Η διδασκαλία της γλώσσας με βάση το περιεχόμενο: διαθεματικές προσεγγίσεις βιοηθικών ζητημάτων

Abstract

This thesis is oriented towards the reflection that stems from the issues of bioethical science and the absence of a substantial connection of the latter with the curriculum, resulting to the inability to create a framework of teaching methods concerning the subject of bioethics at schools. A framework that will be able to transmit knowledge and inspire the reflection. The research is structured on the basis of investigating the relationship between bioethics and education, highlighting the importance of teaching bioethics through the teaching of the language course as well as other courses too, and the presentation of teaching methods to aid the teaching of bioethical issues in schools. In order to do so, we set out to identify any bioethical issues mentioned in the school textbooks and list the inadequacies observed in those specific books (grade Junior High School - High School). The aim was to highlight these inadequacies in order to promote the bioethical education at school. Specifically, in the first part of the research, the amount of the issues related to bioethics will be investigated quantitatively and qualitatively. The quantitative content analysis here refers to the set of the bioethical issues that are raised in school textbooks, their location in the textbooks and their frequency. Accordingly, qualitative analysis refers to the core and the nature of the bioethical issues presented in school textbooks. The goal, deriving from this content analysis, is to justify our position concerning the deficiencies and the weaknesses of bioethical education in schools, as well as to create a list of bioethical issues that can be taught and can be connected to the educational process. In the practical part of the research, a project was designed concerning the teaching of Bioethics. The aim of the project is to create and propose a framework of teaching strategies in order to promote the subject of Bioethics in the Secondary Education. Finally, during the third part of the thesis, the research findings are presented, both from the theoretical framework and the practical part, as well as the concerns and proposals regarding the research topic will be recorded. It is an interdisciplinary research, the aim of which is, in one respect, to highlight the importance of bioethical education, as well as to structure the appropriate teaching methodology of bioethics through school textbooks, which, among other things, must be suitable to the age, the intellectual development and the interests of the students and must take into account the particularities of today's school.

Η συγκεκριμένη έρευνα προσανατολίζεται στον προβληματισμό που πηγάζει αφενός, από τα ζητήματα της βιοηθικής επιστήμης, και αφετέρου από την απουσία ουσιαστικής σύνδεσης της τελευταίας με το αναλυτικό πρόγραμμα, και κατ’ επέκταση την αδυναμία προσέγγισης και δημιουργίας ενός πλαισίου διδακτικών μεθόδων βιοηθικής στα σχολεία, ικανό να μεταδώσει τη γνώση και να εμπνεύσει τη σκέψη. Η έρευνα δομείται επί τη βάσει της διερεύνησης της σχέσης βιοηθικής και παιδείας, την ανάδειξη της σπουδαιότητας της διδακτικής της βιοηθικής μέσω της διδασκαλίας της γλώσσας και των μαθημάτων που συνδέονται με αυτήν, καθώς και τη παράθεση και παρουσίαση διδακτικών μεθόδων για τη διδασκαλία των βιοηθικών ζητημάτων στα σχολεία. Οι παράμετροι που πλαισιώνουν αυτό το εγχείρημα, είναι κατά πρώτον ο εντοπισμός και η παράθεση των ελλείψεων που παρατηρούνται σε συγκεκριμένα σχολικά εγχειρίδια (Γυμνασίου – Λυκείου). Συγκεκριμένα, στο πρώτο μέρος της έρευνας, θα διερευνηθεί ποσοτικά και ποιοτικά το επίπεδο θεματολογίας ζητημάτων που άπτονται της βιοηθικής. Η έννοια της ποσοτικής ανάλυσης της θεματολογίας βιοηθικών ζητημάτων ή αλλιώς η ποσοτική ανάλυση περιεχομένου, αναφέρεται στο σύνολο των βιοηθικών ζητημάτων που θίγονται στα σχολικά εγχειρίδια, στα σημεία που παρουσιάζονται καθώς και στη συχνότητά τους. Αντίστοιχα, η ποιοτική ανάλυση αναφέρεται στον πυρήνα των βιοηθικών ζητημάτων και τον τρόπο με τον οποίο αυτά παρουσιάζονται στα σχολικά εγχειρίδια. Σκοπός είναι, μέσα από την ανάλυση περιεχομένου των σχολικών εγχειριδίων να επιτευχθεί η τεκμηρίωση της θέσης ότι η βιοηθική παιδεία παρουσιάζει ελλείψεις και αδυναμίες, ποσοτικές και ποιοτικές, και να προκύψει ένας κατάλογος βιοηθικών ζητημάτων, τα οποία μπορούν να διδαχθούν και να συνδεθούν με την εκπαιδευτική δραστηριότητα. Έπειτα, στο πρακτικό μέρος της διατριβής δημιουργείται και προτείνεται ένα project για τη διδακτική της βιοηθικής στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Τέλος, κατά το τρίτο μέρος της έρευνας, παραθέτονται τα ερευνητικά ευρήματα και καταγράφονται προβληματισμοί και προτάσεις σχετικά με το ζητούμενο της έρευνας. Πρόκειται για μια διεπιστημονική έρευνα, στόχος της οποίας είναι, αφενός να αναδειχθεί η σπουδαιότητα της βιοηθικής παιδείας, και αφετέρου να δομηθεί η κατάλληλη μεθοδολογία διδακτικής της βιοηθικής μέσω των σχολικών εγχειριδίων. Η καταλληλότητα αυτής της μεθοδολογίας έγκειται μεταξύ άλλων, στο ότι οι διδακτικές τεχνικές πρέπει να συνάδουν με την ηλικία, την πνευματική ανάπτυξη και τα ενδιαφέροντα των μαθητών καθώς και στο ότι το σημερινό σχολείο παρουσιάζει ιδιαιτερότητες.