Αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της μετεγχειρητικής αναλγησίας ασθενών μετά από μείζονες επεμβάσεις κοιλιάς

Abstract

Introduction: Postoperative pain relief improves patient comfort, facilitates recovery, and contributes to reducing the length of hospital (LOS) stay while preventing the development of chronic pain. The complexity of postoperative pain in major abdominal surgery is an indication for the use of multimodal analgesia. Aim: To evaluate the effectiveness of different methods of postoperative analgesia in patients undergoing major abdominal surgery. Material-Method: A cross-sectional, comparative observational study was conducted. The study population were all patients who underwent elective major abdominal surgery between September 2019 and July 2023, in a general public hospital in Attica. Patients were divided into three groups based on analgesia: a) Group A: analgesia (ropivacaine and morphine) via an epidural catheter in the lumbar or thoracic region. b) Group B: analgesia with continuous wound infusion of anesthetic (1% lidocaine and ropivacaine) with an On-Q system c) Group C: i.v. multinodal analgesia (paracetamol and lornoxicam. Patients of B and C groups also received patient controlled analgesic morphine (PCA). The effectiveness of analgesia was assessed by the pain score at rest and cough using the numerical rate scale (NRS), 3 times/ 24-hour for 4 days and morphine consumption. In addition, blood pressure, oxygenation status, vomiting, recovery of bowel function and the LOS were recorded. The statistical program SPSS 26.0 was used for the analysis. Results: The study sample consisted of 89 adult patients who underwent planned major abdominal surgery and were allocated to the analgesia groups [Group A N=44(49.4%), Group B N=30 (33.7%), Group C N=15 (16.9%)]. The mean age of the sample was 62.7 years (SD=17.8 years). The pain score in Group A was significantly higher compared to Group B throughout the follow-up period. Rest pain decreased over time in all three anesthesia groups (p<0.001 for A, p<0.001 for B and p=0.001 for C). However, the degree of reduction differed significantly between the 3 groups, p=0.013. The mean systolic blood pressure was significantly higher on the 1st postoperative day in Group C compared to both Group A and Group B. Conclusions: Continuous wound infusion analgesia with On-Q pump as a component of multimodal analgesia was more effective in the management of acute postoperative pain in patients with major abdominal surgery than epidural and intravenous multimodal analgesia. It also reduces overall opioid consumption and adverse effects. Continuous wound infusion analgesia with On-Q pump as part of multimodal analgesia is an alternative effective and safe solution in the management of acute postoperative pain in patients with major abdominal surgery.

Εισαγωγή: Η ανακούφιση από τον μετεγχειρητικό πόνο βελτιώνει την άνεση των ασθενών, διευκολύνει την ανάρρωση ενώ συμβάλλει στη μείωση της διάρκειας νοσηλείας και στην πρόληψη της ανάπτυξης χρόνιου πόνου. Η πολυπλοκότητα του μετεγχειρητικού πόνου στις μείζονες κοιλιακές επεμβάσεις αποτελεί ένδειξη για χρήση πολυπαραγοντικής αναλγησίας. Σκοπός: Η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας διαφορετικών μεθόδων μετεγχειρητικής αναλγησίας σε ασθενείς που υποβάλλονται σε μείζονες επεμβάσεις κοιλίας. Υλικό-Μέθοδος: Πρόκειται για μια συγκριτική μελέτη παρατήρησης. Τον πληθυσμό της μελέτης αποτέλεσαν όλοι οι ασθενείς που υποβλήθηκαν σε προγραμματισμένες μείζονες επεμβάσεις κοιλίας την περίοδο μεταξύ Σεπτεμβρίου 2019 - Ιουλίου 2023, σε γενικό δημόσιο νοσοκομείο της Αττικής. Οι ασθενείς κατανεμήθηκαν σε τρεις ομάδες με βάση την αναλγησία: α) αναλγησία (ροπιβακαΐνη και μορφίνη) μέσω επισκληρίδιου καθετήρα στην οσφυϊκή ή τη θωρακική μοίρα (Ομάδα Α). β) αναλγησία με συνεχή έγχυση αναισθητικού (λιδοκαΐνη 1% και ροπιβακαΐνη) στη χειρουργική τομή με σύστημα On-Q (Ομάδα Β) γ) ενδοφλέβια (iv) πολυπαραγοντική αναλγησία (παρακεταμόλη και λορνοξικάμη (Ομάδα Γ). Oι ομάδες Β και Γ έλαβαν ενδοφλέβια μορφίνη ελεγχόμενη από τον ασθενή (PCA). Η αποτελεσματικότητα της αναλγησίας αξιολογήθηκε με την βαθμολογία του πόνου σε ηρεμία και βήχα με την αριθμητική κλίμακα πόνου (NRS), 3 φορές το 24ωρο για 4 συνεχόμενες ημέρες και με την συμπληρωματική αναλγησία με μορφίνη. Επιπλέον καταγράφηκαν αρτηριακή πίεση, κατάσταση οξυγόνωσης, η εμφάνιση εμετού, κνησμού , η κινητικότητα του εντέρου και η διάρκεια νοσηλείας. Για την ανάλυση χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πρόγραμμα SPSS 26.0. Αποτελέσματα: Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 89 ενήλικοι ασθενείς που υποβλήθηκαν σε προγραμματισμένες μείζονες κοιλιακές επεμβάσεις και κατανεμήθηκαν στις ομάδες αναλγησίας [Ομάδα Α Ν=44(49,4%), Ομάδα Β Ν=30(33,7%), Ομάδα Γ Ν=15(16,9%)]. Η μέση ηλικία του δείγματος ήταν τα 62,7 έτη (SD=17,8 έτη). Η βαθμολογία πόνου στην Ομάδα Α ήταν σημαντικά υψηλότερη σε σύγκριση με της Ομάδας Β καθ’ όλη τη διάρκεια της παρακολούθησης. Ο πόνος κατά την ηρεμία μειώθηκε διαχρονικά και στις τρεις ομάδες αναισθησίας (Α=p<0,001, Β=p<0,001 και Γ=p=0,001). Ωστόσο, ο βαθμός μείωσης διέφερε σημαντικά μεταξύ των 3 ομάδων, p=0,013. Η μέση τιμή της συστολικής αρτηριακής πίεσης ήταν σημαντικά υψηλότερες την 1η μετεγχειρητική ημέρα στην ομάδα Γ σε σύγκριση τόσο με την ομάδα Α όσο και με την ομάδα Β. Συμπεράσματα: Η αναλγησία με συνεχή έγχυση αναισθητικού στην χειρουργική τομή με αντλία On-Q ως συστατικό της πολυπαραγοντικής αναλγησίας ήταν περισσότερο αποτελεσματική στην αντιμετώπιση του οξέος μετεγχειρητικού πόνου σε ασθενείς με μείζονες χειρουργικές επεμβάσεις κοιλίας από την επισκληρίδιο και την ενδοφλέβια πολυπαραγοντική αναλγησία. Επίσης μείωσε την συνολική κατανάλωση των οπιοειδών και τις ανεπιθύμητες ενέργειες τους. Η αναλγησία με συνεχή έγχυση αναισθητικού στην χειρουργική τομή με την αντλία On-Q ως μέρος της πολυπαραγοντικής αναλγησίας αποτελεί μία εναλλακτική αποτελεσματική και ασφαλής λύση στην αντιμετώπιση του οξέος μετεγχειρητικού πόνου σε ασθενείς με μείζονες χειρουργικές επεμβάσεις κοιλίας