Υπολογισμός του MDW των μονοκυττάρων ως διαγνωστικός και προγνωστικός δείκτης για την πορεία των ασθενών με σήψη

Abstract

Sepsis constitutes a serious and life-threatening medical condition resulting from a dysregulated host immune response to infection, leading to organ dysfunction. According to the World Health Organization, sepsis can affect individuals of all ages, though certain populations — including the elderly, neonates and infants, pregnant women, and immunocompromised individuals — are particularly vulnerable. Globally, sepsis is estimated to account for approximately 20% of all deaths. This study aims to investigate the diagnostic and prognostic value of Monocyte Distribution Width (MDW) in patients with sepsis. MDW has recently emerged as a promising early biomarker of sepsis, reflecting the variability in monocyte cell volume in peripheral blood due to morphological alterations associated with their immunological activation during systemic inflammation. As a parameter derived from the complete blood count (CBC), MDW offers significant advantages: it is rapid, cost-effective, widely available, and easily interpretable across all levels of the healthcare system. Compared to more established biomarkers such as procalcitonin (PCT) and C-reactive protein (CRP), CBC-based parameters like MDW are considerably faster and more economical. The study was conducted at two hospitals in Athens: "Konstantopouleio" General Hospital and "Aiginiteio" University Hospital. A total of 136 patients, who either presented to the Emergency Department with febrile illness or were already hospitalized and showed altered clinical status, were enrolled. Based on the qSOFA clinical criteria, patients were classified into two groups: septic (n=68) and non-septic febrile (n=68). All patients underwent MDW measurement through the CBC, and the values were compared with established inflammatory markers, including CRP, PCT, IL-6, and TNF-α. In the septic group, MDW was measured on days 1, 3, and 5 following hospital admission and initiation of antibiotic therapy, in order to explore its correlation with clinical outcomes (recovery or death). Statistical analysis revealed that MDW has significant diagnostic and prognostic utility in patients with sepsis, supporting its potential role as a rapid and accessible biomarker for early identification and monitoring of disease progression.

Η σήψη αποτελεί μια σοβαρή και απειλητική για τη ζωή παθολογική κατάσταση, που οφείλεται σε απορρύθμιση της ανοσολογικής απόκρισης του οργανισμού έναντι μιας λοίμωξης, οδηγώντας σε δυσλειτουργία ενός ή περισσοτέρων οργάνων. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η σήψη μπορεί να προσβάλει άτομα κάθε ηλικίας, με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης σε ευάλωτους πληθυσμούς, όπως οι ηλικιωμένοι, τα νεογνά και τα βρέφη, οι έγκυες γυναίκες καθώς και οι ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς. Εκτιμάται ότι ευθύνεται για περίπου το 20% των θανάτων παγκοσμίως. Η παρούσα μελέτη αποσκοπεί στη διερεύνηση της χρησιμότητας του δείκτη Monocyte Distribution Width (MDW) τόσο στη διάγνωση όσο και στην πρόγνωση της σήψης. Το MDW έχει αναδειχθεί τα τελευταία έτη ως ένας υποσχόμενος πρώιμος βιοδείκτης, ο οποίος αντανακλά τη μεταβλητότητα του όγκου των μονοκυττάρων στο περιφερικό αίμα. Η μεταβολή αυτή προκύπτει ως αποτέλεσμα μορφολογικών και λειτουργικών αλλαγών των μονοκυττάρων κατά την ανοσολογική τους ενεργοποίηση στο πλαίσιο μιας συστηματικής φλεγμονώδους αντίδρασης, όπως αυτής που παρατηρείται στη σήψη. Καθώς αποτελεί μέρος της γενικής εξέτασης αίματος, η μέτρηση του MDW συνδυάζει τη διαγνωστική χρησιμότητα με την ταχύτητα, το χαμηλό κόστος και την ευρεία διαθεσιμότητα, καθιστώντας την αξιολόγηση του δείκτη δυνατή σε όλες τις βαθμίδες του συστήματος υγείας. Συγκριτικά με καθιερωμένους βιοδείκτες όπως η προκαλσιτονίνη (PCT) και η C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP), το MDW προσφέρει πλεονεκτήματα όσον αφορά στον χρόνο απόκρισης και στο κόστος, ενώ δύναται να ενσωματωθεί εύκολα στην καθημερινή κλινική πράξη. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε δύο νοσοκομεία της Αθήνας («Κωνσταντοπούλειο» και «Αιγινήτειο»), με συνολικό δείγμα 136 ασθενών που προσήλθαν στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών ή ήταν ήδη νοσηλευόμενοι με εμπύρετο και τεκμηριωμένη ή πιθανή λοίμωξη. Οι ασθενείς κατανεμήθηκαν σε δύο ομάδες (σηπτικοί και μη σηπτικοί) βάσει των κλινικών κριτηρίων qSOFA. Από το συνολικό δείγμα, 68 ασθενείς πληρούσαν τα κριτήρια για σήψη, ενώ οι υπόλοιποι παρουσίαζαν απλές εμπύρετες λοιμώξεις. Σε όλους τους ασθενείς πραγματοποιήθηκε προσδιορισμός του MDW από τη γενική εξέταση αίματος, σε συνδυασμό με άλλους εργαστηριακούς δείκτες φλεγμονής όπως η CRP, η PCT, η IL-6 και ο TNF-α. Επιπλέον, στην ομάδα των σηπτικών ασθενών 20ελήφθησαν διαδοχικές μετρήσεις του MDW την 1η, 3η και 5η ημέρα νοσηλείας, παράλληλα με την έναρξη της αντιβιοτικής αγωγής, προκειμένου να αξιολογηθεί η δυναμική μεταβολή του δείκτη σε σχέση με την κλινική πορεία και την έκβαση των ασθενών (βελτίωση ή θάνατος). Η στατιστική ανάλυση των δεδομένων κατέδειξε τη σημαντική διαγνωστική και προγνωστική αξία του MDW σε ασθενείς με σήψη, τεκμηριώνοντας την εν δυνάμει εφαρμογή του ως εργαλείο πρώιμης αναγνώρισης και παρακολούθησης της νόσου σε κλινικό επίπεδο.