Οι εκκλησίες των ελληνικών κοινοτήτων της Ουγγαρίας 18ος – 19ος αιώνας: ιστορία και τέχνη

Abstract

This doctoral thesis examines the churches founded by Greekcommunities in Hungary during the 18th and 19th centuries, focusing on ninecities: Budapest, Békés, Karcsag, Kecskemet, Tokaj, Szentes, Miskolc, Eger andChodmezovasárhely. These are churches erected by Greek immigrants,bearing the artistic stamp of the late Baroque, but also ritual characteristicsof the Orthodox tradition. The work aspires to highlight the special identity ofthese monuments, which combine local architecture with Byzantine worshippractice. At the same time, it aspires to contribute originals to the history ofart, through the first systematic iconographic analysis of these churches.Furthermore, it examines in depth the unique coexistence of Byzantineliturgical tradition and European architectural aesthetics, an issue that hasnot been sufficiently addressed in research to date. The icons of the iconostasis of the Greek churches of Hungary prove thatin the period between 1760-1790 the post-Byzantine tradition harmoniouslymet with European Baroque art, creating a new style of iconography, the“Orthodox Baroque”.

Η συγκεκριμένη διδακτορική διατριβή εξετάζει τις εκκλησίες που ίδρυσαν οι ελληνικές κοινότητες στην Ουγγαρία κατά τον 18ο και 19ο αιώνα, εστιάζοντας σε εννέα πόλεις: Βουδαπέστη, Μπέκες, Κάρτσαγκ, Κέτσκεμετ, Τοκάι, Σέντες, Μίσκολτς, Έγκερ και Χοντμεζοβασαρχελί. Πρόκειται για ναούς που ανεγέρθηκαν από Έλληνες μετανάστες, φέροντας την καλλιτεχνική σφραγίδα του ύστερου μπαρόκ, αλλά και τελετουργικά χαρακτηριστικά της ορθόδοξης παράδοσης. Η εργασία φιλοδοξεί να αναδείξει την ιδιαίτερη ταυτότητα αυτών των μνημείων, που συνδυάζουν την τοπική αρχιτεκτονική με τη βυζαντινή λατρευτική πρακτική.Παράλληλα, φιλοδοξεί να συνεισφέρει πρωτότυπα στην ιστορία της τέχνης, μέσω της πρώτης συστηματικής εικονογραφικής ανάλυσης των ναών αυτών. Επιπλέον, εξετάζει σε βάθος τη μοναδική συνύπαρξη βυζαντινής λειτουργικής παράδοσης και ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής αισθητικής, ένα ζήτημα που δεν έχει απασχολήσει επαρκώς τη μέχρι σήμερα έρευνα. Οι εικόνες των τέμπλων των ελληνικών εκκλησιών της Ουγγαρίας αποδεικνύουν ότι την περίοδο μεταξύ 1760-1790 η μεταβυζαντινή παράδοση συναντήθηκε αρμονικά με την ευρωπαϊκή τέχνη του μπαρόκ, δημιουργώντας ένα καινούριο στυλ αγιογραφίας, το «ορθόδοξο μπαρόκ».