Συσχέτιση της ηλικίας εμμηναρχής σε έφηβες ελληνικής καταγωγής με σημειακούς πολυμορφισμούς του γονιδίου LIN28B

Abstract

Objectives: Menarcheal age constitutes a crucial milestone in the pubertal process and completion, while signals the transition into adulthood. Through time it seems that there is a secular trend in age at menarche (AAM) towards younger age. This tendency is influenced by many different factors, of which epigenetics plays an important tole. Genes and heredity are involved in determining the age at menarche. The LIN28b gene has been reported to be potentially related to the pubertal process, knowing that it also appears to play an important role in the onset of puberty. The purpose of the study was to explore the relationship between age at menarche and single nucleotide polymorphisms rs7759938, rs314280 and rs314276 of the LIN28b gene in the Greek population. Methods: In the study 300 adolescents up to 18 years old of Greek origin with menarche were recruited. Of them 248/300 fulfilled the inclusion criteria of the study. Data from personal, perinatal and family history were retrieved, while anthropometric measurements (weight, height and body mass index) were stated at the time of record. A sample of whole blood was collected and DNA was extracted, while a real-time PCR (RT-PCR) was performed for genotyping of single nucleotide polymorphisms. A statistical analysis was performed setting the level of significance at 5%. Results: The mean age at menarche of the sample was 11,55 years (SD = 1,50 years), while the mean age of thelarche was 9,95 years (SD = 1,45 years) and the mean age of pubarche 9,93 years (SD = 1,46 years). The mean age during recording was 13,72 years (SD = 2,27 years), with mean weight 54,84 kg (SD = 11,5 kg), height 148,73 cm (SD = 9,54 cm) and body mass index 21,62 kg/m2 (SD = 3,19 kg/m2). Out of the whole sample 60,48 % lived in urban area, while 39,52 % in rural area. The homozygous dominant genotype of rs7759938[ΤΤ] was identified in 55,24% (137/248) of the sample of girls and the homozygous recessive genotype rs7759938[CC] in 44,75% (111/248). In accordance, the homozygous dominant genotype of rs314280[TT] in 14,51% (36/248), homozygous recessive genotype rs314280[CC] in 35,48% (88/248), while the heterozygous genotype of rs314280[CT] was identified in the highest percentage among the sample (85,48%, 124/248). Finally, the homozygous dominant genotype of rs314276[CC] was found in 53,22% (132/248) and the homozygous recessive rs314276[TT] in 9,27% (23/248). The alleles that were more abundant in the whole sample were the dominant allele of rs7759938[T] (72,78%, 361/496), the recessive allele of rs314280[C] (60,48%,300/496) and the dominant allele of rs314276[C] (71,97%,357/496). None of the collected parameters regarding personal, perinatal and familial history was significantly related. All of the above data were found with no statistical significance in the sample (p-value>0,05). A weak tendency of association between mother’s age at menarche and the girl’s age at menarche was found (rs: 0,35, p-value <0,0001). The homozygous dominant genotypes rs7759938[TT] and rs314276[CC], known to be associated with earlier age at menarche were found in high percentages in the sample of girls. At the same time the homozygous dominant genotype rs314280[TT], correlated with delay in age at menarche, was not frequent among the girls. Accordingly, the mean age at menarche was 11,55 years (SD = 1,5 years), which appears to be earlier than expected regarding the know mean age at menarche of Greek girls, despite the statistical insignificance of the relation between age at menarche and single nucleotide polymorphisms of LIN28b in the sample. Conclusions: Single nucleotide polymorphisms rs7759938, rs314280 and rs314276 of the LIN28b gene were detected in adolescent girls of Greek - origin. The reported association of these polymorphisms with early or delayed menarche in adolescent girls of different origins was not confirmed in the present study sample. The age at menarche of adolescent girls in this study was younger than previously reported. Maternal age at menarche was associated with menarcheal age of adolescent girls in this study.

