Διερεύνηση της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητας ζωής ασθενών με καρκίνο προστάτη που διαβιούν στην κοινότητα και των συντρόφων τους και αξιολόγηση της χρήσης των ερωτηματολογίων ποιότητας ζωής στην καθημερινή κλινική πρακτική των επιστημόνων υγείας

Abstract

Radical prostatectomy is a serious operation that has postoperative complications. However, it is reported not to affect the general quality of life. In this PhD thesis, we investigated the change in prostate cancer patients' perceptions of their quality of life after radical prostatectomy and compared the level of agreement of interpersonal and emotional needs of both partners and patients. In addition, quality of life assessment is currently, a key clinical parameter in both daily practice and research. Although in the context of clinical trials, quality of life issues are rigorously explored, there is still much concern about the use and extent of integration of quality of life questionnaire assessment into daily clinical practice. In this PhD thesis the main findings of the study are a) the deterioration of sexual satisfaction of the patients studied in terms of erectile function as assessed by the patients themselves, b) the recognition mainly by the patients themselves of the improvement in their quality of life after surgery. At the same time, this PhD thesis has shown that the work environment is an important factor influencing not only the frequency of quality-of-life assessment in daily practice, but also the reluctance of patients to complete quality of life questionnaires. The latter was more common in private practice, a finding that is difficult to interpret, as one would expect patients to be more willing to respond in a private office environment compared to a busy clinic. In addition, the subgroup of urology trainees reported a lack of time for quality-of-life assessment in daily practice, which can be explained by their demanding schedule. In addition, experienced (>10 years of practice) urologists considered the difference between quality-of-life assessment and symptom assessment to be less obvious and described quality of life assessment as inappropriate for daily practice. A possible explanation for this is that symptom scoring better reflects quality of life without the need for detailed questionnaires. In conclusion, through this study, information, and conclusions about the psychological and sexual impact of radical prostatectomy on patients have been obtained to be understood to improve the health care provided. Furthermore, this is the first study to provide a detailed picture of the attitudes of Greek urologists towards the use of quality-of-life assessment in their daily practice. Collectively, the results suggest that quality of life assessment is well perceived by Greek urologists, although it has not yet achieved a significant degree of integration into their daily practice, most commonly due to time constraints and informal assessment of symptoms.

Η ριζική προστατεκτομή είναι μία βαρύτατη επέμβαση η οποία εμφανίζει μετεγχειρητικές επιπλοκές. Παρόλα αυτά αναφέρεται να μην επηρεάζει τη γενική ποιότητα ζωής. Σε αυτή τη διδακτορική διατριβή, διερευνήθηκε η μεταβολή των αντιλήψεων των ασθενών με καρκίνο προστάτη για την ποιότητα ζωής τους μετά από ριζική προστατεκτομή, και συγκρίθηκε το επίπεδο συμφωνίας των διαπροσωπικών και συναισθηματικών αναγκών τόσο των συντρόφων όσο και των ασθενών. Επιπρόσθετα η αξιολόγηση της ποιότητα ζωής είναι επί του παρόντος, μια βασική κλινική παράμετρος τόσο στην καθημερινή πρακτική όσο και στην έρευνα. Αν και στο πλαίσιο των κλινικών δοκιμών, τα θέματα ποιότητας ζωής διερευνώνται αυστηρά, εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλη ανησυχία σχετικά με τη χρήση και τον βαθμό ενσωμάτωσης της αξιολόγησης των ερωτηματολογίων ποιότητας ζωής στην καθημερινή κλινική πρακτική. Στη παρούσα διδακτορική διατριβή τα κυριότερα ευρήματα της μελέτης είναι: α) η επιδείνωση της σεξουαλικής ικανοποίησης των ασθενών που μελετήθηκαν σε επίπεδο στυτικής λειτουργίας όπως εκτιμήθηκαν από τους ίδιους, β) η αναγνώριση κυρίως από τους ίδιους τους ασθενείς της βελτίωσης της ποιότητας ζωής τους μετά την χειρουργική επέμβαση. Παράλληλα, η παρούσα διδακτορική διατριβή ανέδειξε ότι το περιβάλλον εργασίας είναι ένας σπουδαίος παράγοντας που επηρεάζει όχι μόνο τη συχνότητα της αξιολόγησης της ποιότητας ζωής στην καθημερινή πρακτική, αλλά και την απροθυμία των ασθενών να συμπληρώσουν τα ερωτηματολόγια ποιότητας ζωής. Το τελευταίο ήταν πιο συνηθισμένο στο ιδιωτικό ιατρείο, εύρημα που είναι δύσκολο να ερμηνευθεί, καθώς θα περίμενε κανείς ότι οι ασθενείς θα ήταν πιο πρόθυμοι να ανταποκριθούν σε ένα ιδιωτικό περιβάλλον γραφείου σε σύγκριση με μια πολυάσχολη κλινική. Επιπρόσθετα, η υπ’ ομάδα των εκπαιδευόμενων ουρολόγων ανέφεραν έλλειψη χρόνου για την αξιολόγηση της ποιότητας ζωής στην καθημερινή πρακτική, κάτι που εξηγείται από το απαιτητικό τους πρόγραμμά. Επιπλέον, έμπειροι (>10 χρόνια πρακτικής άσκησης) Ουρολόγοι θεώρησαν τη διαφορά μεταξύ αξιολόγησης ποιότητας ζωής και αξιολόγησης συμπτωμάτων λιγότερο εμφανή και χαρακτήρισαν την αξιολόγηση ποιότητας ζωής ως ακατάλληλη για καθημερινή πρακτική. Μια πιθανή εξήγηση αυτού, είναι ότι η βαθμολόγηση της συμπτωματολογίας αντανακλά καλύτερα στην ποιότητα ζωής, χωρίς την ανάγκη χρήσης λεπτομερών ερωτηματολογίων. Εν κατακλείδι, μέσω αυτής της μελέτης προέκυψαν πληροφορίες και συμπεράσματα σχετικά με τις ψυχολογικές και σεξουαλικές επιπτώσεις της ριζικής προστατεκτομής στους ασθενείς, ώστε να γίνουν κατανοητές για την βελτίωση της παρεχόμενης φροντίδας υγείας. Επιπλέον αυτή είναι η πρώτη μελέτη που παρέχει μια λεπτομερή εικόνα της στάσης των Ελλήνων Ουρολόγων ως προς τη χρήση της αξιολόγησης ποιότητας ζωής στην καθημερινή τους πρακτική. Συλλογικά, τα αποτελέσματά υποδεικνύουν ότι η αξιολόγηση της ποιότητας ζωής γίνεται καλά αντιληπτή από τους Έλληνες Ουρολόγους, αν και δεν έχει ακόμη επιτύχει σημαντικό βαθμό ενσωμάτωσης στην καθημερινή πρακτική τους, συνηθέστερα λόγω χρονικών περιορισμών και άτυπης αξιολόγησης των συμπτωμάτων.