Ηλεκτρονική καταγραφή της συμμόρφωσης στη θεραπεία και συγκριτική μελέτη της επίπτωσης στην οφθαλμική επιφάνεια της συνδυασμένης θεραπείας σε σχέση με τη μεμονωμένη χορήγηση των αντιγλαυκωματικών φαρμάκων

Abstract

Purpose: To investigate, for the first time, the rate of adherence and signs of ocular surface health with fixed versus concomitant unfixed therapy in glaucoma. Design: The impact of fixed therapy with single dosing versus unfixed therapy with three times a day administration on adherence and health of ocular surface were objectively monitored in open-angle glaucoma, or ocular hypertensive patients. The study recruited well controlled patients who received either unfixed therapy with Latanoprost (Xalatan) once in the evening and timolol twice daily, or Latanoprost/Timolol Fixed Combination (Xalacom) therapy once in the evening. This 6-month, parallel, non-interventional, trial investigated the level of adherence and a number of key ocular surface signs in the two groups after 3 and 6 months of follow up. All suitable patients who participated in this observational study were monitored for their adherence with the use of MEMS Caps. Morning IOP control, rate of adherence (% of doses instilled), and ocular surface signs were compared between groups at 3 and 6 months. Results: One hundred-forty-two consecutive patients (71 in the fixed and 71 in the unfixed group) were enrolled and evaluated in the present study. There were no baseline differences between the fixed and unfixed groups with regard to age, sex, diagnosis, duration of therapy, vision and corneal thickness. Patients in the unfixed group ,however, demonstrated worse vertical cup-to-disc ratio (0.65 vs 0.58; P=0.005) and worse mean visual field defect (5,92 vs 3,82 dB; P=0.017) at baseline and after 6 months of follow up. Mean morning IOP was similar between groups at baseline, 1 and 3 months but the unfixed group demonstrated higher mean IOP at 6 months (16.6 vs 15.0 mm Hg; P=0.009). Adherence rate, as monitored by the MEMS Caps device, was significantly better in the fixed combination group after 3 months (75.6% vs 61.2%) and 6 months (73.0% vs 57.3%); (P=0.001 for both comparisons). Ocular surface signs (BUT, corneal staining, Schirmer test) were worse in the unfixed group at baseline and for every time point measured (P<0.01 for all comparison). Conclusions: The current study monitored objectively, for the first time, the rate of adherence and selected ocular surface signs with fixed versus unfixed glaucoma therapy. This trial demonstrates a statistically and clinically significant difference in adherence and ocular surface health between the latanoprost/timolol fixed combination group and the unfixed latanoprost and timolol concomitant therapy group. The study demonstrates a negative impact upon the level of adherence and ocular surface health from multiple dosing (three-times-daily) vs once-a-day administration in patients with glaucoma or ocular hypertension. This trial confirms the previous observation that patients on glaucoma therapy administered more often than twice daily show worse rate of adherence. Furthermore, it has ,often, been suggested in the past that in real life practice fixed combinations can be superior to unfixed concomitant therapy. There was, however, previously no verification for the benefits accrued in terms of adherence and ocular surface health. The present study provides for the first time objective evidence to support these suggestions.

Σκοπός: Διερεύνηση της συμμόρφωσης και της υγείας της οφθαλμικής επιφάνειας σε αγωγή με σταθερό συνδυασμό έναντι της συγχορήγησης των δύο κολλυρίων στο γλαύκωμα. Υλικό & Μέθοδος: Παράλληλη, μη παρεμβατική, μελέτη διάρκειας 6 μηνών που καταγράφει ηλεκτρονικά (με τη συσκευή MEMSCaps) τη συμμόρφωση και την επίδραση της αγωγής στην οφθαλμική επιφάνεια με τον σταθερό συνδυασμό λατανοπρόστης/τιμολόλης έναντι της συνχορήγησης των δυο κολλυρίων. Στη μελέτη συμμετείχαν καλά ρυθμιζόμενοι ασθενείς που ελάμβαναν είτε σταθερό συνδυασμό λατανοπρόστης /τιμολόλης (Xalacom) μία φορά το βράδυ είτε τα δύο κολλύρια μεμονωμένα, δηλαδή λατανοπρόστη (Xalatan) μία φορά το βράδυ και τιμολόλη δύο φορές την ημέρα. Έγινε καταγραφή της συμμόρφωσης καθώς και σημαντικών κλινικών σημείων στην οφθαλμική επιφάνεια μετά από 3 και 6 μήνες παρακολούθησης. Έγινε σύγκριση της μέσης πρωινής ΕΟΠ, του ποσοστού συμμόρφωσης (% των ενσταλάξεων) και των κλινικών σημείων της οφθαλμικής επιφάνειας μεταξύ των δυο ομάδων στον 3ο και 6ο μήνα παρακολούθησης. Αποτελέσματα: Στη μελέτη συμμετείχαν 142 γλαυκωματικοί ασθενείς, (71 ελάμβαναν τον σταθερό συνδυασμό και 71 τα δύο κολλύρια μεμονωμένα). Οι ασθενείς της ομάδας που ελάμβανε τα δύο κολλύρια εμφάνισαν χειρότερο κάθετο πηλίκο κοίλανσης και μέσο έλλειμμα στο οπτικό πεδίο κατά την έναρξη και μετά από 6 μήνες παρακολούθησης. Η μέση πρωινή ΕΟΠ ήταν παρόμοια μεταξύ των δύο ομάδων κατά την έναρξη, και μετά απο 1 και 3 μήνες, αλλά στην ομάδα της μη συνδυασμένης θεραπείας η μέση ενδοφθάλμια πίεση βρέθηκε υψηλότερη στους 6 μήνες παρακολούθησης. Το ποσοστό συμμόρφωσης, όπως κατεγράφη από τις συσκευές MEMS Caps ήταν σημαντικά καλύτερο στην ομάδα του σταθερού συνδυασμού μετά από 3 και 6 μήνες. Τα κλινικά σημεία στην οφθαλμική επιφάνεια ήταν χειρότερα στους ασθενείς με τη συγχορήγηση των 2 κολλυρίων σε όλες τις χρονικές στιγμές καταγραφής. Συμπεράσματα: Η μελέτη αυτή καταδεικνύει στατιστικά και κλινικά σημαντική διαφορά στη συμμόρφωση και στην υγεία της οφθαλμικής επιφάνειας μεταξύ των δύο ομάδων θεραπείας. Καταγράφει ένα σημαντικά δυσμενέστερο αντίκτυπο στη συμμόρφωση και στην υγεία της οφθαλμικής επιφάνειας από αγωγή με πολλαπλές δόσεις έναντι της μονήρους χρήσης της ίδιας αγωγής με τη μορφή σταθερού συνδυασμού στο γλαύκωμα. Επιβεβαιώνει, επίσης, τη διαπίστωση ότι όταν οι γλαυκωματικοί ασθενείς λαμβάνουν θεραπεία με περισσότερες από δύο ενσταλάξεις ημερησίως εμφανίζουν χειρότερα ποσοστά συμμόρφωσης. Στην καθημερινή πρακτική οι σταθεροί συνδυασμοί εμφανίζονται να υπερτερούν συγκριτικά με τη συγχορήγηση. Ωστόσο,μέχρι σήμερα δεν υπήρξε επιστημονική επιβεβαίωση για τα οφέλη των σταθερών συνδυασμών σε σχέση με τη συμμόρφωση και την υγεία της οφθαλμικής επιφάνειας. Στην παρούσα μελέτη για πρώτη φορά διαπιστώνονται οι παραπάνω ισχυρισμοί.