Innovative methods in medical education: bridging the histopathology lab and internal medicine clinic through the use of experiential learning

Abstract

Introduction: Undergraduate medical curricula often fail to integrate experiential learning methodologies. They focus on the development of students’ knowledge via traditional lectures and studying textbooks, which, after a period of several years, is to be integrated into clinical practice. Due to this gap between theory and application, many students and professors have expressed the need to promote experiential learning in the field of medical education. Objectives: Α pilot series of interactive pathology lessons were designed and implemented in an attempt to promote experiential learning. The aim was to assess the efficacy of applying active learning and integrated methodologies in the undergraduate Pathology medical education curriculum. Another goal was to acquire student feedback and explore the students’ motivation and perceptions on Pathology education. Methods: The present thesis involved two parts: Part 1: An educational intervention involving group-based presentations of original Pathology cases was offered to preclinical medical students. A questionnaire was handed at the end of the intervention, in order to assess the students’ satisfaction regarding their educational experience and to identify the characteristics that shape students’ perceptions of the foundations of medical education. Descriptive statistics (mean values) were used to describe the students’ evaluations of the pathology study groups, and thematic analysis was conducted to investigate the data collected from open-ended questions. Part 2: Another educational intervention was offered to preclinical medical students. It involved both group-based presentations of original Pathology cases and integrated case-based seminars held together by a Pathologist and an Internal Medicine physician. A multivariate regression model was used in order to assess the intervention’s educational effectiveness. Moreover, a questionnaire-based cross-sectional survey was held at the end of the intervention. The set of questions for the intervention group mainly involved feedback about the educational method used, while the control group was asked questions about Pathology education in general. Results: The respective results were:Part 1: 30 out of the 256 students participated in the first intervention. From the data gathered by the evaluation questionnaire, it was shown that “interactions with the professor” and the “option of co-observing the slides using dual-view optical microscopes” and “virtual slides” were each evaluated as “excellent” by ≅ 95% of the students. From the thematic analysis of the students’ perspectives, four overarching themes were identified regarding the core characteristics of medical education: 1) educational background in medical education, 2) interaction with educators in medical education, 3) educational material in medical education and 4) assessment in medical education. Part 2: 35 out of the 348 students participated in the second intervention. The performance of the intervention group was significantly improved at post-test. From the evaluation questionnaire, it was found that intervention participants gave positive feedback, while their main reason for participation was because they already valued the Pathology professor’s teaching style. As for the non-participants, even though most of them were interested in an integrated/experiential approach, more than half chose not to participate because of lack of time in general or in order to study for the final exams. Conclusions: The high satisfaction rates of the interactive pathology lessons by the medical students reflect the need for active learning and integrated methodologies to be implemented in modern medical education. Nearly all the participating students mentioned their desire for practical skill acquisition, the integration of theory into practice and the promotion of ethics in medical education. However, regardless of the instructional approach, shifting the students’ emphasis from purely summative achievement to formative, learning-centered development is essential. A successful educator must therefore not only employ innovative methods but also encourage intrinsic motivation and a deeper, more reflective approach to learning.