Σκοπός: Η ηλικία εμμηναρχής αποτελεί χρονικό ορόσημο για την ολοκλήρωση της ενήβωσης και τη μετάβαση στην ενήλικη ζωή. Με την πάροδο των ετών, υπάρχει μια τάση μεταβολής της εμφάνισής της προς νεότερη ηλικία. Αυτή η τάση επηρεάζεται από πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες, εκ των οποίων οι επιγενετικοί διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο. Τα γονίδια και η κληρονομικότητα εμπλέκονται στον καθορισμό της ηλικίας εμμηναρχής. Το γονίδιο LIN28b αναφέρεται ως δυνητικά σχετιζόμενο στη διαδικασία της ενήβωσης, γνωρίζοντας ότι διαδραματίζει σημαντικό ρόλο και στην εμφάνιση πρώιμης ήβης. Ο σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση στον Ελληνικό πληθυσμό της σχέσης μεταξύ της ηλικίας εμμηναρχής και των σημειακών πολυμορφισμών rs7759938, rs314280 και rs314276 του γονιδίου LIN28b. Υλικό και Μέθοδοι: Αρχικά συμπεριλήφθηκαν 300 έφηβες Ελληνικής καταγωγής και ηλικίας έως 18 ετών, με εμφάνιση έμμηνης ρύσης. Τα κριτήρια ένταξης στη μελέτη πληρούσαν οι 248/300 έφηβες, για τις οποίες καταγράφηκαν δεδομένα από το ατομικό, το περιγεννητικό και το οικογενειακό ιστορικό, ενώ μετρήθηκαν ανθρωπομετρικές παράμετροι (βάρος, ύψος και δείκτης μάζας σώματος) κατά τη στιγμή της καταγραφής. Συλλέχθηκε ολικό αίμα για απομόνωση του DNA και πραγματοποιήθηκε real time PCR (RT-PCR) για τη γονοτύπηση των σημειακών πολυμορφισμών. Πραγματοποιήθηκε στατιστική ανάλυση όλων των παραμέτρων με επίπεδο σημαντικότητας το 5%. Αποτελέσματα: Η μέση ηλικίας εμμηναρχής του δείγματος ήταν τα 11,55 έτη (SD = 1,50 έτη), ενώ η μέση ηλικία θηλαρχής τα 9,95 έτη (SD = 1,45 έτη) και η μέση ηλικία αδρεναρχής τα 9,93 έτη (SD = 1,46 έτη). Η μέση ηλικία καταγραφής ήταν τα 13,72 έτη (SD = 2,27 έτη), όπου καταγράφηκε μέσος όρος σωματικού βάρους 54,84 kg (SD = 11,5 kg), ύψους 148,73 cm (SD = 9,54 cm) και δείκτη μάζας σώματος 21,62 kg/m2 (SD = 3,19 kg/m2). Το 60,48 % διέμενε σε αστική περιοχή, ενώ το 39,52 % σε μη αστική περιοχή. Ο ομόζυγος επικρατής γονότυπος του rs7759938[ΤΤ] ανιχνεύθηκε στο 55,24% (137/248) του συνόλου των κοριτσιών, ενώ ο ομόζυγος υπολειπόμενος γονότυπος rs7759938[CC] στο 44,75% (111/248). Αντίστοιχα, ο ομόζυγος επικρατής γονότυπος rs314280[TT] βρέθηκε στο 14,51% (36/248) του δείγματος και ο ομόζυγος υπολειπόμενος γονότυπος rs314280[CC] στο 35,48% (88/248), ενώ ο ετερόζυγος γονότυπος rs314280[CT] ανιχνεύθηκε στο υψηλότερο ποσοστό 85,48% (124/248). Τέλος, ο ομόζυγος επικρατής γονότυπος rs314276[CC] ανιχνεύθηκε στο 53,22% (132/248) και ο ομόζυγος υπολειπόμενος rs314276[TT] στο 9,27% (23/248). Τα αλλήλια που επικράτησαν στο δείγμα ήταν το επικρατές rs7759938[T] (72,78%, 361/496), το υπολειπόμενο rs314280[C] (60,48%,300/496) και το επικρατές rs314276[C] (71,97%,357/496). Καμία συσχέτιση δε βρέθηκε ανάμεσα στα στοιχεία από το ατομικό, το πειργεννητικό και το οικογενειακό ιστορικό. Όλα τα δεδομένα βρέθηκαν χωρίς στατιστικά σημαντική σχέση (p-value>0,05). Η σχέση της ηλικίας εμμηναρχής της μητέρας παρουσίασε μια τάση θετικής συσχέτισης με την ηλικία εμμηναρχής των κοριτσιών (rs: 0,35, p-value <0,0001). Από τους τρεις σημειακούς πολυμορφισμούς του γονιδίου LIN28b , που μελετήθηκαν οι επικρατείς ομόζυγοι γονότυποι rs7759938[TT] και rs314276[CC], που σχετίζονται με νωρίτερη εμφάνιση της εμμηναρχής βρέθηκαν στα υψηλότερα ποσοστά στο δείγμα. Ταυτόχρονα ο ομόζυγος επικρατής γονότυπος rs314280[TT], που χαρακτηρίζεται με καθυστέρηση στην εμφάνιση εμμηναρχής δεν παρουσιάστηκε συχνά στο δείγμα. Η μέση ηλικία εμμηναρχής των κοριτσιών ήταν 11,55 έτη (SD = 1,50 έτη), ηλικία πιο μικρή από την αναφερόμενη ως μέση στον Ελληνικό πληθυσμό, παρά τη μη στατιστικά σημαντική σχέση μεταξύ της ηλικίας εμμηναρχής και των σημειακών πολυμορφισμών του γονιδίου LIN28b στο δείγμα. Συμπεράσματα: Οι μονονουκλεοτιδικοί πολυμορφισμοί rs7759938, rs314280 και rs314276 του γονιδίου LIN28b ανιχνεύθηκαν σε έφηβες Ελληνικής καταγωγής. Η αναφερόμενη συσχέτιση αυτών των πολυμορφισμών σε πρώιμη ή καθυστερημένη εμμηναρχή σε έφηβα κορίτσια διαφορετικής καταγωγής δεν επιβεβαιώθηκε στο δείγμα της παρούσας μελέτης. Η ηλικία εμμηναρχής σε έφηβες της παρούσας μελέτης ήταν μικρότερη από ό,τι είχε αναφερθεί προηγουμένως. Η ηλικία εμμηναρχής της μητέρας συσχετίστηκε με την ηλικία εμμηναρχής των εφήβων κοριτσιών της μελέτης.