Η πολιτική της αυτονομίας στην εκπαίδευση: το παράδειγμα της Μεγάλης Βρετανίας και η απήχηση στην Ελλάδα

Abstract

Autonomy in the field of education has emerged as a crucial dimension of the educational system globally in recent decades, presenting itself as a solution to the challenges faced by public education. In this context, the present study aims to examine the evolution of autonomy in the education sector over forty years (1980-2020) in the United Kingdom, serving as a significant example in the under-study policy. The research analyzes the main political directions, programs, and practices that have shaped the educational landscape in this country. Given the progress made in the United Kingdom, it serves as a benchmark for monitoring and comparing with the educational trajectory of Greece. Using the method of comparative case study, the neoliberal turn in Greece's educational policy and the progression towards autonomy in all dimensions of the educational system are scrutinized. The study further presents the attitudes and perceptions of the educational community through forty semi-structured interviews with educators and directors from public and private schools in Thessaloniki. The initial results arising from the analysis of the educational community highlight a series of interesting aspects, offering a multidimensional understanding of the policy promoting autonomy in the education sector, revealing positive points, objections, and vulnerabilities in the promoted policy, ultimately unveiling the challenges faced by education.

Η αυτονομία στον τομέα της εκπαίδευσης αναδύεται ως ουσιαστική διάσταση του εκπαιδευτικού συστήματος τις τελευταίες δεκαετίες σε παγκόσμιο επίπεδο και παρουσιάζεται ως λύση στα προβλήματα της δημόσιας εκπαίδευσης. Στο πλαίσιο αυτό, η παρούσα μελέτη έχει ως στόχο να εξετάσει την εξέλιξη της αυτονομίας στον τομέα της εκπαίδευσης σε βάθος σαράντα ετών (1980-2020) στη Μεγάλη Βρετανία, ως σημαντικό παράδειγμα της υπό μελέτης πολιτικής. Η έρευνα αναλύει τις κύριες πολιτικές κατευθύνσεις, τα προγράμματα και τις πρακτικές που έχουν σχηματίσει το εκπαιδευτικό πεδίο στη χώρα αυτή. Με βάση την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στη Μεγάλη Βρετανία, αυτή αποτελεί υποκείμενο για την παρακολούθηση και τη σύγκριση με την εκπαιδευτική πορεία της Ελλάδας. Με τη χρήση της μεθόδου της συγκριτικής μελέτης περίπτωσης, εξετάζεται η νεοφιλελεύθερη στροφή στην εκπαιδευτική πολιτική της Ελλάδας και η εξέλιξη προς την αυτονομία σε όλες τις διαστάσεις του εκπαιδευτικού συστήματος. Η μελέτη παρουσιάζει, επιπλέον, τις στάσεις και τις αντιλήψεις της εκπαιδευτικής κοινότητας μέσω σαράντα ημιδομημένων συνεντεύξεων με εκπαιδευτικούς και διευθυντές από δημόσια και ιδιωτικά σχολεία της Θεσσαλονίκης. Τα πρώτα αποτελέσματα που προκύπτουν από την ανάλυση της εκπαιδευτικής κοινότητας αναδεικνύουν μια σειρά ενδιαφέρουσων πτυχών, προσφέροντας μια πολυδιάστατη κατανόηση της πολιτικής προώθησης της αυτονομίας στον εκπαιδευτικό τομέα, αναδεικνύοντας τα θετικά σημεία, τις ενστάσεις αλλά και τα τρωτά σημεία της προωθούμενης πολιτικής και συνολικά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η εκπαίδευση.