Πρόταση για ένα ολοκληρωμένο μοντέλο σχεδίασης εφαρμογών ηλεκτρονικής αξιολόγησης γνώσης

Abstract

This dissertation attempts a comprehensive approach to the Computer Assisted Assessment of knowledge. Starting with the current developments in the field of e-learning and with the study of the educational role of the assessment, we focus on the forms and uses of e-assessment and the challenges it faces. We note that despite the alleged advantages of e- assessment its penetration in modern education remains limited and disproportionate in relation to other educational technologies. Initially, the dissertation attempts a thorough study of the end users of electronic assessment. We use psychometric tools to record the individual characteristics of students and we formulate research hypotheses regarding how they affect the students’ readiness towards the use of Information and Communication Technologies (ICT) in general, and e-assessment in particular. On the basis of the findings we put forward teaching interventions to assist the integration of ICT and e-assessment in the educational process. On the basis of the challenges facing the electronic assessment, we present our proposal of an integrated model for the design of assessment applications which is summarized in three principles: a) design of assessment applications by the end users themselves, b) usage of electronic platforms that minimize the medium effect and c) evolution and not overturning - of existing educational practices. The dissertation proceeds with the design of two electronic assessment applications by the end users themselves through a participatory methodology for the design of educational software. A group of freshmen computer science students designs the myTest application for objective testing while a group of secondary school pupils and teachers designs the myTest(ink) for open ended handwritten electronic tests. We study the assessment needs expressed by the different user groups as well as the cognitive tools proposed to address them. The evaluation of both applications confirms the end users ability to detect their own learning needs and to propose solutions to address them, as well as the impact of the hardware platform in the acceptance of electronic assessment.

Η παρούσα διατριβή επιχειρεί μια σφαιρική προσέγγιση στο θέμα της ηλεκτρονικής αξιολόγησης της γνώσης. Ξεκινώντας από τις σύγχρονες εξελίξεις στο χώρο της ηλεκτρονικής μάθησης (e-learning) και αφού μελετήσουμε τον παιδαγωγικό ρόλο της αξιολόγησης, εστιάζουμε στις μορφές και χρήσεις της ηλεκτρονικής αξιολόγησης (Computer Assisted Assessment) καθώς και στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει. Διαπιστώνουμε ότι παρά τα διακηρυχθέντα πλεονεκτήματα και τις υπαρκτές δυνατότητές της, η διείσδυσή της στην εκπαίδευση παραμένει περιορισμένη και δυσανάλογη σε σχέση με άλλες εκπαιδευτικές τεχνολογίες. Αρχικά η διατριβή επιχειρεί την ενδελεχή μελέτη των χρηστών της αξιολόγησης. Χρησιμοποιούμε ψυχομετρικά και εμπειρικά εργαλεία καταγραφής των ατομικών χαρακτηριστικών των μαθητών, ενώ διατυπώνουμε και ελέγχουμε ερευνητικές υποθέσεις για τον τρόπο με τον οποίο αυτά επηρεάζουν την ετοιμότητα των μαθητών απέναντι στην χρήση των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), εν γένει, και της ηλεκτρονικής αξιολόγησης ειδικότερα. Στη βάση των συμπερασμάτων προτείνουμε διδακτικές παρεμβάσεις για την υποβοήθηση της ένταξης των ΤΠΕ και της ηλεκτρονικής αξιολόγησης στην εκπαιδευτική διαδικασία. Στη βάση των συμπερασμάτων μας για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ηλεκτρονική αξιολόγηση διατυπώνουμε την πρόταση μας για ένα ολοκληρωμένο μοντέλο σχεδίασης σχετικών εφαρμογών η οποία συνοψίζεται στο τρίπτυχο: α) σχεδίαση των εφαρμογών ηλεκτρονικής αξιολόγησης από τους ίδιους τους χρήστες, β) επιλογή ηλεκτρονικής πλατφόρμας που να ελαχιστοποιεί την επίδραση του μέσου και γ) εξέλιξη - και όχι κατάργηση - των υπαρχουσών εκπαιδευτικών πρακτικών. Η διατριβή προχωρά με τη σχεδίαση δύο προτύπων εφαρμογών ηλεκτρονικής αξιολόγησης από τους ίδιους τους τελικούς τους χρήστες, μέσω μιας μεθοδολογίας συμμετοχικής σχεδίασης εκπαιδευτικού λογισμικού. Μια ομάδα πρωτοετών φοιτητών Πληροφορικής σχεδιάζει την εφαρμογή αξιολόγησης myTest για αντικειμενικού τύπου αξιολογήσεις, ενώ μια ομάδα μαθητών και καθηγητών γυμνάσιου σχεδιάζει την εφαρμογή myTest(ink) για χειρόγραφες ηλεκτρονικές αξιολογήσεις ανοιχτού τύπου. Μελετούμε τις ανάγκες αξιολόγησης που διατύπωσαν οι διαφορετικές ομάδες χρηστών, καθώς και τα γνωστικά εργαλεία που πρότειναν για την κάλυψή τους. Η αξιολόγηση των εφαρμογών επιβεβαιώνει την δυνατότητά τους να ανιχνεύσουν οι ίδιοι τις μαθησιακές τους ανάγκες και να προτείνουν λύσεις για την κάλυψή τους καθώς και η επίδραση της πλατφόρμας υλισμικού στην αποδοχή της ηλεκτρονικής αξιολόγησης.