Ο Bίος του Συμεών Στυλίτη του Νέου από τον Νικηφόρο Ουρανό (ΒΗG 1690)

Abstract

Nicephorus Uranus was a magistrate and supreme commander of the Byzantine army. There are no precise chronological data on his life. He was born in the second quarter of the 10th century (probably between 940 and 950) and the last records of his life date back to 1007. It was during the reign of Emperor Basil II (976-1025) that Nicephorus began to offer his services to the Byzantine imperial court of Constantinople: first as a confidant of the young emperor and as his ally against Basil Lacapenus, then as a successful military commander in the West, and finally as a reliable governor of Antioch. The universal and successful supervision of the eastern part of the Byzantine Empire by Uranus enabled Basil to dominate the Bulgarians. Uranus, however, not only excelled on the battlefield, but he was also an accomplished author in his own right. He composed «Taktika» while he wrote letters, poetry and two hagiographical works: the Life of Saint Theodore of Tiron (BHG 1762m) and the Life of Saint Symeon Stylites the Younger (BHG 1690). Saint Symeon was born in Antioch, Syria in 521 and died in 592. He flourished during the reign of Emperor Justin II (565-578) and performed countless miracles, for which he was called a miracle-worker and a miracle-maker. This second characterisation is related to the miracles he performed on the Miraculous Mount near Antioch, where he led an intensely ascetic life as a stylite. The Life of Saint Symeon Stylites the Younger written by Nicephorus Uranus (BHG 1690) was first published in 1685 in the Acta Sanctorum by the Bollandist C. Janningo. Then, the text was reprinted by J.-P. Migne in Patrologia Graeca. The above edition was based on an 11th century Byzantine manuscript and there is not systematic study of the text. However, there are other manuscripts, both Byzantine and post-Byzantine, which have not been used in this edition. The present dissertation addresses this research gap by undertaking a systematic and multifaceted examination of the text, constituting the first such study.

Ο Νικηφόρος Ουρανός ήταν μάγιστρος και ανώτατος διοικητής του βυζαντινού στρατού. Ακριβή χρονολογικά στοιχεία για τον βίο του δεν υπάρχουν. Γεννήθηκε κατά το δεύτερο τέταρτο του 10ου αιώνα (πιθανότατα μεταξύ 940 και 950) και τα τελευταία στοιχεία για τον βίο του χρονολογούνται το 1007. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του αυτοκράτορος Βασιλείου Β΄ (976-1025) ο Νικηφόρος ξεκίνησε να προσφέρει τις υπηρεσίες του στην βυζαντινή αυτοκρατορική αυλή της Κωνσταντινουπόλεως: αρχικά ως έμπιστος του νεαρού αυτοκράτορα και ως σύμμαχός του εναντίον του Βασιλείου Λακαπηνού, στη συνέχεια ως επιτυχημένος στρατιωτικός διοικητής της Δύσης και τέλος, ως αξιόπιστος κυβερνήτης της Αντιόχειας. Η καθολική και επιτυχημένη εποπτεία του ανατολικού τμήματος της βυζαντινής αυτοκρατορίας από τον Ουρανό έδωσε στο Βασίλειο την δυνατότητα να κυριαρχήσει επί των Βουλγάρων. Ο Ουρανός, όμως, δεν διακρίθηκε μόνο στο πεδίο της μάχης, αλλά και στο χώρο των γραμμάτων. Συνέθεσε τα «Τακτικά» που φέρουν το όνομά του, ενώ συνέγραψε επιστολές, ποιητικά και δύο αγιολογικά έργα: τον Βίο του αγίου Θεοδώρου του Τήρωνος (BHG 1762m) και τον Βίο του Οσίου Συμεών Στυλίτη του Νέου (BHG 1690). Ο όσιος Συμεών Στυλίτης ο Νέος γεννήθηκε το 521 στην Αντιόχεια της Συρίας. Πραγματοποίησε αναρίθμητα θαύματα για τα οποία του αποδόθηκε ο χαρακτηρισμός θαυματουργός και θαυμαστορείτης. Ο δεύτερος αυτός χαρακτηρισμός σχετίζεται με τα θαύματα που τέλεσε στο Θαυμαστό Όρος κοντά στην περιοχή της Αντιόχειας, όπου διήγε έντονα ασκητικό βίο ως στυλίτης. Κοιμήθηκε το 592 στο ομώνυμο μοναστήρι του στο Θαυμαστό Όρος και η μνήμη του οσίου τιμάται στις 24 Μαΐου.Ο Βίος του Συμεών Στυλίτη του Νέου που συνέθεσε ο Νικηφόρος Ουρανός (BHG 1690) εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1685 στα Acta Sanctorum από τον Βολλανδιστή Conrad Janningo. Κατόπιν, το κείμενο ανατυπώθηκε από τον J.P. Migne στην Patrologia Graeca και αναπαράγει το κείμενο ενός χειρογράφου του 11ου αιώνος. Ωστόσο, υπάρχουν περισσότερα χειρόγραφα που παραδίδουν τον Βίο του οσίου και δεν χρησιμοποιήθηκαν κατά την έκδοση του κειμένου. Η παρούσα διδακτορική διατριβή καλύπτει αυτό το ερευνητικό κενό, πραγματοποιώντας την πρώτη συστηματική και πολύπλευρη μελέτη του κειμένου.