Εισαγωγή: Τα προπτυχιακά προγράμματα ιατρικών σπουδών πολλές φορές αποτυγχάνουν στο να συμπεριλάβουν μεθόδους βιωματικής μάθησης. Συνήθως δίνεται μεγαλύτερη έμφαση στις παραδοσιακού τύπου διαλέξεις και στη μελέτη συγγραμμάτων, μεσκοπό την απόκτηση γνώσεων που, μετά από αρκετά χρόνια καλούνται οι φοιτητές να τις ενσωματώσουν στην κλινική πρακτική. Λόγω αυτού του κενού μεταξύ θεωρίας και πράξης, πολλοί φοιτητές αλλά και εκπαιδευτικοί έχουν εκφράσει την ανάγκη προώθησης της βιωματικής μάθησης στην ιατρική εκπαίδευση. Στόχοι: Μια πιλοτική σειρά διαδραστικών μαθημάτων Παθολογικής Ανατομικής σχεδιάστηκε και εφαρμόστηκε σε μια προσπάθεια προώθησης της βιωματικής μάθησης. Πρωτεύων στόχος ήταν η εκτίμηση της αποτελεσματικότητας των μεθόδων ενεργού καιδιατομεακής μάθησης στη διδασκαλία της Παθολογικής Ανατομικής στα πλαίσια του προπτυχιακού προγράμματος ιατρικών σπουδών. Ένας επιπλέον στόχος ήταν η απόκτηση ανατροφοδότησης από τους φοιτητές καθώς και η διερεύνηση των κινήτρων και των αντιλήψεών τους όσον αφορά στη διδασκαλία της Παθολογικής Ανατομικής. Μέθοδοι: Η παρούσα διατριβή περιλαμβάνει δύο επιμέρους ερευνητικά μέρη: Μέρος 1: Μια εκπαιδευτική παρέμβαση με τη μορφή ομαδικής παρουσίασης αληθινών περιστατικών Παθολογικής Ανατομικής προσφέρθηκε σε προκλινικούς φοιτητές ιατρικής. Στο τέλος της παρέμβασης μοιράστηκε ένα ερωτηματολόγιο, με σκοπό την εκτίμηση της ικανοποίησης των φοιτητών αναφορικά με την εκπαιδευτική τους εμπειρία αλλά και για την εντόπιση των χαρακτηριστικών τα οποία οι φοιτητές αντιλαμβάνονται ως θεμέλια της ιατρικής εκπαίδευσης. Μέθοδοι περιγραφικής στατιστικής (μέσες τιμές) χρησιμοποιήθηκαν για την ανάλυση των εκτιμήσεων των φοιτητών σχετικά με την εκπαιδευτική τους εμπειρία,ενώ θεματική ανάλυση εφαρμόστηκε για την επεξεργασία των δεδομένων του ερωτηματολογίου που αφορούσαν σε ερωτήσεις ανοικτού τύπου. Μέρος 2: Μια ακόμα εκπαιδευτική παρέμβαση προσφέρθηκε σε προκλινικούς φοιτητές ιατρικής. Εκτός από την ήδη εφαρμοσμένη ομαδική παρουσίαση αληθινών περιστατικών Παθολογικής Ανατομικής, η εκπαιδευτική παρέμβαση περιλάμβανε και διατομεακάσεμινάρια με τη χρήση αληθινών ιατρικών περιστατικών, τα οποία διδάσκονταν με τη συμβολή ενός Παθολογοανατόμου και ενός Εσωτερικού Παθολόγου. Η εκπαιδευτική αποτελεσματικότητα αυτής της μεθόδου εκτιμήθηκε με μοντέλο πολλαπλής γραμμικήςπαλινδρόμησης. Επιπλέον, στο τέλος της εκπαιδευτικής παρέμβασης πραγματοποιήθηκε μια συγχρονική μελέτη βασισμένη σε ερωτηματολόγιο. Οι ερωτήσεις της ομάδας παρέμβασης περιλάμβαναν κυρίως ανατροφοδότηση σχετικά με την εκπαιδευτική μέθοδο που εφαρμόστηκε, ενώ η ομάδα ελέγχου ερωτήθηκε γενικότερα για την εκπαίδευση στην Παθολογική Ανατομική.Αποτελέσματα: Τα αντίστοιχα αποτελέσματα ήταν: Μέρος 1: 30 από το σύνολο των 256 φοιτητών συμμετείχαν στην πρώτη παρέμβαση. Από τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν μέσω του ερωτηματολογίου αξιολόγησης, φάνηκε ότι η “αλληλεπίδραση με τον καθηγητή”, η “δυνατότητα συμπαρακολούθησης των ιστολογικών πλακιδίων με τη χρήση οπτικών μικροσκοπίων διπλής παρατήρησης” και τα “ψηφιακά πλακίδια” βαθμολογήθηκαν με “άριστα” από ≅ 95% των φοιτητών. Από τη θεματική ανάλυση των απαντήσεων στις ερωτήσεις ανοικτού τύπου, προσδιορίστηκαν τέσσερα κύρια θέματα σχετικά με τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά της ιατρικής εκπαίδευσης: 1) εκπαιδευτικό υπόβαθρο στην ιατρική εκπαίδευση, 2) αλληλεπίδραση με τον εκπαιδευτή στην ιατρική εκπαίδευση, 3) εκπαιδευτικό υλικό στην ιατρική εκπαίδευση και 4) αξιολόγηση στην ιατρική εκπαίδευση.Μέρος 2: 35 από τους 348 φοιτητές συμμετείχαν στη δεύτερη παρέμβαση. Η επίδοσή τους βελτιώθηκε σε βαθμό στατιστικά σημαντικό σε σχέση με την αντίστοιχη προ της παρέμβασης. Από το ερωτηματολόγιο αξιολόγησης, φάνηκε ότι οι συμμετέχοντες έδωσαν θετική ανατροφοδότηση, ενώ ο κύριος λόγος συμμετοχής τους στην παρέμβαση ήταν ότι ήδη εκτιμούσαν τις διδακτικές μεθόδους του διδάσκοντος Παθολογοανατόμου. Όσο για τους μη συμμετέχοντες, παρότι οι περισσότεροι από αυτούς ενδιαφέρονταν για μια διατομεακή/βιωματική προσέγγιση, περισσότεροι από τους μισούς επέλεξαν τελικά να μησυμμετάσχουν λόγω έλλειψης χρόνου γενικότερα ή για να μελετήσουν για το τελικό διαγώνισμα. Συμπεράσματα: Το μεγάλο ποσοστό ικανοποίησης των φοιτητών αναφορικά με τα διαδραστικά μαθήματα Παθολογικής Ανατομικής υπογραμμίζει την ανάγκη εφαρμογής μεθόδων ενεργού και διατομεακής μάθησης στη σύγχρονη ιατρική εκπαίδευση. Σχεδόν όλοιοι φοιτητές που συμμετείχαν επισήμαναν τις ανάγκες τους για απόκτηση πρακτικών δεξιοτήτων, την ενσωμάτωση της θεωρίας στην πράξη καθώς και την προαγωγή της ηθικής στην ιατρική εκπαίδευση. Όμως, ανεξάρτητα από τη διδακτική μέθοδο που χρησιμοποιεί κανείς, η μετατόπιση της έμφασης του συνόλου των φοιτητών από την αμιγή αθροιστική αξιολόγηση στη διαμορφωτική ανάπτυξη με επίκεντρο τη μάθηση είναι απαραίτητη. Ένας επιτυχημένος εκπαιδευτής πρέπει όχι μόνο να χρησιμοποιεί καινοτόμες μεθόδους, αλλά και να ενθαρρύνει τα εγγενή κίνητρα καθώς και μια βαθύτερη, πιο στοχαστική προσέγγιση στη μάθηση.