Η συμβολή της ιστορίας των εικαστικών τεχνών στη διδακτική της γλώσσας μέσα από στρατηγικές δημιουργικής γραφής και άλλων γλωσσικών τεχνών

Abstract

The present study aims to investigate the potentials and outcomes arising from the integration of Art into creative writing programs through the implementation of a targeted instructional intervention involving preadolescent students in primary education. Specifically, it examines whether the application of creative writing activities, initially inspired by works of painting, can lead to a positive change in students’ attitudes toward writing. Furthermore, it explores the contribution of Art to the development of both oral and written language, as well as to the enhancement of self-expression through visual artistic creations. The theoretical framework of the research is grounded in visual literacy and the theories of multiliteracies, emphasizing the utilization of Art and visual artworks as instructional and pedagogical tools, in conjunction with the principles of creativity. The methodological approach adopted is action research, employing research tools such as the direct observation of the researcher during the implementation of the activities, analysis of students’ questionnaire responses, and the collection of views and experiences of the participating educators acting as collaborators. The findings underscore the pedagogical value of Art within the educational process, highlighting its significant contribution to the development of oral and written language, the reinforcement of critical and creative thinking, and the expansion of students’ visual expression.

Η παρούσα έρευνα επιχειρεί τη διερεύνηση των δυνατοτήτων και των αποτελεσμάτων που προκύπτουν από την ένταξης της Τέχνης σε προγράμματα δημιουργικής γραφής, μέσω της υλοποίησης μιας στοχευμένης διδακτικής παρέμβασης σε μαθητές προεφηβικής ηλικίας του Δημοτικού Σχολείου. Ειδικότερα, εξετάζεται εάν η εφαρμογή δραστηριοτήτων δημιουργικής γραφής με αρχικό ερέθισμα έργα ζωγραφικής, μπορεί να επιφέρει θετική μεταβολή της στάσης των μαθητών έναντι της συγγραφής, και να διερευνήσει τη συμβολή της Τέχνης στην ανάπτυξη του προφορικού και γραπτού λόγου, καθώς και στην ενίσχυση της αυτοέκφρασης μέσω εικαστικών δημιουργιών. Το θεωρητικό πλαίσιο της έρευνας εδράζεται στον οπτικό γραμματισμό και τις θεωρίες των πολυγραμματισμών, στην αξιοποίηση της Τέχνης και των εικαστικών έργων ως διδακτικών και παιδαγωγικών εργαλείων, σε συνδυασμό με τις αρχές της δημιουργικότητας. Ως μεθοδολογική προσέγγιση επιλέχθηκε η έρευνα δράσης, ενώ τα ερευνητικά εργαλεία που αξιοποιήθηκαν ήταν η άμεση παρατήρηση του ερευνητή κατά τη διάρκεια της υλοποίησης των δραστηριοτήτων, η ανάλυση των απαντήσεων των μαθητών σε ερωτηματολόγια, καθώς και οι απόψεις και οι εμπειρίες των εκπαιδευτικών που συμμετείχαν ως συνεργάτες. Τα αποτελέσματα ανέδειξαν την παιδαγωγική αξία της Τέχνης στην εκπαιδευτική διαδικασία, επισημαίνοντας τη σημαντική συμβολή της στην ανάπτυξη του προφορικού και γραπτού λόγου, στην ενίσχυση της κριτικής και δημιουργικής σκέψης και στη διεύρυνση της εικαστικής έκφρασης των μαθητών.