Συμβολή στη μελέτη των περιεγχειρητικών παραγόντων που επηρεάζουν την αποκατάσταση της κινητικότητας του σκύλου, ύστερα από εκτομή της κεφαλής και του αυχένα του μηριαίου: αναδρομική και πειραματική μελέτη

Abstract

Femoral head and neck excision (FHNE) is a simple and reliable surgical procedure in which the entire femoral head and part of the femoral neck is removed obliquely, internal to the greater trochanter towards the central edge of the lesser trochanter. This resection results in the creation of a pseudoarthrosis from dense connective tissue between the femur and the pelvis, which aims to improve the quality of life of dogs presented with serious problems in the hip joint, since it offers good and painless function of the "hip". This thesis consists of an experimental and a retrospective study. The experimental study involved 30 client owned dogs that underwent FHNE in the years 2018-2022. The purpose of this study was:(a) the comparative assessment of postoperative analgesia and, therefore, limb’s weight bearing time, caused by the intraoperative administration of local anaesthetic at the site of FHNE in the dog, with or without the application of epidural anaesthesia preoperatively and(b) the comparison of the action of two analgesic regimens administered postoperatively in dogs undergoing FHNE in terms of time to full weight bearing of the limb. The results showed that the combination of pre-anaesthetic epidural anaesthesia, intraoperative injection of ropivacaine and postoperative administration of tramadol accelerates the initial weight bearing of the limb and, therefore, the final weight bearing. Single administrations of the above anaesthetic/analgesic drugs accelerate the initial, but not the final limb's weight bearing in dogs subjected to FHNE. The retrospective study included 108 client owned dogs, which underwent FHNE in the years 2006-2017. In particular, the following hypotheses were investigated: the weight bearing time of the limb (a) is affected by the chronicity of the disease that led to FHNE, as well as by the postoperative physical therapy, the administration of analgesics and the controlled activity, while, in contrast, (b) is not affected by the animal’s age and body weight. The results showed that the time of final limb’s weight bearing is negatively affected by the chronicity of the disease, while age and body weight do not affect it. No positive correlation was found regarding the limitation of activity, the administration of analgesia and the performance of physical therapy. The most frequent diseases that led to FHNE were hip luxation and aseptic necrosis of the femoral head, while the rarest were acetabular fractures and hip dysplasia.

Η εκτομή της κεφαλής και του αυχένα του μηριαίου (ΕΚΑΜ) οστού είναι μια απλή και αξιόπιστη χειρουργική επέμβαση, κατά την οποία αφαιρείται ολόκληρη η κεφαλή και τμήμα του αυχένα του μηριαίου με λοξή φορά, εσωτερικά του μείζονος τροχαντήρα προς το κεντρικό άκρο του ελάσσονος τροχαντήρα. Η εκτομή αυτή επιφέρει τη δημιουργία μιας ψευδάρθρωσης από πυκνό συνδετικό ιστό ανάμεσα στο μηριαίο και στην πύελο, η οποία έχει ως στόχο να βελτιώσει την ποιότητα ζωής σκύλων με σοβαρά προβλήματα στην άρθρωση του ισχίου, αφού προσφέρει καλή και ανώδυνη λειτουργία του «ισχίου».Η παρούσα διατριβή αποτελείται από πειραματική και αναδρομική μελέτη. Στην πειραματική μελέτη συμμετείχαν 30 ιδιόκτητοι σκύλοι που υποβλήθηκαν σε ΕΚΑΜ τα έτη 2018-2022. Σκοπός αυτής της μελέτης ήταν:(α) η συγκριτική εκτίμηση της μετεγχειρητικής αναλγησίας και, κατ’ επέκταση, του χρόνου φόρτισης του άκρου, που προκαλείται από τη διεγχειρητική χορήγηση τοπικού αναισθητικού στο σημείο της ΕΚΑΜ στον σκύλο, με ή χωρίς την εφαρμογή επισκληρίδιας αναλγησίας προεγχειρητικά, και(β) η σύγκριση της δράσης δύο αναλγητικών σχημάτων, που χορηγήθηκαν μετεγχειρητικά σε σκύλους που υποβλήθηκαν σε ΕΚΑΜ, ως προς τον χρόνο πλήρους φόρτισης του άκρου. Από τα αποτελέσματα προέκυψε ότι ο συνδυασμός προαναισθητικής επισκληρίδιας αναλγησίας, διεγχειρητικής έγχυσης ροπιβακαΐνης και μετεγχειρητικής χορήγησης τραμαδόλης επιταχύνει την αρχική φόρτιση του άκρου και, κατ’ επέκταση, την τελική. Οι μεμονωμένες χορηγήσεις των παραπάνω αναισθητικών/αναλγητικών φαρμάκων επιταχύνουν την αρχική φόρτιση, αλλά όχι και την τελική φόρτιση του άκρου των σκύλων που έχουν υποβληθεί σε ΕΚΑΜ. Στην αναδρομική μελέτη συμπεριλήφθηκαν 108 ιδιόκτητοι σκύλοι, οι οποίοι υποβλήθηκαν σε ΕΚΑΜ τα έτη 2006-2017. Συγκεκριμένα, διερευνήθηκαν οι υποθέσεις ότι σε σκύλους που διενεργείται ΕΚΑΜ, ο χρόνος φόρτισης του άκρου (α) επηρεάζεται από τη χρονιότητα του νοσήματος που οδήγησε στην ΕΚΑΜ, καθώς και από τη μετεγχειρητική διενέργεια φυσικοθεραπείας, τη χορήγηση αναλγητικών και την ελεγχόμενη κινητική δραστηριότητα, ενώ, αντίθετα, (β) δεν επηρεάζεται από την ηλικία και το σωματικό βάρος του ζώου.Από τα αποτελέσματα προέκυψε ότι ο χρόνος της τελικής φόρτισης επηρεάζεται αρνητικά από τη χρονιότητα του νοσήματος, ενώ η ηλικία και το σωματικό βάρος δεν την επηρεάζουν. Δεν προέκυψε θετική συσχέτιση σε ό,τι αφορά τον περιορισμό της κινητικής δραστηριότητας, τη χορήγηση αναλγησίας και τη διενέργεια φυσικοθεραπείας. Τα συχνότερα νοσήματα που οδήγησαν σε ΕΚΑΜ ήταν το εξάρθρημα ισχίου και η ασηπτική νέκρωση της κεφαλής του μηριαίου, ενώ τα σπανιότερα τα κατάγματα κοτύλης και η δυσπλασία του ισχίου.