Οι επιπτώσεις στους οδοντικούς και ουλικούς ιστούς των γυναικών που εκδηλώνουν σακχαρώδη διαβήτη κύησης

Abstract

Aim: Although women with gestational diabetes appear to have various oral complaints the epidemiological literature contains little information on the dental and periodontal status of these women. The purpose of this study was 1) to obtain information on dental and gingival condition in a population of women with gestational diabetes in a Greek island and 2) to investigate the relationship between oral variables and other local and general determinants. Patients and Methods: The study was conducted in the two main hospitals of Heraklion, Crete: University Hospital of Heraklion, and Venizelio Hospital of Heraklion. The study group consisted of 64 women diagnosed for gestational diabetes and 88 pregnant women who served as control group. The social demographic characteristics, as well as dietary habits and oral hygiene information were recorded on a specific form. The diagnosis of gestational diabetes mellitus was based on oral glucose tolerance test (OGTT). Plaque Index devised by Silness & Löe was used to assess the thickness of plaque at the gingival margin. The condition of dental tissues was accessed by the use of the decayed, missing and filled index (DMF). The Gingival index devised by Löe & Silness was used to assess the gingival inflammation. Results: DMF index was increased among women with gestational diabetes but the difference was not significant (p = 0.555). Women with gestational diabetes had greater mean plaque index and greater mean gingival index than healthy pregnant women, (p = 0.048 and p = 0.029 respectively). Women of the diabetes group appeared to have higher education more frequently than the women of the control group (p = 0.010). Most women with gestational diabetes appeared to be employed while most healthy pregnant women appeared to do housework (p = 0.013). According to the results of the linear regression analysis, plaque index was associated with education level and the use of dental floss. Women with higher level of education had lower plaque index score (p = 0.028). Women who used dental floss had lower plaque index score (p = 0.043). DMF was associated with age. Older women had higher DMF index score (p = 0.001). Finally, when gingival index was the dependent variable it was associated with plaque index. Women with increased plaque index had increased gingival index (p < 0.001). Conclusion: a) There were no significant differences in dental status between women with gestational diabetes and pregnant women. b) Gingival inflammation although seems to be more prevalent in women with gestational diabetes compared to healthy pregnant women, the plaque accumulation remains the main cause of gingival inflammation. c) Our study revealed the importance of establishing oral preventive measures for these women, although their demographic and clinical characteristics did not differed significantly from the total population. Research goals: It needs further research in order to explore: a) Other determinants, i.e. microbial flora which are responsible for the differences between the various groups of patients, b) Ways in order to establish the rules of dental hygiene by the pregnant women in our country. c) The contribution of Primary Health Care dentists in precaution of stomatological diseases in these populations.

