Η δράση των L-a-GP, β-GP ΚΑΙ 3-PGA στη συσσώρευση των αιμοπεταλίων που προκαλούν το ADP, οι κατεχολαμίνες και το κολλαγόνο

Abstract

2,3 diphosphoglycerate (2,3-DPG), an important organic phosphate of the erythrocytes, has been shown to modify platelet function, in vitro. It inhibits platelet aggregation induced by adenosinodiphosphate (ADP), epinephrine (EPI), norepinephrine (NOR) and collagen (COL). It has been proposed that this occurs through an increase of the intraplatelet levels of c-AMP, or by inhibition of prostaglandin synthesis. 2-phosphoglycerate (2-PG) and 3-phosphoglycerate (3-PG) modify also platelet function, in vitro, in a way defined by their chemical structure. We studied the effects of L-a-glycerol phosphate (L-a-GP), β-glycerol phosphate (β-GP) and glyceraldehyde-3-phosphate (3-PGA), which are chemical analogs of 2,3-DPG, 2-PG and 3-PG, on platelet aggregation and thromboxane B₂ (TXB₂) formation. Aggregation studies, performed using the light transmission technique and platelet rich plasma, show that L-a-GP and 3-PGA inhibit platelet aggregation induced by ADP, EPI, NOR and COL. On the contrary, β-GP has no effect on platelet aggregation induced by the above mentioned compounds. Measurement of TXB₂ amounts - a stable metabolite of TXA₂ - by a radioimmunoassay method shows that L-a-GP and 3-PGA influence platelet secretion by inhibiting TXB₂ formation. The results show that L-a-GP and 3-PGA, phosphorylated compounds with a three carbon chain molecule and the phosphate group in either the first or the third position of the molecule, exert an effect on platelet function, they inhibit platelet aggregation and TXB₂ formation, induced by ADP, EPI, NOR and COL. β-GP, an analog of the other two compounds, but with the phosphate group in the second position of the molecule, is inactive. It does not influence ADP, catecholamines or collagen induced platelet aggregation and TXB₂ formation. These results support the hypothesis that L-a-GP, 3-PGA and their analogs exert their effect on platelet aggregation and TXB₂ synthesis, only when the phosphate is in the first or the third position of the molecule. A theoretical result of this state of events might be that release of these compounds, in vivo, might influence prostaglandin synthesis in the platelets and thus play a regulatory role in mediating haemostatic homeostasis.

Το 2,3-διφωσφογλυκερινικό οξύ (2,3-DPG) σημαντικός οργανοφωσφορικός εστέρας των ερυθρών αιμοσφαιρίων, μεταβάλλει, in vitro, τη λειτουργικότητα των αιμοπεταλίων. Επιφέρει αναστολή της συσσώρευσης των αιμοπεταλίων που προκαλούν το ADP, η επινεφρίνη (EPI), η νορεπινεφρϊνη (NOR) και το κολλαγόνο (COL). Προτάθηκε ότι η δράση αυτή πιθανόν οφείλεται σε αύξηση των ενδοκυττάριων επιπέδων c-AMP ή στην αναστολή της σύνθεσης των προσταγλανδινών. Το 2-φωσφογλυκερινικό οξύ (2-PG) και το 3-φωσφογλυκερινικό οξύ (3-PG) επηρεάζουν, επίσης, τη λειτουργικότητα των αιμοπεταλίων, in vitro και μάλιστα κατά τρόπο ανάλογο της χημικής δομής τους. Μελετήσαμε τη δράση των ουσιών L-α-γλυκερίνη Ρ (L-a-GP), β-γλυκερίνη Ρ (β-GP) και γλυκεριναλδεύδη -3-Ρ (3-PGA), ουσιών χημικώς αναλόγων του 2,3-DPG, του 2-PG και του 3-PG και ενδιαμέσων προϊόντων του μεταβολισμού των ερυθρών αιμοσφαιρίων στη συσσώρευση των αιμοπεταλίων και τη παραγωγή θρομβοξάνης Β₂. Η φωτομετρική μέθοδος μελέτης της συσσώρευσης των αιμοπεταλίων δείχνει ότι η L-a-GP και η 3-PGA αναστέλλουν τη συσσώρευση των αιμοπεταλίων που προκαλούν το ADP, η EPI, η NOR και το COL. Αντίθετα, η β-GP δεν έχει καμιά επίδραση στη συσσώρευση που προκαλούν οι προαναφερθείσες ουσίες. Ο ραδιοανοσολογικός προσδιορισμός της θρομβοξάνης Β₂ ΤΧΒ₂-σταθερού μεταβολίτη της θρομβοξάνης Α₂- αποδεικνύει ότι οι ουσίες L-a-GP και 3-PGA επεμβαίνουν στην έκκριση των αιμοπεταλίων και αναστέλλουν το σχηματισμό ΤΧΒ₂. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η L-a-GP και η 3-PGA, φωσφορυλιωμένα μόρια με τρία άτομα άνθρακα και τη φωσφορική ομάδα στην α' και γ' θέση αντίστοιχα, επιδρούν στη λειτουργία των αιμοπεταλίων και αναστέλλουν τη συσσώρευση των αιμοπεταλίων και την παραγωγή ΤΧΒ₂. Η β-GP, ουσία ανάλογη με τις προηγούμενες, αλλά με τη φωσφορική ομάδα στη β' θέση, παρουσιάζεται αδρανής. Δεν επηρεάζει τη συσσώρευση των αιμοπεταλίων και το σχηματισμό ΤΧΒ₂ που προκαλούν το ADP, οι κατεχολαμίνες και το κολλαγόνο. Συμπεραίνεται, λοιπόν, ότι η L-a-GP, η 3-PGA και τα ανάλογά τους, εξασκούν δράση στη συσσώρευση των αιμοπεταλίων που προκαλούν το ADP, η EPI, η NOR και το COL, μόνον όταν η φωσφορική ομάδα είναι στην α' ή στη γ' θέση του μορίου τους. Θεωρητικό επακόλουθο αυτών όλων είναι, ότι η απελευθέρωση των ουσιών αυτών στο αίμα, in vivo, μπορεί να επηρεάζει την παραγωγή προσταγλανδινών στα αιμοπετάλια και να δρα ρυθμιστικά στη διατήρηση της ομοιόστασης της κυκλοφορίας του αίματος.