Μελέτη των κλινικών, μικροβιολογικών και μοριακών παραγόντων για την εμφάνιση εμμένουσας μικροβιαιμίας από πηκτάση-αρνητικούς σταφυλόκοκκους σε νεογνά

Abstract

Coagulase-Negative Staphylococci (CNS) have been traditionally considered to have low virulence. The last decade, CNS are among the most important pathogens involved in hospital – associated bloodstream infections. CNS infections are related to prematurity, vascular catheters, and prosthetic devices. CNS have been identified as the leading cause of late-onset sepsis (LOS) in neonatal intensive-care units (NICUs). Risk factors reported for CNS sepsis include extreme prematurity and very low birth weight, as well as the use of intravascular catheters and prolonged parenteral nutrition. Aim: Persistent CNS bacteremia was defined as three or more consecutive positive blood cultures with the same CNS species, at least 48 h apart, during a single septic episode. The aim of the present study was to describe the clinical and microbiological profile of cases with persistent CNS bacteremia in our NICU during a two-year period and compare our findings with the ones of the study conducted a decade ago in the same setting with the view of assessing trends over time. Materials and methods: Neonates with late-onset CNS bacteremia were studied over a 2-year period, 2016–2017, and compared to data from 2006–2007. This study was performed in the NICU of the University General Hospital of Patras, Greece, a level III referral unit, from January 2016 to December 2017. Demographic, clinical and microbiological data were recorded. Results: During the study period, 56 cases of neonates with late-onset CNS sepsis were identified. Of them, 14 (25%) cases with persistent bacteremia were recorded. No differences were demonstrated between the two groups in terms of demographics and clinical risk factors. Staphylococcus epidermidis was the most common species. Thelogistic regression analysis in our cohort highlighted the role of biofilm formation (β=2.464, p=0.04) as an independent factor accounting for the development of CNS bacteremia. However, during the period 2016-2017 CNS isolates were less likely to carry ica operon and to produce biofilm. Conclusions: Persistent CNS sepsis cases in our NICU have declined within a decade, which could be attributed to the implementation of more structured and intensive infection control practices. Biofilm production remains the most important risk factor.

Οι πηκτάση αρνητικοί σταφυλόκοκκοι (Coagulase-Νegative Staphylococci, CNS) είχαν παραδοσιακά θεωρηθεί βακτήρια με χαμηλή λοιμογόνο δύναμη. Η άποψη αυτή την τελευταία δεκαετία έχει αλλάξει, και οι CNS σχετίζονται με ενδονοσοκομειακές κυρίως λοιμώξεις σε ειδικές κατηγορίες ασθενών, όπως τα πρόωρα νεογνά, οι ανοσοκατεσταλμένοι, και οι ασθενείς που φέρουν προσθετικά υλικά. Οι CNS είναι το κυριότερο αίτιο εμφάνισης όψιμης νεογνικής σήψης στις Μονάδες Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών (Μ.Ε.Ν.Ν.). Μελέτες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως βασικοί παράγοντες εμφάνισης σήψης από CNS στη Μ.Ε.Ν.Ν. είναι η παρουσία κεντρικών γραμμών, η ενδοτραχειακή διασωλήνωση, καθώς και η χορήγηση παρεντερικής διατροφής. Σκοπός: Εμμένουσες μικροβιαιμίες από CNS, που ορίζονται ως τρεις ή περισσότερες διαδοχικές θετικές καλλιέργειες αίματος με το ίδιο στέλεχος CNS, με διαφορά τουλάχιστον 48 ωρών μεταξύ των καλλιεργειών, έχουν αναφερθεί σε Μ.Ε.Ν.Ν. Σκοπός της παρούσας διατριβής ήταν η περιγραφή των κλινικών και μικροβιακών χαρακτηριστικών των περιπτώσεων αυτών στη Μ.Ε.Ν.Ν. του Π.Γ.Ν.Π. σε μια περίοδο δύο ετών και στη συνέχεια η σύγκριση των αποτελεσμάτων αυτών με παρόμοια μελέτη που είχε πραγματοποιηθεί στην ίδια Μ.Ε.Ν.Ν. με στόχο την αξιολόγηση πιθανών αλλαγών μέσα σε μια δεκαετία. Υλικά και μέθοδος: Δημογραφικά, κλινικά και μικροβιολογικά δεδομένα καταγράφηκαν για όλες τις περιπτώσεις μικροβιαιμίας από CNS στην τριτοβάθμια Μ.Ε.Ν.Ν. του Π.Γ.Ν.Π. κατά την περίοδο 2016-2017 και συγκρίθηκαν με τα αποτελέσματα ίδιας μελέτης που πραγματοποιήθηκε στην ίδια Μ.Ε.Ν.Ν. το 2006-2007. Αποτελέσματα: Καταγράφηκαν 56 περιπτώσεις νεογνικής σήψης από CNS. Δεκατέσσερις από τις περιπτώσεις αυτές εμφάνισαν εμμένουσα μικροβιαιμία (25%). Δεν υπήρχαν σημαντικές διαφορές στα δημογραφικά και κλινικά χαρακτηριστικά μεταξύ των περιπτώσεων με εμμένουσα και με μη εμμένουσα μικροβιαιμία. Ο S. epidermidis ήταν το πιο κοινό είδος. Στη λογαριθμική παλινδρόμηση, η παραγωγή βιομεμβράνης (β=2,464, p=0,04) ήταν ο πιο σημαντικός παράγοντας για την ανάπτυξη εμμένουσας μικροβιαιμίας από CNS. Τα στελέχη που προκάλεσαν εμμένουσα μικροβιαιμία το 2016-2017 ήταν λιγότερο πιθανό να παράγουν βιομεμβράνη, και να φέρουν οπερόνιο ica σε σύγκριση με εκείνα του 2006-2007.Συμπέρασμα: H επίπτωση της εμμένουσας μικροβιαιμίας από CNS μειώθηκε μέσα σε μια δεκαετία, γεγονός που θα μπορούσε να αποδοθεί στην εφαρμογή εντατικών πρακτικών ελέγχου των λοιμώξεων. Η παραγωγή βιομεμβράνης παραμένει ο πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου.