Φυματίωση οστών πρόσφατα επιδημιολογικά δεδομένα

Abstract

Tuberculosis is a specific infectious disease that has affected individuals’ health since the ancient times. The World Health Organization recorded 1.3 million deaths worldwide in 2019 caused by the organism Mycobacterium tuberculosis. The disease remains one of the most common causes of death by a single infectious agent without any other risk factor’s coexistence being necessary.Tuberculosis (TB) is considered to be the greatest mimicker in medicine due to many different variations of clinical manifestations. Mycobacterium tuberculosis initially infects the lung and can be transmitted to any organ of human body. Involvement of bones and joints tuberculosis occurs in approximately 1-2 % of all TB cases.The aim of this retrospective study was to assess the incidence of skeletal tuberculosis in Greece between 2011 and 2019, as the data for the prevalence in our country had been insufficient. In countries with low incidence of disease, the key to diagnosis is a high index of clinical suspicion. We identified 54 cases of bones and joints tuberculosis in “Sotiria” General Hospital – the National Center of Tuberculosis. The study showed that the majority of patients (81.5%) with skeletal tuberculosis were men whereas 18.5% were women. Among 54 cases of skeletal tuberculosis 79.6% were foreign-born individuals and 20.7% were born in Greece. Frequently, the diagnosis of skeletal tuberculosis delays due to nonspecific symptoms and an atypical clinical picture. This serious condition can lead to neurological complications as well as skeletal damage. The gold standard of diagnosis is the needle aspiration biopsy or surgery biopsy both followed by a microbiological culture. The treatment of bones’ and joints’ TB includes anti-tuberculosis agent chemotherapy however the optimal duration of treatment is an issue of extensive deliberations. In the current study patients that had received TB chemotherapy for less than 9 months were at 16.3 times higher risk of treatment failure or relapse versus patients that had received TB chemotherapy for more than 12 months.

Η φυματίωση είναι μια λοιμώδης νόσος η οποία συνοδεύει τον άνθρωπο από την αρχαιότητα. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κατέγραψε το 2019 1,3 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως με λοιμώδες αίτιο το Mycobacterium tuberculosis. Η νόσος παραμένει η κύρια αιτία θανάτου από ένα και μοναδικό λοιμογόνο παράγοντα χωρίς απαραίτητα να συνυπάρχει άλλος παράγοντας κινδύνου. Η λοίμωξη από το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης χαρακτηρίζεται ως ο μεγάλος «μίμος» της ιατρικής λόγω του πλήθους των παραλλαγών στην κλινική εικόνα με την οποία εκδηλώνεται η νόσος. Το Mycobacterium tuberculosis εισέρχεται αερογενώς στον πνεύμονα που είναι η αρχική εστία της λοίμωξης και μπορεί να μεταφερθεί σε οποιοδήποτε όργανο του ανθρώπινου σώματος προκαλώντας νόσο. Η φυματίωση οστών και αρθρώσεων είναι μια σπάνια μορφή εκδήλωσης της νόσου και διαγιγνώσκεται με συχνότητα 1-2% των συνολικών περιστατικών με φυματίωση.Στην παρούσα μελέτη γίνεται προσπάθεια εκτίμησης της επίπτωσης τη φυματίωσης των οστών και των αρθρώσεων στην Ελλάδα κατά τη χρονική διάρκεια 2011-2019, καθώς τα επιδημιολογικά δεδομένα για τη συγκεκριμένη μορφή της νόσου είναι ελάχιστα. Σε χώρες με χαμηλή επίπτωση της νόσου, το κλειδί για την έγκαιρη διάγνωση είναι η υψηλή κλινική υποψία.Στη μελέτη εντοπίστηκαν 54 περιπτώσεις φυματίωσης των οστών και των αρθρώσεων στο Γενικό Νοσοκομείο «Σωτηρία» – Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Φυματίωσης. Η μελέτη έδειξε ότι η πλειοψηφία των ασθενών με σκελετική φυματίωση ήταν άνδρες με ποσοστό 81,5%, ενώ λιγότερες ήταν οι γυναίκες με ποσοστό 18,5%. Από τα 54 κρούσματα σκελετικής φυματίωσης, το 79,6% ήταν γεννημένοι στο εξωτερικό και το 20,7% στην Ελλάδα.Η διάγνωση της σκελετικής φυματίωσης συχνά καθυστερεί λόγω μη ειδικών συμπτωμάτων και άτυπης κλινικής εικόνας της νόσου. Αυτή η σοβαρή κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε νευρολογικές επιπλοκές και σκελετικές παραμορφώσεις. Η διάγνωση γίνεται με αναρρόφηση με λεπτή βελόνα ή βιοψία και εν συνεχεία με καλλιέργεια του υλικού.Η θεραπεία της φυματίωσης των οστών και των αρθρώσεων περιλαμβάνει θεραπεία με αντιφυματική αγωγή, όμως η βέλτιστη διάρκεια θεραπείας είναι ένα ζήτημα που ακόμα δεν έχει επιλυθεί. Στην τρέχουσα μελέτη οι ασθενείς που έλαβαν θεραπεία φυματίωσης για χρονικό διάστημα μικρότερο από 9 μήνες είχαν 16,3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο αποτυχίας της θεραπείας ή υποτροπής της νόσου σε σύγκριση με ασθενείς που είχαν λάβει χημειοθεραπεία φυματίωσης για περισσότερο από 12 μήνες.