Τα κοινωνιολογικά χαρακτηριστικά των ιδρυτών νεοφυών επιχειρήσεων και το οικοσύστημα νεοφυούς επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα

Abstract

This study focuses on examining the socio-economic characteristics of the social actors active in the field of startup entrepreneurship in Greece- a field that gained increasing importance in the period following 2010. The core research question concerns the characteristics of the entrepreneurs who constitute this ecosystem: who they are, what their social and cultural capital assets are, what motives drive them to entrepreneurial activity, and what trajectories they follow. Additionally, the study explores the extent to which they differ from entrepreneurs engaged in general business activities. Particular emphasis is placed on three analytical axes: (a) the personality and subjective representations of the entrepreneur, (b) the social networks in which they are embedded and through which they interact, and (c) their cultural orientation, as expressed through consumption patterns and symbolic practices. The comparison between the population of startup founders and that of general entrepreneurs reveals critical aspects of their differentiation. Special attention is given to analyzing the social, educational economic, and cultural backgrounds of both groups, in order to understand their class position and cultural formation. To better understand this particular entrepreneurial phenomenon, the study incorporates a review of theoretical approaches that conceptualize entrepreneurship as a social phenomenon and highlight its contribution to shaping contemporary innovation economies. At the same time, the institutional context in which startup founders operate is examined, now commonly referred to as the “startup ecosystem”. Emphasis is also placed on the institutional, economic, and political variables that have shaped its development, as well as the mechanisms of knowledge and innovation production that accompany it.

Η παρούσα εργασία έχει ως αντικείμενο τη μελέτη των κοινωνικοοικονομικών χαρακτηριστικών των κοινωνικών υποκειμένων που δραστηριοποιούνται στον χώρο της νεοφυούς επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα. Ένα πεδίο που απέκτησε αυξημένη σημασία την περίοδο μετά το 2010. Το βασικό ερευνητικό ερώτημα αφορά στα χαρακτηριστικά των επιχειρηματιών που συγκροτούν αυτό το οικοσύστημα: ποιοι είναι, ποια είναι τα κοινωνικά και πολιτιστικά τους αποθέματα, ποιοι λόγοι τούς ωθούν στην επιχειρηματική δράση και ποιες είναι οι διαδρομές που ακολουθούν, αλλά επίσης, πόσο διαφοροποιούνται από τους επιχειρηματίες της γενικής επιχειρηματικότητας. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται σε τρεις άξονες: α) την προσωπικότητα και τις υποκειμενικές αναπαραστάσεις του επιχειρηματία, β) τα κοινωνικά δίκτυα στα οποία εντάσσεται και αλληλεπιδρά, και γ) την πολιτισμική του κουλτούρα, όπως αυτή εκφράζεται μέσα από μορφές κατανάλωσης και συμβολικές πρακτικές. Η σύγκριση μεταξύ του πληθυσμού των νεοφυών επιχειρηματιών και εκείνου της γενικής επιχειρηματικότητας αναδεικνύει κρίσιμες όψεις της μεταξύ τους διαφοροποίησης. Ιδιαίτερη βαρύτητα αποδίδεται στην ανάλυση του κοινωνικού, εκπαιδευτικού, οικονομικού και πολιτισμικού υποβάθρου των δύο ομάδων, προκειμένου να διερευνηθεί η ταξική και πολιτισμική τους συγκρότηση. Για την πληρέστερη κατανόηση αυτού του ιδιαίτερου επιχειρηματικού φαινομένου, ενσωματώνεται η επισκόπηση θεωρητικών προσεγγίσεων που αντιμετωπίζουν την επιχειρηματικότητα ως κοινωνικό φαινόμενο και αναδεικνύουν τη συμβολή της στη διαμόρφωση των σύγχρονων οικονομιών της καινοτομίας. Παράλληλα, εξετάζεται το πλαίσιο εντός του οποίου δραστηριοποιούνται οι ιδρυτές νεοφυών επιχειρήσεων, που πλέον περιγράφεται ως «οικοσύστημα νεοφυούς επιχειρηματικότητας». Έμφαση αποδίδεται, επίσης, στις θεσμικές, οικονομικές και πολιτικές μεταβλητές που καθόρισαν την ανάπτυξή του, καθώς και τους μηχανισμούς παραγωγής γνώσης και καινοτομίας που το συνοδεύουν.