The body of the relationship: a practice-based exploration of the relationship between the body and its environment informed by the notion of Butoh-body: three case studies in time-based art

Abstract

The research explores the deployment of drama-based methods, in particular Butoh dance within visual art practices namely installation art in order to enhance participants’ immersivity. In doing so, the thesis is crafted in a way that initially provides the reader with a brief overview of the two major disciplines involved locating the project within the relevant hitherto arts movements, their history and evolution. In a second stance, the notion of the Butoh-body and its relevance to this practice-based exploration is discussed. Further light is shed upon the understanding of the term immersion in the context of this project. The term immersion is here supported theoretically by an illustration of resonating concepts arising in Japanese phenomenology with main figure Kitaro Nishida. In order to highlight Nishida’s point of view upon the modality with which our body interrelates to its environment in the “Acting intuition” state—here linked to the state of immersion—, a more expanded discussion that compares and analyses Western phenomenological concepts is developed with reference to—among others—Merleau-Ponty’s thoughts upon “intercorporeality” and Bennett’s approach towards New materialism and Ecological thinking. This practice-based exploration concerns the relationship between the body (participant) and its environment (performative installation) and consists of three time-based art major research installations informed by the notion of Butoh-body. The thesis is thereafter articulated as chapters that exist separately and interdependently around the axis of the research installations: Seabed, Waste-is-land, Sky-field 1 & 2. The research design (creation process) of the above-mentioned research installations is analysed and theoretical argumentation about the choices made by the researcher is given. The data gathered from participants’ feedback forms are available in a separate section at the end of the thesis whereas all chapters include an analysis of the experience and a conclusion section after each experimentation. This research aims to act as a map explaining forces at work and interrelations of different fields of enquiry to artists, scholars and researchers that wish to develop an immersive performative experiment; they would be enriched by the analysis, observation and evaluation of its process. Moreover, this thesis attempts to create a dialogue among art and drama theorists such as Kirby and Schechner in the area of performativity. Moreover, by positioning the research among other practitioners’ artworks the researcher aims to offer a contextualization of a niche field. For this reason, a great time is spent on the tracing of the field as this is perceived to offer deeper understanding to an ever-growing interest to develop interdisciplinary projects of this nature in the contemporary arts. My aspiration is that this thesis would hopefully be read as an insightful proposal for further enhancement of performative hybrid practices bridging gaps between disciplines.

Περίληψη διδακτορικής διατριβής Ελένης Κολλιοπούλου Η έρευνα εξετάζει την χρήση μεθόδων εμπευσμένων από το θέατρο, συγκεκριμένα το χορό Butoh μέσα στις πρακτικές εικαστικών τεχνών και ειδικά τις εικαστικές εγκαταστάσεις με σκοπό να ενισχύσει την εμβύθιση των θεατών. Σε αυτή τη διαδικασία, η διατριβή είναι φτιαγμένη με έναν τρόπο που αρχικά παρέχει στον αναγνώστη μια σύντομη ανασκόπηση των δυο σημαντικότερων εμπλεκόμενων τομέων συνδέοντας την έρευνα με τα σχετικά καλλιτεχνικά ρεύματα, την ιστορία και την εξέλιξή τους. Σε ένα δεύτερο επίπεδο, αναλύεται η έννοια του Butoh-body και η σπουδαιότητά του σε σχέση με αυτή την έρευνα μέσω πρακτικής (practice-based research). Η κατανόηση του όρου ‘εμβύθινση’ αναλύεται σε βάθος σε σχέση με το πλαίσιο αυτής της έρευνας. Η έννοια της εμβύθινσης υποστηρίζεται θεωρητικά μέσω της παράθεσης συναφών εννοιών που προκύπτουν στην Ιαπωνική φαινομενολογία εστιάζοντας στον Kitaro Nishida. Η διατριβή εξελίσσεται σε μια πιο ενδελεχή ανάπτυξη μέσω της σύγκρισης και ανάλυσης Δυτικών φαινομενολογικών εννοιών με σκοπό να τονίσει την οπτική γωνία του Nishida αναφορικά με τους τρόπους με τους οποίους το σώμα μας αλληλεπιδρά με το περιβάλλον του όταν βρίσκεται στην κατάσταση του Acting intuition η οποία παραλελλίζεται με την κατάσταση της εμβύθινσης. Οι αναφορές σε Δυτικούς φιλοσόφους περιλαμβάνουν τις θεωρία του “intercorporeality” και την προσέγγιση της Bennett σε σχέση με το New materialism (Νέος υλισμός) και το Ecological thinking (Οικολογική σκέψη). Αυτή η έρευνα μέσω πρακτικής αφορά τη σχέση ανάμεσα στο σώμα (συμμετέχων) και του περιβάλλοντός του (επιτελεστική εικαστική εγκατάσταση) και αποτελείται από τρεις αξονικές ερευνητικές εγκαταστάσεις βασισμένες στην έννοια του Butoh-body. Η διατριβή επομένως δομείται με κεφάλαια που υπάρχουν ξεχωριστά και αλληλεξαρτώμενα γύρω από τον άξονα των ερευνητικών εγκαταστάσεων: Seabed, Waste-is-lad, Sky-field 1 και 2. Ο σχεδιασμός της έρευνας (δημιουργική διαδικασία) των προαναφερθέντων ερευνητικών εγκαταστάσεων αναλύεται και παρατίθεται θεωρητική επιχειρηματολόγηση σε σχέση με τις επιλογές του ερευνητή. Τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν από την ανατροφοδότηση των συμμετεχόντων είναι διαθέσιμα σε μια ξεχωριστή ενότητα στο τέλος της διατριβής ενώ όλα τα κεφάλαια περιλαμβάνουν την ανάλυση της εμπειρίας και τα συμπεράσματα που προέκυψαν μετά από κάθε πειραματισμό. Αυτή η έρευνα στοχεύει να λειτουργήσει σαν ένας χάρτης που επεξηγεί δυναμικές μέσα στον εργασιακό χώρο και τις αλληλοσυσχετίσεις διαφορετικών πεδίων έρευνας με καλλιτέχνες, ακαδημαϊκούς και ερευνητές που επιθυμούν να αναπτύξουν ένα επιτελεστικό πείραμα εμβύθινσης. Οι προαναφερθέντες θα μπορούσαν να ωφεληθούν από την ανάλυση, την παρατήρηση και την αξιολόγηση της ερευνητικής διαδικασίας. Επίσης, αυτή η διατριβή προσπαθεί να δημιουργήσει ένα διάλογο ανάμεσα σε θεωρητικούς της τέχνης και του θεάτρου, όπως οι Kirby, Schechner οι οποίοι αναπτύσουν την έννοια της παραστατικότητας (performativity). Επιπροσθέτως, ο συσχετισμός της έρευνας με το καλλιτεχνικό έργο άλλων ερευνητών στοχεύει στην αναγνώριση και οριοθέτηση ενός πολύ ιδιαίτερου τομέα. Για αυτό το λόγο,αφιερώνεται πολύς χρόνος στη χαρτογράφηση του χώρου με σκοπό να κατανοήσει ο αναγνώστης βαθύτερα το διαρκώς αυξανόμενο ενδιαφέρον για διαθεματικά ερευνητικά έργα παρόμοιας φύσης στην σύγχρονη τέχνη. Η φιλοδοξία μου είναι ότι αυτή η διατριβή θα διαβαστεί σαν μια εύστοχη πρόταση για πλέον ενίσχυση των επιτελεστικών υβριδικών πρακτικών γεφυρώνοντας έτσι τις αποστάσεις ανάμεσα σε διαφορετικούς τομείς.