Η χρηματιστηριακή συμπεριφορά των μετοχών, εταιριών που εισάγονται για πρώτη φορά στο χρηματιστήριο: η ελληνική πραγματικότητα 1994-2000

Abstract

The present study, using a sample of 176 firms listed and traded on the Athens Stock Exchange (ASE) between 1994-2000 is aimed to investigate the IPO returns, by analyzing them and by identifying their determinants. The results show that the Greek IPO' s are underpriced by an average of 80,76%. In terms of sub-samples the highest initial returns is obtained by the companies, which belong in the High Technology sector and in Parallel Market. It is also worthwhile noting that IPO's returns reached their maximum values during the "hot" period 1998-1999. Regarding the factors that strongly influence IPO's it can be said that the stock market performance between the date of public offering and first trading day, the age of issuing firms, the high oversubscription rates and the standard deviations of stock price returns during the first 21 days in the aftermarket are the most significant determinants of underpricing. Investors who purchased the new issues in the aftermarket at the closing price on the fifth trading day and held for one, two or three years enjoyed mean excess returns, regardless the employed measures of performance. In general, the findings of the study do not provide evidence of long- term underperformance. However, firms, which provided the highest initial returns, were found to lead to lower long- term returns. As far as the long- term performance is concerned, the findings reveal that it is explained adequately by a number of statistically significant determinants, such as the gross proceeds, the rising stock market between the date of public offering and first trading day, the age of issuing firms, the high oversubscription rates and the standard deviations of stock price returns during the first 21 days in the aftermarket, the initials returns and the proportion of shares sold

Το κύριο αντικείμενο της μελέτης αφορά την χρηματιστηριακή συμπεριφορά των μετοχών, εταιριών που εισάγονται για πρώτη φορά στο χρηματιστήριο και την ελληνική πραγματικότητα κατά το διάστημα 1994-2000. Η εξασφάλιση των αναγκαίων κεφαλαίων, είναι ένα από τα βασικότερα ζητήματα που απασχολεί τις επιχειρήσεις, ιδιαίτερα όταν αυτές βρίσκονται σε φάση ανάπτυξης. Οι πηγές από τις οποίες μπορεί, η επιχείρηση να αντλήσει κεφάλαια για να χρηματοδοτήσει τις ανάγκες της είναι ο τραπεζικός δανεισμός, η έκδοση ομολογιακού δανείου, οι εμπορικές πιστώσεις, η χρηματοδοτική μίσθωση, τα εταιρικά κέρδη, οι αποσβέσεις και το μετοχικό κεφάλαιο. Στην Ελλάδα, την τελευταία δεκαετία, όλο και περισσότεροι επιχειρηματίες, αποφάσισαν αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και ταυτόχρονη εισαγωγή των μετοχών των επιχειρήσεων τους στο χρηματιστήριο, ακολουθώντας μια διαδικασία γνωστή ως "Αρχική Δημόσια Εγγραφή" (Initial Public Offering - IPO). Το φαινόμενο της αρχικής υποτιμολόγησης έχει εξετασθεί εκτενώς σε πλήθος αγορών με τους ερευνητές να αναπτύσσουν διάφορα υποδείγματα, για την ερμηνεία της. Ενδιαφέροντα συμπεράσματα προκύπτουν από την μελέτη επιμέρους δειγμάτων, τα οποία ομαδοποιήθηκαν βάσει της αγοράς εισαγωγής, του κλάδου δραστηριοποίησης και του περιορισμού στο σύστημα ημερήσιων συναλλαγών.Στην διδακτορική έρευνα εξετάζεται η χρηματιστηριακή συμπεριφορά των εταιριών που εισήγαγαν κοινές μετοχές με τη μέθοδο της Αρχικής Δημόσιας Εγγραφής στο Χρηματιστήριο Αθηνών την περίοδο 1994-2000 και προσδιορίζονται παράμετροι, οι οποίες επηρεάζουν αυτή την συμπεριφορά. Σύμφωνα με τα εμπειρικά ευρήματα η μέση απόδοση των εταιριών που εισάγονται για πρώτη φορά στο Χρηματιστήριο Αθηνών είναι 80,76% την πέμπτη ημέρα διαπραγμάτευσης (σε σχέση με την τιμή εισαγωγής) σημαντικά υψηλότερη από αυτές που αναφέρονται στην πλειοψηφία των διεθνών εργασιών, γεγονός το οποίο αποδίδεται στην ύπαρξη της «θερμής» περιόδου 1998-1999. Ειδικότερα, την διετία 1998-1999 η μέση απόδοση των 50 νέων εκδόσεων την πέμπτη ημέρα ανήλθε σε 192,31% όταν οι υπόλοιπες 126 εκδόσεις σημείωσαν μέση απόδοση 36,49%. Ενδιαφέροντα συμπεράσματα προκύπτουν από την μελέτη επιμέρους δειγμάτων, τα οποία ομαδοποιήθηκαν βάσει της αγοράς εισαγωγής, του κλάδου δραστηριοποίησης και του περιορισμού στο σύστημα ημερήσιων συναλλαγών. Το φαινόμενο της μακροχρόνιας υποαπόδοσης δεν παρατηρείται στις ελληνικές Αρχικές Δημόσιες Εγγραφές, καθώς οι μέσες επιπλέον αποδόσεις υπήρξαν θετικές (και με τις τρεις μεθόδους υπολογισμού) στο τέλος του πρώτου, δεύτερου και τρίτου έτους διαπραγμάτευσης (εξαιρουμένης της αρχικής περιόδου). Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ανάλυσης οι μεταβλητές που ερμηνεύουν σε σημαντικό βαθμό τις χρηματιστηριακές αποδόσεις είναι: ο βαθμός υπέρ-κάλυψης της έκδοσης (ΒΑΘΜΥΠ), η τυπική απόκλιση των ημερήσιων αποδόσεων κατά τις πρώτες είκοσι μία ημέρες διαπραγμάτευσης (ΤΥΠΙΑΠ), η απόδοση της συνολικής αγοράς πριν την εισαγωγή (ΑΠΟΔΑΓ), η ηλικία της επιχείρησης (ΗΛΙΚΕΠ), τα αντληθέντα κεφάλαια (ΑΝΤΛΚΕ) και τέλος το ποσοστό διάθεσης (ΠΟΣΟΔΙ).