Ο Edward Gordon Craig ως δραματουργός: προσπάθειες καταγραφής ενός επερχόμενου θεάτρου: κριτική ανάλυση χειρογράφων της συλλογής Craig: συμβολή στην ιστορία της σκηνοθεσίας

Abstract

The thesis examines a series of sketches from Edward Gordon Craig's notebooks found in the Edward Gordon Craig Archive. These involve performances that were never actually realised on stage. A thorough study of these sketches suggests that they are idiosyncratic and incommensurable in terms of dramaturgy, given the norms and experience of theatre at the time they were conceived. The attempt to place Craig's work in its historical and aesthetic context and to underline its internal tensions which became its driving force - led lo a methodological approach that draws on several theories. The theories of Peter Szondi and Hans-Thies Lehmann regarding the crisis of the theatre at the end of the nineteenth century were instrumental in locating a conflict with the existing order of dramatic theatre in the sketches in question. Thomas Kuhn's 'paradigm theory' also pointed to the same direction. The journals were treated as multi-semiotic and non-teleological fields in accordance to genetic criticism and the study of iconotexts. The description and aesthetic analysis of the sketches are central to the thesis. In its last chapter, the thesis synthesizes the methodological and historical approaches of previous chapters in an attempt to underline the degree of innovation of new theatre as envisioned by Craig in his notebooks' imaginary stage. It also aims to highlight the way Craig's work mirrors preoccupations of his time, as well as of the newly born art of the mise en scène.

Η διατριβή αυτή μελετά μια σειρά από μη υλοποιημένα σχεδιάσματα παραστάσεων που βρίσκονται σε χειρόγραφα σημειωματάρια του αρχείου του Edward Gordon Craig. Η μελέτη τους οδήγησε στο συμπέρασμα πως πρόκειται για ένα ιδιότυπο και ασύμμετρο προς τη θεατρική εμπειρία της εποχής που δημιουργήθηκε δραματουργικό έργο. Για να ενταχθεί το έργο αυτό στο ιστορικό και αισθητικό πλαίσιο στο οποίο εγγράφεται και να αναδειχθούν οι εσωτερικές εντάσεις που το προκάλεσαν, μετήλθα μιας πολυσυλλεκτικής μεθοδολογικής προσέγγισης. Οι προτάσεις των Peter Szondi και Hans Thics Lehmann για την ερμηνεία της κρίσης του θεάτρου στο τέλος του 19ου αιώνα, συνέβαλαν στον εντοπισμό -στα εν λόγω σχεδιάσματα- ενός μηχανισμού αντιπαράθεσης με την προϋπάρχουσα τάξη του δραματικού θεάτρου. Στην ίδια κατεύθυνση συνέβαλε και η χρήση της θεωρίας του Παραδείγματος του Τ. S. Kuhn. Τα χειρόγραφα αντιμετωπίστηκαν ως πολυσημειωτικά και μη τελεολογικά πεδία, σύμφωνα προς τις προτάσεις της γενετικής κριτικής και της μελέτης των εικονοκειμένων. Κεντρικό σημείο στη διατριβή κατέχει η περιγραφή και αισθητική ανάλυση των σχεδιασμάτων, η οποία οδηγεί -στο τελευταίο κεφάλαιο της διατριβής- στη σύνθεση των επιμέρους μεθοδολογικών και ιστορικών προσεγγίσεων των προηγούμενων κεφαλαίων, έτσι ώστε να αναδειχθεί ο βαθμός καινοτομίας του νέου θεάτρου που οραματιζόταν ο Craig στη φανταστική σκηνή των σημειωματαρίων του και ο τρόπος με τον οποίο εγγράφεται στις ευρύτερες αναζητήσεις της εποχής του, αλλά και στην εν τω γεννάσθαι τέχνη της σκηνοθεσίας.