Διασπορά και γενετική ανάλυση των ιών της κροτωγενούς εγκεφαλίτιδας σε κρότωνες της βόρειας Ελλάδας

Abstract

Aim of the study was the detection of TBE serocomplex viruses in ticks collected from prefectures of Northern Greece so as to estimate their infection rate with TBE viruses, the determination of endemic Foci of the virus, the genetic characterization of TBE strains and the phylogenetic analysis and comparison of Greek TBE virus strains with those present in other countries. In addition, there was conducted a seroepidemiological survey in order to determine the seropositivity rate against TBE virus of healthy population living in Northern and Western Greece, aiming to map the TBE endemic Foci. The detection and the genetic characterization of TBE viruses from clinical cases with CNS infection were also attempted. Serological (indirect immunofluorescence and ELISA) for the detection of specific antibodies and molecular methods (RT-PRC and DNA sequencing), as well as virus isolation cell cultures methods were performed. As it seems, in Greece a small proportion of Northern Greece have IgG antibodies against TBE virus, probably due to cross reaction with the GGE virus. The GGE virus differs genetically about 16-20% from other TBE strains and forms together with its genetically close TSE virus a new forth subtype of TBE viruses. The low infection rate of ticks in combination with the absence of clinical TBE cases shows that tick-borne encephalitis is not endemic in Greece.

Σκοπός της μελέτης ήταν η ανίχνευση ιών του συμπλέγματος ΤΒΕ σε κρότωνες νομών της Β. Ελλάδας, ώστε να γίνει εκτίμηση της συχνότητας μόλυνσης των κροτώνων με ιούς ΤΒΕ, προσδιορισμός των ενδημικών εστιών του ιού, γενετικός χαρακτηρισμός των στελεχών των ιών ΤΒΕ, καθώς και φυλογενετική ανάλυση και συσχέτιση των ελληνικών στελεχών του ιού με αυτά που ενδημούν παγκοσμίως. Επιπλέον, πραγματοποιήθηκε ορολογική επιδημιολογική έρευνα, για τον καθορισμό του ποσοστού οροθετικότητας έναντι του ιού. Επίσης, επιχειρήθηκε η απομόνωση και ο γενετικός χαρακτηρισμός ιών ΤΒΕ από κλινικά περιστατικά με λοίμωξη του ΚΝΣ. Εφαρμόστηκαν ορολογικές (έμμεσος ανοσοφθορισμός και ELISA) για την ανίχνευση ειδικών αντισωμάτων και μοριακές μέθοδοι (RT-PCR και αλληλούχιση νουκλεοτιδίων), καθώς και μέθοδοι απομόνωσης ιού σε υτταροκαλλιέργειες. Όπως προέκυψε στην Ελλάδα μικρό ποσοστό κροτώνων του είδους Ixodes ricinus φέρνει τον ιό της Εγκεφαλίτιδας της ελληνικής αιγός. 2,06% του πληθυσμού της Β. Ελλάδας φέρει IgG αντισώματα έναντι του ΤΒΕ, πιθανώς οφειλόμενα σε διασταυρούμενες αντιδράσεις με τον ιό GGE. Ο ιός GGE διαφέρει γενετικά κατά 16-20% από τα υπόλοιπα στελέχη ιών ΤΒΕ και συνιστά μαζί με τον συγγενικό του ιό TSE ένα νέο, τέταρτο υπότυπο των ιών ΤΒΕ. Το μικρό ποσοστό μολυσμένων κροτώνων σε συνδυασμό με την απουσία κλινικών περιστατικών δείχνει ότι η κροτωγενής εγκεφαλίτιδα δεν ενδημεί στην Ελλάδα.