Ποιότητα ζωής γυναικών υποβληθέντων σε μαστεκτομή

Abstract

Introduction: Quality of life is a subjective assessment of physical, psychological and social well-being and reflects patients' perceptions about the impact of breast cancer diagnosis and treatment on daily life. Better quality of life is associated with longer survival for patients with various types of cancer.The purpose of this study was to assess quality of life of women with breast cancer at diagnosis, before mastectomy and 6 months after mastectomy.Material and Method: The sample of the study consisted of 250 women with breast cancer who underwent mastectomy and had follow up at three hospitals in the area of Attica. Data were collected by the completion of the SF-36 Health Survey scale which included patients’ characteristics. The statistical significance level was p<0.05.Results: Of the sample-studied, 39.2% were below 50 years old, 38.8% were 51-61 years old, and 22% were ≥66 years old. Plus to mastectomy, 69.6% underwent adjuvant radiation therapy, 85.6% chemotherapy, and 72.8% hormone therapy. In terms of disease stage, 5.2% was of grade I, 73.2% grade II and 21.6% grade III. Six months after mastectomy, participants reported more negatively all the dimensions of the SF-36 scale with a statistically significant difference (p<0.05), except from mental health dimension, (p=0.679). The dimension of physical functionality was more negatively reported by older women (p<0.001), those of primary education, (p<0.001), the unemployed (p=0.001), those who lived in Attica region (p=0.004), those of grade II and III (p=0.008), and who did not receive adjuvant therapy, (p=0.008). The dimension physical role was more negatively reported by women older than 66 years (p=0.041) and those of primary education (p=0.036). The dimension physical pain was more negatively reported by those of primary education (p=0.001), the unemployed (p=0.032), and those of grade ΙII (p=0.047). The dimension general health was more negatively reported by women who additionally underwent chemotherapy and radiation (p<0.001) and those who were little or no informed about their disease (p=0.012) and treatment (p=0.003). The dimension of social functioning was more negatively reported by women of primary education (p=0.003) and those who lived in a small town or village112(p<0.001). The dimension emotional role was more negatively reported by women of primary education (p=0.011) and those who lived in a small town or village (p=0.018). Finally, the change in health was more negatively reported by unmarried/divorced/widows (p=0.040).Conclusion: Quality of life six months after mastectomy is negatively evaluated in all dimensions of SF-36 Health Survey scale, except the mental health dimension. Sociodemographic and clinical factors are associated with quality of life six months after mastectomy. A better understanding of these factors and the overall perception of quality of life is expected to contribute in the planning of rational and cost-effective interventions for this vulnerable female population.

Εισαγωγή: Η ποιότητα ζωής αποτελεί μια υποκειμενική αξιολόγηση της σωματικής, ψυχολογικής και κοινωνικής ευεξίας και αντανακλά τις αντιλήψεις των ασθενών σχετικά με τον αντίκτυπο της διάγνωσης και θεραπείας του καρκίνου του μαστού στην καθημερινή ζωή. Η καλύτερη ποιότητα ζωής σχετίζεται με μεγαλύτερη επιβίωση ασθενών με διάφορους τύπους καρκίνου.Σκοπός αυτής της μελέτης ήταν η αξιολόγηση της ποιότητας ζωής των γυναικών με καρκίνο του μαστού κατά τη διάγνωση, πριν από τη μαστεκτομή και έξι μήνες μετά τη μαστεκτομή.Υλικό και Μέθοδος: Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 250 γυναίκες με καρκίνο του μαστού που υποβλήθηκαν σε μαστεκτομή και προσέρχονταν για επανεκτίμηση σε τρία νοσοκομεία του νομού Αττικής. Τα δεδομένα συλλέχθηκαν με τη συμπλήρωση της κλίμακας SF-36 Health Survey, στην οποία συμπεριελήφθησαν τα χαρακτηριστικά των ασθενών. Το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας ήταν p<0,05.Αποτελέσματα: Από το δείγμα που μελετήθηκε, το 39,2% ήταν ηλικίας μικρότερης των 50 ετών, το 38,8% ήταν 51-61 ετών και το 22,0% ήταν ≥66 ετών. Εκτός από τη μαστεκτομή, το 69.6% υποβλήθηκε σε επικουρική ακτινοθεραπεία, το 85,6% χημειοθεραπεία και το 72,8% σε ορμονοθεραπεία. Όσον αφορά στο στάδιο της νόσου, το 5,2% ήταν σταδίου Ι, το 73,2% σταδίου ΙΙ και το 21,6% σταδίου III. Έξι μήνες μετά τη μαστεκτομή, οι συμμετέχοντες αξιολογούσαν περισσότερο αρνητικά όλες τις διαστάσεις της κλίμακας SF-36 με στατιστικά σημαντική διαφορά (p<0.05), εκτός από τη διάσταση ψυχικής υγείας (p=0,679). Η διάσταση της σωματικής λειτουργικότητας αξιολογήθηκε περισσότερο αρνητικά από τις γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας (p<0,001), εκείνες της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (p<0,001), τις άνεργες (p=0,001), όσες ζούσαν στην περιφέρεια Αττικής (p=0,004), όσες ήταν σταδίου II και III (p=0,008) και όσες δεν έλαβαν επικουρική θεραπεία (p=0,008). Η διάσταση του σωματικού ρόλου αξιολογήθηκε περισσότερο αρνητικά από τις γυναίκες ηλικίας άνω των 66 ετών (p=0,041) και όσες ήταν πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (p=0,036). Η διάσταση του σωματικού πόνου αξιολογήθηκε περισσότερο αρνητικά από τις γυναίκες πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (p=0,001), τις άνεργες (p=0,032) και εκείνες110που ανήκαν στο στάδιο II (p=0,047). Η διάσταση της γενικής υγείας αξιολογήθηκε περισσότερο αρνητικά από τις γυναίκες που υποβλήθηκαν επιπλέον σε χημειοθεραπεία και ακτινοβολία (p<0,001) και εκείνες που ήταν ελάχιστα ή καθόλου ενημερωμένες για την ασθένειά τους (p=0,012) και τη θεραπεία (p=0,003). Η διάσταση της κοινωνικής λειτουργικότητας αξιολογήθηκε περισσότερο αρνητικά από τις γυναίκες της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (p=0.003) και εκείνες που ζούσαν σε μικρή πόλη ή χωριό (p<0,001). Η διάσταση του συναισθηματικού ρόλου από τις γυναίκες πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (p=0,011) και εκείνες που ζούσαν σε μια μικρή πόλη ή χωριό (p=0,018). Τέλος, η αλλαγή στην υγεία αξιολογήθηκε περισσότερο αρνητικά από τις άγαμες/διαζευγμένες/εν χηρεία γυναίκες (p=0,040).Συμπέρασμα: Η ποιότητα ζωής έξι μήνες μετά τη μαστεκτομή αξιολογείται αρνητικά σε όλες τις διαστάσεις της κλίμακας SF-36, εκτός από τη διάσταση της ψυχικής υγείας. Κοινωνικοί, δημογραφικοί και κλινικοί παράγοντες συσχετίστηκαν με την ποιότητα ζωής έξι μήνες μετά τη μαστεκτομή. Η καλύτερη κατανόηση αυτών των παραγόντων και η συνολική αντίληψη για την ποιότητα ζωής αναμένεται να συμβάλει στον σχεδιασμό ορθολογικών και οικονομικά αποδοτικών παρεμβάσεων για αυτόν τον ευάλωτο γυναικείο πληθυσμό.