Εκτίμηση καρδιαγγεικού κινδύνου με τη χρήση απεικονιστικών μεθόδων σε ασθενείς φορείς του HIV

Abstract

General part: The association of human immunodeficiency virus (HIV) with coronary artery disease (CAD), myocardial infarction and others vascular diseases has been well recognized. There is no risk cardiovascular disease (CVD) score, nor a surrogate biomarker able to adequately predict the incidence of CVD or the presence of subclinical coronary artery disease (sCAD). The classical methods of CVD risk assessment, that are derived from and applied to the general population, underestimate the CVD risk in people living with HIV (PLWH).Most published data on noninvasive cardiac imaging regarding the estimation CVD risk and the detection of subclinical atherosclerosis in PLWH has focused on carotid artery intima-media thickness (cIMT), coronary artery calcium (CAC) and coronary computed tomography angiography (CCTA).The evidenc derived from the presence of subclinical carotid damage (carotid intimal-medial-thickness) cIMT, coronary artery calcium (CAC) and coronary stenoses with coronary computed tomograph (CCTA) in PLWH vary, however several studies, including meta-analyses, show increased values in the PLWH group compared to controls. Especially in CCTA revealed an increased presence of non-calcified plaques in the coronary arteries of PLWH, and the use of ART was an important risk factor. Special part Α: In 56 participants of PLWH free of CVD, we recorded demographic characteristics, detailed medical history, laboratory tests, clinical characteristics and drug treatment , as well as, performed extensive vascular examinations for the detection of subclinical arterial damage, including pulse wave vcelocity (PWV) to assess aortic stiffness , augmentation index (Alx) to assesss pressure wave refections, and cIMT to assess carotid artery hyporetrophy/atheromatosis; we also assessed sCAD and CACs by computed tomography. A positive association between CD4/CD8 with Alx, of nadir CD4 with CAC percentile, and of the number of ARTs with SVI, Alx75, degree of coronary stenosis and myocardial volume, were observed. Special part Β: There is no CVD risk estimation score to predict the incidence of CAD, nor a surrogate vascular biomarker able to detect subclinical coronary artery disease (sCAD). We assessed the performance of: (i) Framingham risk score (FRMs), (ii) peripheral (carotid and femoral) artery atheromatosis, and (iii) CACs, to detect the presence of sCAD, in PLWH. Methods: In a cohort of PLWH free of CVD, we measured sCAD and CACs by CCTA, calculated FRMs and assessed carotid/femoral plaques by ultrasound. Results: In 56 participants (age: 49± 10 years, men: 88%, FRMs: 7.2 ± 6.9; mean number of carotid/femoral plaques: 1.4±1.5; CACs>0 present in 59%, median CACs 0.9 [(IQR 0-22]): (i) minimal SCAD (stenosis 1-24%; present in 30%) and mild SCAD (25-49%, 25%) were effectively detected by FRMs, number of plaques and CACs (AUC of CACs was better than that of both FRM and plaques, p<0.05); (ii) moderate sCAD (stenosis 50-69%; present in 8.9%) was detected by number of plaques and CACs, but similar AUC (0.969 vs 0.867, respectively, p=NS); (iii) severe SCAD (70-99%, present in only 3 [5.4%]) was detected only by CACs. Conclusion: A very high prevalence of sCAD in asymptomatic PLWH with no history of CVD was detected; CACs is a highly efficient biomarker to detect all grades of sCAD, however, the number of carotid/femoral plaques combined is also a very promising - lower cost and radiation free - surrogate biomarker. Future, larger studies are needed to verify these results.

