Η βιβλική θεώρηση του Παναγίου Τάφου ως ομφαλού του χριστιανικού κόσμου

Abstract

This Doctoral Thesis studies the evolution and semiology of the “omphalos” (navel) in the catholicon of the Church of the Resurrection in Jerusalem. In this context, the symbolic significance of places of worship is highlighted, particularly the religious centers of Jewish and Christian faiths in the eastern Mediterranean basin, as well as the influences on ancient Israel arising from its interactions with neighboring cultures. These influences are evident in the transference of the Jebusite myth of the navel, along with the theology of Zion and the Temple of Solomon, to the concept and structure of the church of the Resurrection. Through this study, a meaningful dialogue between science and religion is cultivated. It seeks to shed light on an ontological question concerning the human being one that is linked to the origins of existence, the social and cultural dimensions of humanity, and ultimately, the eternal search for the salvation of the soul, which has as its source and point of reference the perception of the Holy Sepulchre as the omphalos of the Christian world.

Η παρούσα Διδακτορική Διατριβή μελετά την εξέλιξη και τη σημειολογία του «ομφαλού» στο καθολικό του Ναού της Αναστάσεως στην Ιερουσαλήμ. Στο πλαίσιο αυτό αναδεικνύονται θέματα συμβολισμού του τόπου λατρείας και ειδικότερα εκείνα των κέντρων της ιουδαϊκής και χριστιανικής πίστης στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου αλλά και οι επιρροές του αρχαίου Ισραήλ από τις αλληλεπιδράσεις του με γειτονικούς πολιτισμούς, οι οποίες διαφαίνονται και στη μεταφορά του μύθου των Ιεβουσαίων για τον ομφαλό, τη θεολογία της Σιών και του Ναού του Σολομώντα, στον Ναό της Αναστάσεως. Δια της μελέτης αυτής καλλιεργείται ένας ουσιαστικός διάλογος των επιστημών και των θρησκειών που ως σκοπό έχει να φωτίσει ένα οντολογικό για τον άνθρωπο θέμα που συνδέεται με την αφετηρία της ύπαρξής του, την κοινωνική και πολιτιστική διάστασή του και τέλος, την αέναη αναζήτηση της σωτηρίας της ψυχής, η οποία έχει ως πηγή και σημείο αναφοράς τη θεώρηση του Παναγίου Τάφου ως ομφαλού του χριστιανικού κόσμου.