Η πολιτική οικονομία των εγχώριων συμφερόντων στην (Ευρωπαϊκή) Οικονομική και Νομισματική Ένωση

Abstract

This doctoral dissertation examines domestic economic interests in the member states of the Economic and Monetary Union, focusing on the demand side. The importance of demand was underscored by the global financial crisis, the Eurozone crisis in particular, as well as the pandemic, which simultaneously revealed the shortcomings of the prevailing macroeconomic model and the institutional framework of the Eurozone.The central research question concerns how the configuration of domestic economic interests is shaped when they are examined from the demand side, through the components of the macroeconomic identity. While domestic economic interests have been studied—both theoretically and empirically—from the supply side, a corresponding analysis from the perspective of demand is lacking. The contribution of the dissertation is twofold: first, it proposes a theoretical framework of the political economy of the EMU, based on a selective synthesis of liberal intergovernmentalism and post-Keynesian macroeconomics. On the basis of this framework, it theoretically identifies categories of population groups (households) whose economic interests are linked to demand, regardless of their degree of organization or representation. Second, it outlines a scheme for the standardization of potential future empirical research.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή εξετάζει τα εγχώρια οικονομικά συμφέροντα στα κράτη μέλη της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης εστιάζοντας στην πλευρά της ζήτησης. Τη σημασία της τελευταίας υπογράμμισαν η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και, ιδίως, η κρίση στην Ευρωζώνη, καθώς και η πανδημία, αποκαλύπτοντας παράλληλα τις αστοχίες του σύγχρονου μακροοικονομικού υποδείγματος, όπως και του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας της Ευρωζώνης. Το κύριο ερευνητικό ερώτημα σχετίζεται με το πώς διαμορφώνεται ο χάρτης των εγχώριων οικονομικών συμφερόντων όταν αυτά εξετάζονται από την πλευρά της ζήτησης, μέσω των συνιστωσών της μακροοικονομικής ταυτότητας. Ενώ τα εγχώρια οικονομικά συμφέροντα έχουν διερευνηθεί -θεωρητικώς και εμπειρικώς- από την πλευρά της προσφοράς, αντίστοιχη ανάλυση από την πλευρά της ζήτησης απουσιάζει. Η συμβολή της διατριβής είναι διττή: πρώτον, προτείνει ένα θεωρητικό υπόδειγμα πολιτικής οικονομίας της ΟΝΕ βάσει μιας επιλεκτικής σύνθεσης της φιλελεύθερης διακυβερνητικής θεωρίας και της μετακεϋνσιανής μακροοικονομικής θεωρίας. Στη βάση αυτού του υποδείγματος εντοπίζονται (θεωρητικώς) τα οικονομικά συμφέροντα κατηγοριών πληθυσμού (νοικοκυριά) που συνδέονται με την ζήτηση, ανεξαρτήτως του ενδεχόμενου βαθμού οργάνωσης και εκπροσώπησής τους· δεύτερον, προτείνει ένα σχέδιο τυποποίησης ενδεχόμενης μελλοντικής εμπειρικής έρευνας.