις στο περίνεο για διάφορες παθολογικές καταστάσεις, όπως ο υποσπαδίας, η φίμωση, η παραφίμωση, οι βαλανοποσθικές συμφύσεις, η ακροβυστία, η χαλάρωση του οσχέου, οι καλοήθεις και κακοήθεις όγκοι του πέους, η ατρησία του κόλπου και ο ερμαφροδιτισμός.Στην αρχαία Γραμματεία περιγράφονται επίσης τα εγκαύματα, οι εξελκώσεις, οι ρικνωτικές ουλές και η εκτομή συμπαγών και κυστικών δερματικών μορφωμάτων.Από το πλήθος των επεμβάσεων πλαστικής χειρουργικής που ανευρέθησαν και την υψηλού επιπέδου χειρουργική τεχνική που απαιτείτο για την πραγματοποίησή τους, μπορεί κάποιος να συμπεράνει ότι τα χρησιμοποιούμενα χειρουργικά εργαλεία ήταν εξαιρετικής λεπτότητας και ακρίβειας. Αρκετά από τα εργαλεία αυτά έχουν καθιερωθεί πλέον με τα σύγχρονα ονόματα αυτών που τα εφηύραν (19ος-20ος αιώνας).