Internal and external influences on individual’s knowledge sharing behaviour: examining personal, organisational and receiver effects

Abstract

Failures of knowledge management initiatives and employee reluctance toward fully utilising knowledge management systems have shifted research attention to barriers blocking knowledge sharing among individuals. Research so far has overtly focused on the information technology aspect of the discipline, especially in the health care sector. Knowledge sharing in health care has been linked to improved medical decisions, positive organisational outcomes and provision of services of high quality. Aiming to understand the drivers behind sharing behaviour, this study develops an extensive model, based on the social psychological theory of planned behaviour (Ajzen, 1991), to examine actual knowledge-sharing behaviour of physicians and nurses at the clinic (department) level. The model incorporates a large number of constructs attempting to capture the three main influence factors, namely personal, environmental and receiver. The empirical examination of the model is based on primary data, collected through the use of a structured questionnaire. The majority of the items utilised to measure the constructs are based on previously developed and tested scales, but for some of the factors (recipient’s knowledge-sharing behaviour, perceived moral obligation, department-, profession-, role- and rule based trust) new scales have been built. The final sample comprises 514 physicians, 445 nurses and 42 laboratory personnel, from 40 hospitals; the latter occupational group was excluded from the analysis because of the specific statistical methodology utilised, i.e. structural equation modelling. The results of the analysis (structured equation models) are discussed in detail, separately for each occupational group, and the results of each group’s modified models are subsequently compared. The results indicated significant differences between the knowledge-sharing behaviour of nurses and physicians, as well as different patterns of influence among the factors incorporated in the models, for each group’s actual behaviour and the behaviour’s proposed antecedents. Overall, nurses seem to be more strongly influenced by external factors, compared to physicians. Results suggest that knowledge sharing should not be taken for granted, even in such knowledge-sharing dependent contexts, like hospitals. Finally, based on the results, in can be suggested that strategies to enhance the knowledge sharing of the two groups should, from one point onward, be differentiated.

Αναγνωρίζοντας την αποτυχία των προγραμμάτων διαχείρισης γνώσης και την απροθυμία των υπαλλήλων να χρησιμοποιήσουν τα συστήματα που υιοθετήθηκαν για αυτό το σκοπό, το ενδιαφέρον της έρευνας στράφηκε στη μελέτη των παραγόντων που παρακωλύουν την ανταλλαγή γνώσης ανάμεσα στα άτομα. H μέχρι τώρα έρευνα έχει δώσει μεγαλύτερη έμφαση στο κομμάτι της διαχείρισης γνώσης που άπτεται της πληροφοριακής τεχνολογίας. Αυτή η τάση είναι ιδιαίτερα αισθητή στην έρευνα πάνω στη διαχείριση γνώσης για τον τομέα της υγείας. Η ανταλλαγή γνώσης εντός των οργανισμών παροχής υπηρεσιών υγείας έχει συσχετισθεί με τη λήψη βελτιωμένων ιατρικών αποφάσεων, την επίτευξη θετικών οργανωσιακών αποτελεσμάτων και την προσφορά ανώτερης ποιότητας υπηρεσιών. Με σκοπό την αναγνώριση των παραγόντων που επηρεάζουν την ανταλλαγή γνώσης, η παρούσα έρευνα μελετά την συμπεριφορά διάθεσης γνώσης του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού των Ελληνικών δημόσιων νοσοκομείων, στο επίπεδο της κλινικής. Το ερευνητικό μοντέλο που αναπτύχθηκε για το σκοπό αυτό βασίζεται σε μία θεωρία της κοινωνικής ψυχολογίας, αυτή της σχεδιασμένης συμπεριφοράς (theory of planned behaviour) του Ajzen (1991). Το μοντέλο περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα παραγόντων στοχεύοντας στην αποτύπωση τριών κατηγοριών επιδράσεων, ατομικών, περιβαλλοντικών και του δέκτη της γνώσης. Η εμπειρική διερεύνηση του προτεινόμενου μοντέλου γίνεται με πρωτογενή δεδομένα που συλλέγησαν με τη χρήση δομημένου ερωτηματολογίου. Η πλειοψηφία των προσδιοριστικών μεταβλητών που χρησιμοποιήθηκαν για τη μέτρηση των παραγόντων του μοντέλου βασίστηκαν σε κλίμακες μέτρησης που έχουν αναπτυχθεί και αξιολογηθεί ψυχομετρικά από παλαιότερες μελέτες. Παρόλα αυτά, αναπτύχθηκαν καινούριες κλίμακες για κάποιους από τους παράγοντες IV (συμπεριφορά διάθεσης του δέκτη, αντιλαμβανόμενη ηθική υποχρέωση, εμπιστοσύνη που βασίζεται στο τμήμα, το επάγγελμα, τους ρόλους και τους κανόνες). Το τελικό δείγμα αποτελείται από 514 ιατρούς, 445 νοσηλευτές και 42 άτομα – εργαστηριακό προσωπικό από 40 νοσοκομεία? η τελευταία κατηγορία επαγγελματιών αποκλείστηκε από την ανάλυση, εξαιτίας της μεθοδολογίας που ακολουθήθηκε, δηλαδή συστήματα δομικών εξισώσεων. Τα αποτελέσματα της στατιστικής ανάλυσης (μοντέλα δομικών εξισώσεων) παρουσιάζονται ξεχωριστά για κάθε επαγγελματική κατηγορία. Κατόπιν, συγκρίνονται τα αποτελέσματα των τροποποιημένων δομικών μοντέλων κάθε κατηγορίας. Τα αποτελέσματα της ανάλυσης έδειξαν σημαντικές διαφορές μεταξύ της συμπεριφοράς διάθεσης γνώσης ιατρών και νοσηλευτών. Επίσης, οι παράγοντες που εξετάστηκαν επιδρούν τόσο στη συμπεριφορά όσο και στους παράγοντες που προηγούνται αυτής. Συνολικά, το νοσηλευτικό προσωπικό φαίνεται να είναι περισσότερο ευαίσθητο σε εξωτερικές επιδράσεις, σε σύγκριση με το ιατρικό. Συμπερασματικά, η ανταλλαγή γνώσης δε θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, ακόμα και σε περιβάλλοντα που εξαρτώνται άμεσα από τις ανταλλαγές αυτές, όπως για παράδειγμα είναι τα νοσοκομεία.