Συνεισφορά στη μελέτη της βιολογίας και οικολογίας των πνευμονοφόρων γαστερόποδων της λίμνης Κερκίνης

Abstract

Monthly and forthnightly samplings were taken between April 1989 and November 1991 for the study of biology and population dynamics of freshwater pulmonate gastropods in lake Kerkini. The study was carried out in the old river bed of Strymonas river, in the northern part of the lake, where three different pulmonate species coexisted, P. acuta, L. stagnalis and L. auricularia. The seasonal variation of the water temperature in the lake was the same throughout the three years of the study. Dissolved oxygen in the water, during 1991 ranged between 2 and 8 mg/ l reaching the lowest values in the summer and the highest in autumn. pH values ranged between 7.25 and 9.5 and conductivity between 250 and 480 μs/cm. . Total hardness values ranged between 80 and 250 mg CaCO3/ l , therefore water can be characterized as medium hard to hard. Variation was noted in the concentration of orthophosphate (from 0.01 to 0.10 mg/ l) and chloride (from 3 to 17.9 mg/ l) in the water during 1991, while the highest values in both cases appeared in summer and autumn. In the present study a quantitative sampler was used for plant and pulmonate samples from different depths. The abudance of the three pulmonate species was estimated in relation to the water volume at different water depths, as well as their horizontal and vertical distribution. Seasonal variation of the relative distribution by λ2 index showed that spatial distribution of all three species appeared contagious on water surface with the exception of early spring for L. stagnalis. For the later species more samples appeared with a random distribution in relation to water depth. The distribution of L. stagnalis and L. auricularia was contagious on the water surface but random in the deeper layers.

Στο χρονικό διάστημα Aπρίλιος 1989 - Nοέμβριος 1991 πραγματοποιήθηκαν δεκαπενθήμερες και μηνιαίες δειγματοληψίες για τη μελέτη της βιολογίας και της δυναμικής των πληθυσμών των πνευμονοφόρων γαστεροπόδων της λίμνης Kερκίνης. H έρευνα έγινε στην παλιά κοίτη του ποταμού Στρυμώνα στο βόρειο τμήμα της λίμνης όπου συνυπήρχαν τρία είδη πνευμονοφόρων : η P. acuta η L. stagnalis και η L. auricularia. H εποχική διακύμανση της θερμοκρασίας του νερού της λίμνης ήταν όμοια και τα 3 χρόνια της μελέτης. Tο διαλυμένο στο νερό O2 στη διάρκεια του 1991 κυμάνθηκε από 2 έως 8 mg/ l με τις χαμηλότερες τιμές να εμφανίζονται το καλοκαίρι και τις υψηλότερες την άνοιξη και το φθινόπωρο. Tο pH κυμάνθηκε από 7.25 έως 9.5 και η αγωγιμότητα του νερού από 250 έως 480 μs/cm. Oι τιμές της ολικής σκληρότητας του νερού κυμάνθηκαν από 80 έως 250 mg CaCO3/ l και έτσι τα νερά χαρακτηρίστηκαν απο μετρίως σκληρά έως σκληρά. Στη διάρκεια του 1991 καταγράφηκε έντονη μεταβολή της περιεκτικότητας του νερού σε ορθοφωσφορικά (από 0.01 έως 0.10 mg/ l) και σε ιόντα χλωρίου (από 3 έως 17.9 mg/ l), ενώ οι υψηλότερες τιμές και στις δυο περιπτώσεις εμφανίστηκαν το καλοκαίρι. Στην παρούσα μελέτη χρησιμοποιήθηκε ποσοτικός δειγματολήπτης για λήψη δειγμάτων υδρόβιων φυτών και πνευμονοφόρων γαστεροπόδων παρέχοντας τη δυνατότητα για εκτίμηση της αφθονίας των σαλιγκαριών σε σχέση με τον όγκο του νερού και σε διαφορετικά βάθη αυτού. O έλεγχος ομοιογένειας των ποσοτικών δειγμάτων έδωσε πληροφορίες για την οριζόντια και κατακόρυφη κατανομή των τριών πνευμονοφόρων γαστεροπόδων στην παλιά κοίτη του Στρυμώνα.