Βυζαντινή Αυτοκρατορία και εχθρικοί λαοί στο σύνορο του Δούναβη και στη διοίκηση Θράκης (4ος-7ος αι.)

Abstract

This PhD thesis examines the hostile and peaceful relations of the Byzantine Empire with the foreign peoples, who penetrated through the Lower Danube border and invaded or settled in the dioecesis of Thrace, during the early Byzantine period (4th-7th c.). The originality of the thesis lies within the analytical, systematic, synthetic and complete investigation of the subject. Emphasis is placed on the study of the “barbarians” themselves, the residents of Thrace, who experienced the invasions and the captivity, and the way in which the raids were opposed by the emperor and the Byzantine government. Τhe thesis contains five Parts: The first Part deals with the Goths, their possible origin from Scandinavia, their raids and settlement in Thrace. Among others, it investigates the impact of the Gothic War (377-382) in Thrace, the activities of Theoderic the Amal and Theoderic Strabo and, finally, the Goths who remained in Thrace after 488. The second Part focuses on the nomadic people known as the Huns, their possible connection with Mongolia and their invasions and depredations in Thrace, with an emphasis on Attila’s invasions. The third Part investigates the nomadic group of Central Asian origin known as the Avars, who formed a powerful khaganate in the Central Europe and troubled the Byzantine Empire in the frontier of the Danube and the dioecesis of Thrace until the Siege of Constantinople (626). The fourth and fifth Parts examine the presence of the Slavs and the Slavic tribes, as well as the Bulgars in Thrace, up until the foundation of the First Bulgarian Empire in 680/681 by the Bulgars of Asparuh. The last section of the thesis includes the Appendix, which contains a list of invasions and settlements of enemy peoples in the dioecesis of Thrace.

Η παρούσα Διδακτορική Διατριβή εξετάζει τις εχθρικές και ειρηνικές σχέσεις της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας με τους ξένους λαούς, που μετακινήθηκαν προς το σύνορο του Κάτω Δούναβη και τη διοίκηση Θράκης, με σκοπό είτε τη λεηλασία, είτε την εγκατάσταση, κατά την πρώιμη βυζαντινή περίοδο (4ος-7ος αι.). Η πρωτοτυπία της διατριβής έγκειται στην αναλυτική, συστηματική, συνθετική και ολοκληρωμένη πραγμάτευση του θέματος. Δίνεται έμφαση στη μελέτη των ίδιων των ίδιων των “βαρβάρων,” στους κατοίκους της Θράκης που βίωσαν τις εισβολές και την αιχμαλωσία, καθώς και στον τρόπο αντιμετώπισης των επιδρομών από τον αυτοκράτορα και τη Βυζαντινή κυβέρνηση. Η Διατριβή περιλαμβάνει πέντε κύρια Μέρη: το Α’ Μέρος ασχολείται με τους Γότθους, την πιθανή σκανδιναβική καταγωγή τους, τις επιδρομές και την εγκατάστασή τους στη Θράκη. Μεταξύ άλλων, ερευνά τον αντίκτυπο του Γοτθικού πολέμου (377-382) στη Θράκη, τις δραστηριότητες του Θεοδώριχου Αμαλού και του Θεοδώριχου Στράβωνα και, τέλος, τους Γότθους που παρέμειναν στη θρακική διοίκηση μετά το 488. Το Β’ Μέρος επικεντρώνεται στον νομαδικό λαό των Ούννων, την πιθανή προέλευσή του από τη Μογγολία, τις εισβολές και λεηλασίες τους στον χώρο της Θράκης, με έμφαση στις επιδρομές του Αττίλα. Το Γ’ Μέρος ερευνά τους Αβάρους, έναν νομαδικό λαό με κεντροασιατική προέλευση, που σχημάτισε ένα ισχυρό χαγανάτο στην κεντρική Ευρώπη και απασχόλησε τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία στο σύνορο του Δούναβη και τη διοίκηση Θράκης μέχρι και την πολιορκία της Κωνσταντινούπολης (626). Τέλος, στο Δ’ και Ε’ Μέρος γίνεται αναλυτικά λόγος για την παρουσία των Σλάβων και των διαφόρων σλαβικών φύλων, καθώς και των Βουλγάρων στη Θράκη, έως και την ίδρυση του Α’ Βουλγαρικού κράτους το 680/681 από τους Βουλγάρους του Ασπαρούχ. Στο Παράρτημα της Διατριβής περιλαμβάνεται κατάλογος εισβολών και εγκαταστάσεων των εχθρικών λαών στη διοίκηση Θράκης κατά την πρωτοβυζαντινή περίοδο.