Η σχέση των αναπνευστικών διαταραχών στον ύπνο και της διατροφής με την πρόωρη γήρανση

Abstract

Sleep-disordered breathing, particularly obstructive sleep apnea and hypopnea syndrome (OSAHS), has been associated with cardiovascular diseases and obesity, mainly as a result of a sedentary and unhealthy lifestyle often adopted by patients. Moreover, at the cellular level, respiratory disorders accelerate cellular aging. In this study, the effectiveness of a twelve-week tele-rehabilitation program followed by twelve months of unsupervised maintenance was evaluated in patients with OSAHS. The evaluation focused on differences in physical fitness indicators, adherence to a Mediterranean-type diet, and parameters of cardiovascular, hormonal, and oxidative profiles. A total of forty OSAHS patients were divided into two groups: a CPAP group (control group) and a non-CPAP group (lifestyle group — LG — receiving dietary and exercise guidance). Patient assessments at baseline, twelve weeks, and twelve months included anthropometric measurements, body composition analysis, blood sampling for determination of reactive oxygen metabolite levels and plasma antioxidant capacity, lipoprotein(a) (Lp(a)), lipid profile, dehydroepiandrosterone sulfate (DHEA-S), as well as the six-minute walk test (6MWT). Independent samples t-tests and Mann-Whitney U tests were used for parametric and non-parametric variables respectively, to assess differences between groups (CPAP vs. LG) at the three time points. Paired t-tests and Kruskal-Wallis tests were used to evaluate within-group differences before and after the unsupervised lifestyle rehabilitation period. Upon completion of the intervention, within-group changes compared to baseline were observed. Specifically, the two groups differed in body composition after twelve weeks, such as in the difference in chest circumference during inhalation and exhalation (t(37) = 21.78, p < 0.001) and in the reduction of visceral fat (t(37) = -2.488, p = 0.017). The lipid profile also improved, with reductions in Lp(a) in both the CPAP group (H(19) = 2.523, p = 0.021) and the LG (H(19) = 2.201, p = 0.034). Similar results were observed in physical fitness indicators for both groups individually, with predicted maximum oxygen consumption (VO2max) significantly improved for both the CPAP group (t(20) = -2.481, p = 0.022) and the LG (t(15) = -2.041, p = 0.05).In conclusion, unsupervised respiratory tele-rehabilitation programs and a Mediterranean diet can contribute as supportive tools in a therapeutic plan for managing OSAHS, alongside CPAP.

Οι διαταραχές αναπνοής στον ύπνο, και κυρίως το σύνδρομο αποφρακτικής άπνοιας και υπόπνοιας στον ύπνο (ΣΑΑΥ) έχουν συσχετιστεί με καρδιαγγειακά νοσήματα και την παχυσαρκία, ως αποτέλεσμα κατά βάση και ενός καθιστικού και ανθυγιεινού τρόπου ζωής που τείνουν να ακολουθούν οι ασθενείς. Μάλιστα, σε κυτταρικό επίπεδο, οι αναπνευστικές διαταραχές επισπεύδουν την κυτταρική γήρανση. Σε αυτήν την μελέτη, εξετάστηκε η αποτελεσματικότητα ενός προγράμματος τηλε-αποκατάστασης δώδεκα εβδομάδων και στη συνέχεια δώδεκα μηνών χωρίς επίβλεψη σε ασθενείς με ΣΑΑΥ , μέσα από διαφορές σε δείκτες φυσικής κατάστασης, στην συμμόρφωση σε μία μεσογειακού τύπου διατροφή και σε παραμέτρους καρδιαγγειακού, ορμονολογικού και οξειδωτικού προφίλ. Συνολικά, σαράντα ασθενείς με ΣΑΑΥ κατανεμήθηκαν σε δύο ομάδες: ομάδα CPAP (ομάδα ελέγχου) έναντι ομάδας μη CPAP (ομάδα τρόπου ζωής – ΟΤΖ – με οδηγίες διατροφής και άσκησης). Η αξιολόγηση των ασθενών κατά την ένταξη στη μελέτη, στις δώδεκα εβδομάδες και στους δώδεκα μήνες περιελάμβανε μέτρηση ανθρωπομετρικών δεικτών, εκτίμηση σύστασης σώματος, δειγματοληψία αίματος για προσδιορισμό επιπέδων αντιδραστικών μεταβολιτών οξυγόνου και αντιοξειδωτικής ικανότητας πλάσματος, λιποπρωτεΐνης α (Lp(a)), λιπιδαιμικού προφίλ, θειικής δεϋδροεπιανδροστερόνης, καθώς και εξάλεπτη δοκιμασία βάδισης (6MWT). Χρησιμοποιήθηκαν τα τεστ για Ανεξάρτητα δείγματα με t-test και Mann-Whitney U-τεστ για παραμετρικές και μη παραμετρικές μεταβλητές, αντίστοιχα για την αξιολόγηση των διαφορών μεταξύ των ομάδων (ομάδα CPAP έναντι ΟΤΖ) στις τρεις χρονικές φάσεις. Ανάμεσα στις ομάδες χρησιμοποιήθηκαν τα Paired t-τεστ και Kruskal - Wallis τεστ για την αξιολόγηση των διαφορών πριν και μετά την περίοδο του προγράμματος αποκατάστασης του τρόπου ζωής χωρίς επίβλεψη. Κατά την ολοκλήρωση της παρέμβασης παρατηρήθηκαν εντός των ομάδων παρέμβασης αλλαγές σε σχέση με την έναρξη. Πιο συγκεκριμένα, οι δυο ομάδες διέφεραν μεταξύ τους ως προς την σύσταση του σώματος, μετά την πάροδο δώδεκα εβδομάδων, όπως την διαφορά στιςπεριμέτρους στήθους στην εισπνοή και εκπνοή (t(37) = 21,78, p<0,001) και την μείωση του σπλαχνικού λίπους (t(37) = -2,488, p=0,017), ενώ βελτιώθηκε και το λιπιδαιμικό προφίλ, με μείωση της Lp(a) τόσο στην ομάδα CPAP (H(19) = 2,523, p = 0,021) όσο και στην ΟΤΖ (H(19) = 2,201, p = 0,034). Παρόμοια αποτελέσματα παρατηρήθηκαν στους δείκτες φυσικής κατάστασης για τις δυο ομάδες ξεχωριστά, με την προβλεπόμενη μέγιστη κατανάλωση Ο2 (VO2max) να είναι σημαντικά βελτιωμένη τόσο για την ομάδα CPAP (t(20) = -2,481, p= 0,022) όσο και για την ΟΤΖ (t(15) = -2,041, p=0,05). Συμπερασματικά, τα μη εποπτευόμενα προγράμματα αναπνευστικής τηλε-αποκατάστασης και η μεσογειακή διατροφή μπορούν να συμβάλουν ως συνεπικουρικά εργαλεία σε ένα θεραπευτικό πλάνο αντιμετώπισης του ΣΑΑΥ, μαζί με το CPAP.