Επινεφριδιακή ανεπάρκεια στην κίρρωση του ήπατος

Abstract

BACKGROUND: The measurement of total and free cortisol has been studied as a clinical index of adrenal cortisol production in patients with liver cirrhosis. Correlations between free plasma and salivary cortisol have previously been reported in stable cirrhotic patients. Urinary free cortisol constitutes an index of adrenal cortisol production; however, it has never been used in assessing adrenal function in patients with liver cirrhosis. AIMS: The aim of this observational study was to determine associations between urinary free cortisol, serum total, salivary, measured and calculated plasma free cortisol levels in cirrhotics, determining which of them can be used as an indirect index of free cortisol levels. Moreover, we investigated the potential use of 24 h urinary free cortisol as a prognostic factor for mortality. METHODS: Seventy-eight outpatients with liver cirrhosis were included. Serum, salivary and urinary free cortisol were measured using the electrochemiluminenscence immunoassay. Plasma free cortisol determination was conducted using a single quadrupole mass spectrometer. The quantification of free cortisol was achieved by determining the signal response on negative ESI-MS mode. RESULTS: Twenty-four hours urinary free cortisol levels correlated with free cortisol determined by mass spectrometer, total cortisol and calculated free cortisol levels. Patients with low levels of urinary free cortisol presented a significantly higher mortality rate compared to those with high levels. The factors associated with death risk were determined by Cox regression. In the multivariate analysis, two models were applied; in the first model, CP score, PVT and urinary free cortisol were found to be significantly related to patients’ survival, whereas in the second, MELD score, ascites and urinary free cortisol were independently related to survival. CONCLUSIONS: This study suggests that 24 h urinary free cortisol could be considered as a potential index of adrenal cortisol production in patients with liver cirrhosis and it potentially detects patients with a high mortality risk.

ΥΠΟΒΑΘΡΟ: Η μέτρηση της ολικής και της ελεύθερης κορτιζόλης έχει μελετηθεί ως κλινικός δείκτης παραγωγής κορτιζόλης των επινεφριδίων σε ασθενείς με κίρρωση του ήπατος. Συσχετίσεις μεταξύ της ελεύθερης κορτιζόλης πλάσματος και της σιελικής κορτιζόλης έχουν αναφερθεί παλαιότερα σε σταθερούς κιρρωτικούς ασθενείς. Η ελεύθερη κορτιζόλη των ούρων αποτελεί δείκτη παραγωγής κορτιζόλης των επινεφριδίων. Ωστόσο, δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ για την αξιολόγηση της λειτουργίας των επινεφριδίων σε ασθενείς με κίρρωση του ήπατος. ΣΤΟΧΟΙ: Ο στόχος αυτής της μελέτης παρατήρησης ήταν να προσδιοριστούν οι συσχετίσεις μεταξύ της ελεύθερης κορτιζόλης στα ούρα, της ολικής κορτιζόλης στον ορό, της σιέλου, των μετρούμενων και υπολογιζόμενων επιπέδων ελεύθερης κορτιζόλης στο πλάσμα στους κιρρωτικούς, προσδιορίζοντας ποια από αυτές τις παραμέτρους μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως έμμεσος δείκτης των επιπέδων ελεύθερης κορτιζόλης. Επιπλέον, διερευνήσαμε την πιθανή χρήση της ελεύθερης κορτιζόλης στα ούρα 24ωρου ως προγνωστικού παράγοντα για τη θνησιμότητα.ΜΕΘΟΔΟΙ:Συμπεριλήφθηκαν εβδομήντα οκτώ εξωτερικοί ασθενείς με κίρρωση του ήπατος. Η κορτιζόλη ορού, η σιελική κορτιζόλη και η ελεύθερη κορτιζόλη των ούρων μετρήθηκαν χρησιμοποιώντας την ανοσοδοκιμασία ηλεκτροχημειοφωταύγειας. Ο προσδιορισμός της ελεύθερης κορτιζόλης πλάσματος διεξήχθη χρησιμοποιώντας ένα φασματόμετρο μάζας μονού τετραπολικού. Ο ποσοτικός προσδιορισμός της ελεύθερης κορτιζόλης επιτεύχθηκε με τον προσδιορισμό της απόκρισης σήματος στον αρνητικό τρόπο λειτουργίας ESI-MS. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Τα επίπεδα ελεύθερης κορτιζόλης στα ούρα 24ωρου συσχετίστηκαν με την ελεύθερη κορτιζόλη που προσδιορίστηκε με φασματόμετρο μάζας, την ολική κορτιζόλη και τα υπολογισμένα επίπεδα ελεύθερης κορτιζόλης. Οι ασθενείς με χαμηλά επίπεδα ελεύθερης κορτιζόλης στα ούρα παρουσίασαν σημαντικά υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας σε σύγκριση με εκείνους με υψηλά επίπεδα. Οι παράγοντες που σχετίζονται με τον κίνδυνο θανάτου προσδιορίστηκαν με παλινδρόμηση Cox. Στην πολυπαραγοντική ανάλυση εφαρμόστηκαν δύο μοντέλα. Στο πρώτο μοντέλο, η βαθμολογία CP, η PVT και η ελεύθερη κορτιζόλη των ούρων βρέθηκαν να σχετίζονται σημαντικά με την επιβίωση των ασθενών, ενώ στο δεύτερο, η βαθμολογία MELD, ο ασκίτης και η ελεύθερη κορτιζόλη των ούρων σχετίζονται ανεξάρτητα με την επιβίωση. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Αυτή η μελέτη υποδηλώνει ότι η ελεύθερη κορτιζόλη στα ούρα 24ωρου θα μπορούσε να θεωρηθεί ως πιθανός δείκτης παραγωγής κορτιζόλης των επινεφριδίων σε ασθενείς με κίρρωση του ήπατος και δυνητικά ανιχνεύει ασθενείς με υψηλό κίνδυνο θνησιμότητας.