Γενικό μέρος: Είναι αναγνωρισμένη η σύνδεση της λοίμωξης με το HIV και της στεφανιαίας νόσου, του εμφράγματος του μυοκαρδίου και των λοιπών αγγειακών βλαβών. Δεν υπάρχει όμως αξιόπιστη κλίμακα εκτίμησης του κινδύνου, ούτε κάποιος υποκατάστατος δείκτης ικανός να προβλέψει την υποκλινική στεφανιαία νόσο. Οι μέχρι τώρα κλασικές μέθοδοι υπολογισμού του καρδιαγγειακού κινδύνου που χρησιμοποιούνται στον γενικό πληθυσμό, υποεκτιμούν το κίνδυνο στους PLWH.Για την ανάδειξη του κινδύνου και της παρουσίας στεφανιαίας νόσου με τη βοήθεια μη επεμβατικών απεικονιστικών μεθόδων σε PLWH έχουν χρησιμοποιηθεί, μεταξύ άλλων μεθόδων: ο υπολογισμός του πάχους του έσω-μέσου χιτώνα των κοινών καρωτίδων (cIMT), η αξονική τομογραφία φορτίου ασβεστίου στεφανιαίων αγγείων (CAC) και η αξονική στεφανιογραφία (CCTA). Τα ευρήματα της ανασκόπησης της βιβλιογραφίας για την σύγκριση του cIMT, του CAC και των στεφανιαίων στενώσεων με CCTA στους PLWH ποικίλουν σημαντικά, με παρουσία αρκετών μελετών, συμπεριλαμβανομένου των μετα-αναλύσεων, να αναδεικνύουν συγκριτικά με τις ομάδες ελέγχου αυξημένες τιμές στην ομάδα των PLWH. Ειδικά η CCTA ανέδειξε αυξημένη παρουσία μαλακής υφής αθηρωματικών πλακών στα στεφανιαία αγγεία των PLWH και η χρήση ART φαίνεται να είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου. Ειδικό μέρος Α: Σε μια ομάδα 78 PLWH με ελεύθερο ιστορικό στεφανιαίας νόσου συλλέξαμε τα δεδομένα του ιατρικού ιστορικού, των αιματολογικών εξετάσεων, συμπεριλαμβανομένου τα σχετιζόμενα με τη λοίμωξη του HIV, του ειδικού αγγειακού ελέγχου (PWV, Alx, cIMT) και τους υποβάλαμε σε CCTA, όπου υπολογίστηκε το CAC και τις στεφανιαίες στενώσεις. Κατά τη σύγκριση των αποτελεσμάτων αναδείξαμε θετική συσχέτιση του CD4/CD8 με το Alx, του nadir CD4 με την εκατοστιαία θέση του CAC, του αριθμού των ART με το SVI, το Alx75, το βαθμό στένωσης και του όγκου του μυοκαρδίου. Ειδικό μέρος Β: Επειδή δεν υπάρχει κλίμακα εκτίμησης του κινδύνου, ούτε κάποιος υποκατάστατος δείκτης ικανός να προβλέψει την υποκλινική στεφανιαία νόσο (sCAD) στους PLWH, αξιολογήσαμε την απόδοση: (i) του Framingham score (FRMs), (ii) της αθηρωμάτωσης των καρωτίδων και μηριαίων αρτηριών και (iii) του φορτίου ασβεστίου των στεφανιαίων αρτηριών (CACs), σε PLWH. Μέθοδος: Σε μια ομάδα PLWH με ελεύθερο ιστορικό στεφανιαίας νόσου, υπολογίσαμε το CAC με CCTA, υπολογίσαμε το FRMs και εκτιμήσαμε τις καρωτιδικές και μηριαίες αθηρωματικές αλλοιώσεις με υπερηχογραφικό έλεγχο. Αποτέλεσμα: Σε 56 συμμετέχοντες (ηλικίας: 49± 10 ετών, άντρες: 88%, FRMs: 7,2 ± 6,9; μέσος αριθμός αθηρωματικών αλλοιώσεων καρωτίδων/μηριαίων: 1,4±1.5; CAC>0 παρόν στο 59%, μέση τιμή CACs 0,9 [(IQR 0-22]): (i) η ελάχιστη sCAD (στένωση 1-24%; παρόν στο 30%) και η ήπια sCAD (στένωση 25-49%, παρόν στο 25%) ανιχνεύθηκε αποτελεσματικά από το σκορ FRMs, τον αριθμό των αθηρωματικών αλλοιώσεων και με CACs (η περιοχή κάτω της καμπύλης (AUC) του CACs ήταν καλύτερο σε σχέση με το FRM και τις αθηρωματικές πλάκες, p<0,05); (ii) η μέτρια sCAD (στένωση 50-69%; παρόν στο 8.9%) ανιχνεύθηκε από τον αριθμό των αθηρωματικών πλακών και το CACs, αλλά με παρόμοιο AUC (0,969 vs 0,867, respectively, p=NS); (iii) η σοβαρή sCAD (στένωση 70-99%, παρόν μόνο σε 3 [5,4%]) αναδείχθηκε μόνο με CACs. Συμπέρασμα: Σημαντικά αυξημένος επιπολασμός sCAD ανιχνεύθηκε σε ασυμπτωματικούς PLWH χωρίς ιστορικό στεφανιαίας νόσου. Το CAC είναι ένας εξαιρετικά αποτελεσματικός δείκτης ανίχνευσης οποιοδήποτε βαθμού sCAD. Ωστόσο ο συνδυασμός του αριθμού των αθηρωματικών αλλοιώσεων των καρωτίδων και των μηριαίων αρτηριών είναι επίσης ένας πολλά υποσχόμενος, χαμηλού κόστους και μη εκτιθέμενος στην ακτινοβολία, υποκατάστατος δείκτης. Απαιτούνται μελλοντικές μεγαλύτερες μελέτες για την επαλήθευση αυτών των αποτελεσμάτων.