Η υπηρέτρια στην ελληνική και γερμανόφωνη λογοτεχνία (1900-1950): μια κοινωνιολογική προσέγγιση

Abstract

The dissertation focuses on the representation of the domestic servant in selected Greek and German literary works from the first half of the 20th century. It begins by outlining the social and historical context of the specific period in both countries, with an emphasis on the position of domestic workers. It then presents sociological and psychoanalytic theories that support the literary analysis. Through the study of three Greek and three German works, the ways in which the servant is depicted and what her figure symbolizes are explored. The research highlights how literature reflects or even reproduces dominant social perceptions regarding class, gender, and power.

Η διατριβή εστιάζει στην απεικόνιση της οικιακής υπηρέτριας σε επιλεγμένα ελληνικά και γερμανικά λογοτεχνικά έργα του πρώτου μισού του 20ού αιώνα. Αρχικά, σκιαγραφείται το κοινωνικό και ιστορικό πλαίσιο της συγκεκριμένης περιόδου στις δύο χώρες, με έμφαση στη θέση των οικιακών εργατριών. Στη συνέχεια, παρουσιάζονται κοινωνιολογικές και ψυχαναλυτικές θεωρίες που υποστηρίζουν τη λογοτεχνική ανάλυση. Μέσα από τη μελέτη τριών ελληνικών και τριών γερμανικών έργων, διερευνώνται οι τρόποι με τους οποίους η υπηρέτρια παρουσιάζεται καθώς και το τι συμβολίζει η μορφή της. Η έρευνα αναδεικνύει πώς η λογοτεχνία αντανακλά ή και αναπαράγει κυρίαρχες κοινωνικές αντιλήψεις γύρω από την τάξη, το φύλο και την εξουσία

Die Dissertation konzentriert sich auf die Darstellung des Hausmädchens in ausgewählten griechischen und deutschsprachigen literarischen Werken der ersten Hälfte des 20. Jahrhunderts. Zunächst wird der soziale und historische Kontext dieser Zeit in beiden Ländern skizziert, mit besonderem Augenmerk auf die Stellung der Hausangestellten. Anschließend werden soziologische und psychoanalytische Theorien vorgestellt, die die literarische Analyse untermauern. Anhand der Untersuchung von drei griechischen und drei deutschen Werken werden die Darstellungsweisen des Dienstmädchens sowie die symbolische Bedeutung dieser Figur analysiert. Die Studie zeigt auf, wie Literatur dominante gesellschaftliche Vorstellungen über Klasse, Geschlecht und Macht widerspiegelt oder auch reproduziert.