Προσκόλληση στη μεσογειακή διατροφή σε ασθενείς με βρογχικό άσθμα και συσχέτιση με κλινικές, λειτουργικές, εργαστηριακές παραμέτρους και δείκτες οξειδωτικού στρες

Abstract

Introduction: According to literature data, obesity is considered an important risk factor for the development of bronchial asthma. A "Western-style" diet, high in saturated fatty acids and low in fruits and vegetables, has deleterious effects on asthma as well as increased oxidative stress in asthma may exacerbate airway inflammation by inducing pro-inflammatory mediators. The exact mechanism of the asthma-obesity relationship has yet to be revealed. Material and Methods: 86 patients with asthma from the outpatient clinics of the Pulmonology Clinic of Larissa University Hospital participated in the study. All patients underwent a physical examination as well as blood sampling. Measurements were taken to collect anthropometric data (weight, height, waist, and neck circumference). The collection of dietary data was done in the form of an interview and using the Med Diet score as well as a 24-hour recall. Also, with the use of questionnaires, data on their quality of life was collected. Result: Patients with severe asthma have a higher mean weight (85.73 kg) compared to those with mild asthma (80.27 kg), with a significant difference between groups (p<0.05). Body Mass Index (BMI) is higher in patients with severe asthma (31.03) compared to patients with mild asthma (29.74), although this difference is not considered statistically significant. Similarly, waist circumference is greater in patients with severe asthma (107.41 cm) than in patients with mild asthma (100.24 cm), this difference being statistically significant (p<0.05). Neck circumference is also significantly greater in patients with severe asthma (39.31 cm) than in patients with mild asthma (37.08 cm). Patients with severe asthma are more likely to be overweight and obese, while those with mild asthma are more likely to be normal weight or overweight. Regarding the data from the d-ROMs test, they show that the majority of patients have a high (39.2%) or very high (36.5%) level of oxidative stress. Only 5.4% of patients have normal levels of oxidative stress, and a small percentage (8.1%) have low or moderate levels of oxidative stress. Data from the PAT test show that the majority of patients (66.2%) have normal antioxidant capacity, while a significant proportion (27.0%) have high antioxidant capacity. Few patients have insufficient (4.1%) or marginally low (2.7%) antioxidant capacity. From the results of the Med Diet score it appears that 83.72% of the participants show moderate adherence to the Mediterranean diet, 8.1% show high adherence and 8.1% low adherence. There is a strong positive correlation between the ACT score and the AQLQ (r = 0.701, p < 0.01), indicating that better asthma control is associated with higher quality of life. Also, the ACT score shows a positive correlation with the PCS-12 (r = 0.384, p < 0.01), showing that better asthma control is related to better physical health. Conclusions: The findings of this study confirm, according to the epidemiological data, the high rates of overweight and obesity as the prevalence of obesity is higher in people with asthma than in the general population. Also, moderate adherence to the Mediterranean diet and high levels of oxidative stress were observed. In the area of quality of life, better asthma control is associated with better physical health. Public health measures are needed to address the increasing prevalence of asthma and obesity. It is considered necessary to continue research to find more personalized treatment regimens for obesity-related asthma.

