Γάλλοι ερευνητές της ελληνικής μουσικής στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου: Louis-Albert Bourgault-Ducoudray, Maurice Emmanuel, Hubert Pernot

Abstract

The work on Greek music by Louis-Albert Bourgault-Ducoudray (1840- 1910), Maurice Emmanuel (1862-1938) and Hubert Pernot (1870-1946) had a significant influence on Greek musicians in the late 19th and early 20th century: In church music, both the enthusiasts of harmonised chant, and the ones opposing such modernisations used Bourgault- Ducoudray’s texts to support their views, even though the latter had in mind a wrongly understood version of Bourgault-Ducoudray’s positions. Referring to the way Greek musicians dealt with Greek folk music, Bourgault-Ducoudray’s Greek songs collection has been used as a model as well as a stimulus for similar efforts among the Greeks, while the use of the phonograph and the initiative of establishing the Syllogos Dēmotikon Tragoudion [Folk Songs Association] by Pernot put on a scientific basis folk music research in Greece. Particularly influential in the Greek public opinion were the views of Bourgault-Ducoudray, Emmanuel and Pernot, correlating Greek folk music with ancient musical and poetic tradition. In the field of art music, it is for the first time observed in this dissertation that the article by Georgios Lambelet "Ē ethnikē mousikē-Ē laïkē" [The national music-The folk] -often cited by historians as the first ever text to expose ideas on a Greek National School- contains excerpts from the introduction of Bourgault- Ducoudray’s songs collection. Folk songs of the same collection have been used by the composers Spyros Samaras and Manolis Kalomiris. Finally, Hubert Pernot’s folksongs collection has been the raw material for the works of Petros Petrides 40 mélodies populaires grecques harmonisées and Quatre mélodies grecques pour chant et piano- Poésies de A. Valaoritis.

Το έργο για την ελληνική μουσική των Louis-Albert Bourgault- Ducoudray (1840-1910), Maurice Emmanuel (1862-1938) και Hubert Pernot (1870-1946) άσκησε σημαντικές επιδράσεις στους Έλληνες μουσικούς. Στον χώρο της εκκλησιαστικής μουσικής, τόσο αυτοί που υποστήριζαν πως πρέπει να εκσυγχρονιστεί εναρμονιζόμενη, όσο και όσοι αντιδρούσαν σε αυτό, κατέφυγαν στα κείμενα του Βourgault- Ducoudray προκειμένου να στηρίξουν τις απόψεις τους, παρόλο που οι τελευταίοι είχαν υπόψη τους μία λανθασμένα κατανοημένη εκδοχή των θέσεων του. Σε ό,τι αφορά την μελέτη της δημοτικής μουσικής, η συλλογή τραγουδιών του Bourgault-Ducoudray αποτέλεσε πρότυπο και κίνητρο για παρεμφερείς προσπάθειες μεταξύ των Ελλήνων, ενώ ο Pernot, με την πρωτοποριακή χρήση του φωνόγραφου και την συμβολή του στην ίδρυση του Συλλόγου Δημοτικών Τραγουδιών, έθεσε σε επιστημονική βάση την έρευνά της ελληνικής δημοτικής μουσικής. Ιδιαίτερη επίδραση στην ελληνική κοινή γνώμη είχαν οι απόψεις των Bourgault-Ducoudray, Emmanuel και Pernot για τη σύνδεση της ελληνικής δημοτικής μουσικής με την αρχαιοελληνική μουσική και ποιητική παράδοση. Στον τομέα της έντεχνης μουσικής, το άρθρο του Γεωργίου Λαμπελέτ «Η εθνική μουσική-Η λαϊκή», όπου διατυπώνονται για πρώτη φορά ιδέες εθνικής σχολής, περιέχει αποσπάσματα από την εισαγωγή της συλλογής δημοτικών τραγουδιών του Bourgault- Ducoudray. H ίδια συλλογή χρησιμοποιήθηκε ως πηγή δημοτικών τραγουδιών από τους συνθέτες Σπύρο Σαμάρα και Μανώλη Καλομοίρη. Τέλος, η συλλογή δημοτικών τραγουδιών του Hubert Pernot αποτέλεσε την πρώτη ύλη για τα έργα του Πέτρου Πετρίδη 40 mélodies populaires grecques harmonisées και Quatre mélodies grecques pour chant et piano-Poésies de A. Valaoritis.