Γυναίκα και θρησκευτικός βίος την περίοδο της βασιλείας στο αρχαίο Ισραήλ

Abstract

The subject and purpose of this thesis are to highlight the active role of women, who, through their diverse religious activities, managed to escape obscurity and significantly contributed to the religious development during the monarchical period (1020-587/6 B.C). They even influenced the religious policies of the two kingdoms, Israel and Judah. This research is not limited to women of the royal house—such as queen mothers and queens (like Maachah (Ana) and Jezebel)—but also extends to women from all walks of life. These include figures like Hannah, the mother of Samuel; anonymous women from the sanctuary of Shiloh; the necromancer of Endor; wise women of Tekoa and Abel; Qedeshot; and anonymous worshipers of the Queen of Heaven and Tammuz. These women expressed their religious piety in various ways, whether in harmony with Yahwism or not. During the period of both united and divided kingship, religious syncretism—under the influence of neighboring nations, especially the Canaanites—dominated both official religion and popular practice, with women often playing leading roles in these religious expressions.

Αντικείμενο και σκοπός της παρούσας διατριβής είναι η ανάδειξη του ενεργού ρόλου των γυναικών, οι οποίες, με την ποικιλόμορφη θρησκευτική δραστηριότητά τους, κατάφεραν να ξεφύγουν από την αφάνεια και να διαμορφώσουν το θρησκευτικό γίγνεσθαι της μοναρχικής περιόδου (1020-587/6 π.Χ.) , φτάνοντας ακόμα και στο σημείο να καθορίζουν τη θρησκευτική πολιτική των δύο βασιλείων, του Ισραήλ και του Ιούδα. Η έρευνα δεν περιορίζεται στις γυναίκες του βασιλικού οίκου, βασιλομήτορες, βασίλισσες, (όπως η Μααχά (Ανά), η Ιεζάβελ) αλλά επεκτείνεται στις γυναίκες όλων των κοινωνικών στρωμάτων, (όπως η Άννα, μητέρα του πρ. Σαμουήλ, οι ανώνυμες γυναίκες του ιερού της Σηλώ, η εγγαστρίμυθος της Αενδώρ, οι σοφές γυναίκες της Θεκωέ και της Αβέλ, οι ιερόδουλες, οι ανώνυμες γυναίκες-λάτρισσες της Βασίλισσας του Ουρανού και του Ταμμούζ), οι οποίες εκδήλωσαν τη θρησκευτική τους ευσέβεια με ποικίλους τρόπους είτε αυτοί ήταν συμβατοί με τον γιαχβισμό είτε όχι. Δεδομένου ότι την περίοδο της βασιλείας, ενωμένης και διαιρεμένης, ο θρησκευτικός συγκρητισμός, κατ’ επίδραση των γειτονικών λαών και κυρίως των Χαναναίων, κυριαρχεί τόσο στην επίσημη θρησκεία, όσο και στη λαϊκή έκφανσή της στην οποία οι γυναίκες έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο.

L'objet et le but de cette thèse sont de mettre en évidence le rôle actif des femmes qui, par leur activité religieuse diversifiée, ont réussi à échapper à l'anonymat et à façonner le paysage religieux de la période monarchique (1020-587/6 avant J.C.), allant même jusqu'à déterminer la politique religieuse des deux royaumes d'Israël et de Juda. La recherche ne se limite pas aux femmes de la maison royale, telles que les reines mères et les reines (Maacha (Ana), Jézabel), mais s'étend également aux femmes de toutes les couches sociales. Cela inclut, par exemple, Anne, la mère du prophète Samuel, les femmes anonymes du sanctuaire de Silo, la nécromancienne d'Endor, les femmes sages de Tekoa et d'Abel, les Qedeshot, ainsi que les adoratrices anonymes de la Reine du Ciel et de Tammouz. Toutes ces femmes ont manifesté leur piété religieuse de diverses manières, qu'elles soient compatibles ou non avec le Yahvisme. Durant la période de la royauté, unie et divisée, le syncrétisme religieux, sous l'influence des peuples voisins et notamment des Cananéens, domine tant la religion officielle que son expression populaire, dans laquelle les femmes jouent un rôle prépondérant.