Εισαγωγή: Σύμφωνα με βιβλιογραφικά δεδομένα η παχυσαρκία θεωρείται σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη του βρογχικού άσθματος. Η «δυτικού τύπου» διατροφή, με υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά οξέα και χαμηλή σε φρούτα και λαχανικά, έχει επιβλαβείς επιδράσεις στο άσθμα καθώς επίσης και το αυξημένο οξειδωτικό στρες στο άσθμα μπορεί να επιδεινώσει τη φλεγμονή των αεραγωγών επάγοντας προφλεγμονώδεις μεσολαβητές. Ο ακριβής μηχανισμός της σχέσης άσθματος και παχυσαρκίας δεν έχει ακόμη αποκαλυφθεί. Υλικό και Μεθοδολογία: στη μελέτη μετείχαν 86 ασθενείς με άσθμα των εξωτερικών ιατρείων της Πνευμονολογικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας. Όλοι οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε φυσική εξέταση όπως και αιμοληψία. Πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις για τη συλλογή ανθρωπομετρικών δεδομένων (βάρος, ύψος, περίμετρος μέσης και λαιμού). Η συλλογή των διατροφικών δεδομένων έγινε με τη μορφή συνέντευξης και με τη χρήση του Med Diet score καθώς και ανάκληση 24ώρου. Επίσης, με τη χρήση ερωτηματολογίων συλλέχθησαν δεδομένα για την ποιότητα ζωής τους. Αποτελέσματα: Οι ασθενείς με σοβαρό άσθμα έχουν υψηλότερο μέσο βάρος (85,73 kg) σε σύγκριση με εκείνους με ήπιο/μέτριο άσθμα (80,27 kg), με σημαντική διαφορά μεταξύ των ομάδων (p<0,05). Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) είναι υψηλότερος στους ασθενείς με σοβαρό άσθμα (31,03) σε σύγκριση με τους ασθενείς με ήπιο/μέτριο άσθμα (29,74), αν και η διαφορά αυτή δεν θεωρείται στατιστικά σημαντική. Παρόμοια, η περίμετρος μέσης είναι μεγαλύτερη στους ασθενείς με σοβαρό άσθμα (107,41 cm) από ό,τι στους ασθενείς με ήπιο/μέτριο άσθμα (100,24 cm), με αυτή τη διαφορά να είναι στατιστικά σημαντική (p<0,05). Η περίμετρος λαιμού είναι επίσης σημαντικά μεγαλύτερη στους ασθενείς με σοβαρό άσθμα (39,31 cm) σε σχέση με τους ασθενείς με ήπιο/μέτριο άσθμα (37,08 cm). Όσοι ασθενείς παρουσιάζουν σοβαρό άσθμα είναι πιθανότερο να ανήκουν στις κατηγορίες του υπέρβαρου και της παχυσαρκίας 1ου βαθμού, ενώ όσοι παρουσιάζουν ήπιο/μέτριο άσθμα πιθανότερα εμφανίζουν φυσιολογικό βάρος ή είναι υπέρβαροι. Όσον αφορά τα δεδομένα από το τεστ d-ROMs δείχνουν ότι η πλειονότητα των ασθενών έχει υψηλό (39.2%) ή πολύ υψηλό (36.5%) επίπεδο οξειδωτικού στρες. Μόνο το 5.4% των ασθενών έχει φυσιολογικά επίπεδα οξειδωτικού στρες, και ένα μικρό ποσοστό (8.1%) έχει χαμηλό ή μέτριο επίπεδο οξειδωτικού στρες. Τα δεδομένα από το τεστ PAT δείχνουν ότι η πλειονότητα των ασθενών (66.2%) έχει φυσιολογική αντιοξειδωτική ικανότητα, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό (27.0%) έχει υψηλή αντιοξειδωτική ικανότητα. Λίγοι ασθενείς έχουν ανεπαρκή (4.1%) ή οριακά χαμηλή (2.7%) αντιοξειδωτική ικανότητα. Από τα αποτελέσματα του Med Diet score προκύπτει ότι το 83,72% των συμμετεχόντων παρουσιάζει μέτρια προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή, 8,1% παρουσιάζει υψηλή προσκόλληση και 8,1% χαμηλή προσκόλληση.Υπάρχει ισχυρή θετική συσχέτιση μεταξύ του ACT score και του AQLQ (r = 0.701, p < 0.01), υποδεικνύοντας ότι καλύτερος έλεγχος του άσθματος σχετίζεται με υψηλότερη ποιότητα ζωής. Επίσης, το ACT score παρουσιάζει θετική συσχέτιση με το PCS-12 (r = 0.384, p < 0.01), δείχνοντας ότι καλύτερος έλεγχος του άσθματος σχετίζεται με καλύτερη σωματική υγεία. Συμπεράσματα: Τα ευρήματα αυτής της μελέτης επιβεβαιώνουν, σύμφωνα με τα επιδημιολογικά δεδομένα, τα υψηλά ποσοστά υπέρβαρου και παχυσαρκίας καθώς ο επιπολασμός της παχυσαρκίας είναι υψηλότερος στα άτομα με άσθμα από ό,τι στο γενικό πληθυσμό. Επίσης, παρατηρήθηκε η μέτρια προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή και τα υψηλά επίπεδα οξειδωτικού στρες. Στο πεδίο της ποιότητας ζωής ο καλύτερος έλεγχος του άσθματος σχετίζεται με καλύτερη σωματική υγεία. Απαιτούνται μέτρα στήριξης της δημόσιας υγείας από τη συνεχιζόμενη αύξηση της συνύπαρξης του άσθματος με την παχυσαρκία. Κρίνεται απαραίτητη η συνέχιση της έρευνας για την εύρεση πιο εξατομικευμένων θεραπευτικών σχημάτων του άσθματος που σχετίζεται με την παχυσαρκία.