Σκοπός: Σύμφωνα με την κλινική εμπειρία οι γυναίκες με διαβήτη κύησης φαίνεται να έχουν αρκετά οδοντοστοματολογικά προβλήματα. Από την ανασκόπηση όμως της βιβλιογραφίας, βρέθηκαν λίγες αναφορές, σχετικά με την οδοντική και περιοδοντική κατάσταση τους. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι: α) η μελέτη των επιπτώσεων στους οδοντικούς και ουλικούς ιστούς των γυναικών που εκδηλώνουν διαβήτη κατά τη διάρκεια της κύησης και β) η διερεύνηση της σχέσης των στοματικών παραμέτρων με άλλους τοπικούς και γενικούς προδιαθεσικούς παράγοντες. Πληθυσμός και μέθοδος: Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε δύο Νοσοκομεία του Ηρακλείου Κρήτης: στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου και στο Περιφερειακό Νοσοκομείο Ηρακλείου Βενιζέλειο. Η ομάδα μελέτης αποτελούνταν από 64 γυναίκες με διάγνωση διαβήτη κύησης και η ομάδα ελέγχου από 88 υγιείς έγκυες. Η διάγνωση του διαβήτη κύησης βασίστηκε στη θετική δοκιμασία ανοχής γλυκόζης. Όλες οι γυναίκες συμπλήρωσαν ένα ενιαίο ερωτηματολόγιο. Κατά την κλινική εξέταση εκτιμήθηκαν ο δείκτης πλάκας, ο δείκτης τερηδόνας, ο δείκτης ουλίτιδας και η συσχέτισή τους με μια σειρά από άλλες μεταβλητές (τα κοινωνικοδημογραφικά δεδομένα, η στοματική υγιεινή, η δίαιτα και η συνολική κατάσταση του στόματος). Αποτελέσματα: Ο δείκτης τερηδόνας ήταν αυξημένος στις γυναίκες με διαβήτη κύησης αλλά η διαφορά δεν ήταν σημαντική (p = 0,555). Ο ουλικός δείκτης και ο δείκτης πλάκας ήταν αυξημένοι στις γυναίκες με διαβήτη κύησης και η διαφορά ήταν σημαντική (p = 0,029 και p = 0,048). Περισσότερες γυναίκες με διαβήτη κύησης είχαν ανώτερη μόρφωση συγκριτικά με τις υγιείς έγκυες (p = 0,010). Επίσης περισσότερες γυναίκες με διαβήτη κύησης εργάζονταν ενώ περισσότερες υγιείς έγκυες ασχολούνταν με οικιακά (p = 0,013). Με τη μέθοδο της γραμμικής εξάρτησης ο δείκτης πλάκας βρέθηκε να συσχετίζεται με το επίπεδο μόρφωσης και τη χρήση νήματος. Οι γυναίκες με υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο είχαν χαμηλότερο δείκτη πλάκας (p = 0,028). Επίσης οι γυναίκες που δε χρησιμοποιούσαν οδοντικό νήμα είχαν υψηλότερο δείκτη πλάκας (p = 0,043). O δείκτης τερηδόνας βρέθηκε να συσχετίζεται με την ηλικία. Ο δείκτης τερηδόνας αυξανόταν με την αύξηση της ηλικίας (p = 0,001). Τέλος με την μέθοδο της γραμμικής εξάρτησης, ο ουλικός δείκτης βρέθηκε να συσχετίζεται μόνο με το δείκτη πλάκας. Οι γυναίκες με υψηλότερο δείκτη πλάκας είχαν και υψηλότερο ουλικό δείκτη (p < 0,001). Συμπεράσματα: Από την στατιστική ανάλυση των ευρημάτων προέκυψαν τα ακόλουθα συμπεράσματα: α) Από τη μελέτη μας δεν βρέθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά στην τερηδονική προσβολή, ανάμεσα στις γυναίκες με διαβήτη κύησης και στις υγιείς έγκυες. β) Παρόλο που η συχνότητα και η ένταση της ουλίτιδας είναι μεγαλύτερη στις γυναίκες με διαβήτη κύησης η παρουσία οδοντικής πλάκας παραμένει το κύριο αίτιο της φλεγμονής των ούλων. γ) Υπάρχει ανάγκη για καθιέρωση ενός οδοντιατρικού προληπτικού προγράμματος για τις γυναίκες με διαβήτη κύησης, με επέκταση σε όλες τις έγκυες γυναίκες ακόμη και αν σε πολλές περιπτώσεις τα δημογραφικά και κλινικά χαρακτηριστικά τους δεν διαφέρουν από αυτά του γενικού πληθυσμού. Ερευνητικές προτάσεις: Τα παρακάτω ερωτήματα μπορούν να γίνουν αντικείμενο μιας μελλοντικής ερευνητικής προσπάθειας: α) η διερεύνηση άλλων παραγόντων (όπως η μικροβιακή χλωρίδα), που ενοχοποιούνται για τις διαφορές μεταξύ των ομάδων των ασθενών, β) οι τρόποι για την καθιέρωση μαζικών προγραμμάτων στοματικής υγιεινής για τις έγκυες γυναίκες στη χώρα μας, και γ) η συνεισφορά των οδοντιάτρων της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, στην πρόληψη στοματικών εκδηλώσεων στους πληθυσμούς αυτούς.