Ανατομικές παραλλαγές και ανθρωπομετρικές παράμετροι της οσφυοϊερής μοίρας της σπονδυλικής στήλης και η σημασία τους στη Χειρουργική και την Ιατροδικαστική

Abstract

The purpose of this thesis is to investigate the already known but also the unknown anatomical variations of the lumbosacral spine and to measure important parameters of the sacrum.176 sacral bones were studied (from the 3rd Cemetery of Athens and the Laboratory of Anatomy of the Democritus University of Thrace) of which 99 belong to men and 77 to women. The measurements were made by electronic pachymeter and tape measure. The results were processed using a statistical package IBM SPSS Statistics 26 and parametric and non-parametric tests were used. The results in the first part present the anatomical variations (morphological) observed in the lumbar spine. The second part presents the results from the measurements on the sacrum as well as from the calculation of gender-specific identification indexes with analytical tables based on gender. In addition, during the study, a new anatomical variation of the sacrum was identified, with the presence of a supernumerary sacral foramen. In the discussion section, the findings of the anatomical variations and the results of the measurements are compared with those of the international literature, and comments are made on their clinical interest in Surgical practice (Orthopaedics, Neurosurgery, General), in Radiology, Obstetrics, Urology, and Forensics. The conclusions of this study are presented, namely: Regarding the anatomical variations of the lumbosacral spine, the greatest clinical and research interest is located in the area of the fifth lumbar (L5) and first sacral vertebra (I1) in the presence of LSTV, as well as in the area of the sacral hiatus. Regarding the measurements, for the first time in the international literature, in a population (Greek), thirty-six (36) measurements were performed on the sacrum. Eleven (11) of them showed a statistically significant difference between the two genders. Finally, all six (6) gender identification indices used in the international literature based on the sacrum were calculated and three (3) of them presented a statistically significant difference between the two genders in the Greek population.

Σκοπός της παρούσης διατριβής είναι η διερεύνηση των ήδη γνωστών αλλά και άγνωστων παραλλαγών της οσφυοϊερής μοίρας της σπονδυλικής στήλης και η μέτρηση σημαντικών παραμέτρων του ιερού οστού. Μελετήθηκαν 176 ιερά οστά από το (Γ’ Νεκροταφείο Αθηνών και το Εργαστήριο Ανατομίας Δ.Π.Θ) από τα οποία τα 99 αφορούν άνδρες και 77 γυναίκες. Οι μετρήσεις έγιναν με ηλεκτρονικό παχύμετρο και μετρική ταινία. Η επεξεργασία των αποτελεσμάτων έγινε με τη βοήθεια στατιστικού πακέτου IBM SPSS Statistics 26 και έγινε χρήση παραμετρικών και μη παραμετρικών δοκιμασιών. Στα αποτελέσματα στο πρώτο μέρος παρουσιάζονται οι ανατομικές παραλλαγές (μορφολογικές) που παρατηρήθηκαν στην οσφυοϊερή μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζονται τα αποτελέσματα από τις μετρήσεις στο ιερό οστό καθώς και από τον υπολογισμό των ειδικών δεικτών ταυτοποίησης φύλου με αναλυτικούς πίνακες με βάση το φύλο. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της παρούσας μελέτης αναγνωρίστηκε μια νέα ανατομική παραλλαγή του ιερού οστού με την παρουσία ενός υπεράριθμου ιερού τρήματος. Στη συζήτηση γίνεται σύγκριση των ευρημάτων των ανατομικών παραλλαγών και των αποτελεσμάτων των μετρήσεων με αυτά της διεθνούς βιβλιογραφίας, και γίνεται σχολιασμός για το κλινικό τους ενδιαφέρον στη Χειρουργική πρακτική (Ορθοπαιδική, Νευροχειρουργική, Γενική), στην Ακτινολογία, Μαιευτική, Ουρολογία και Ιατροδικαστική. Τέλος, παρουσιάζονται τα συμπεράσματα αυτής της μελέτης και συγκεκριμένα: Όσον αφορά τις ανατομικές παραλλαγές της οσφυοϊερής μοίρας της σπονδυλικής στήλης, το μεγαλύτερο ενδιαφέρον κλινικά και ερευνητικά εντοπίζεται στην περιοχή του πέμπτου οσφυϊκού και πρώτου ιερού σπονδύλου (παρουσία μεταβατικού οσφυοϊερού σπονδύλου- ΜΟΙΣ), καθώς και στην περιοχή του ιερού σχίσματος. Όσον αφορά τις μετρήσεις, για πρώτη φορά στη διεθνή βιβλιογραφία διενεργήθηκαν τριανταέξι (36) μετρήσεις στο ιερό οστό σε έναν πληθυσμό (ελληνικό). Έντεκα (11) από αυτές εμφάνιζαν στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο φύλων. Τέλος, υπολογίστηκαν και οι έξι (6) δείκτες ταυτοποίησης φύλου που χρησιμοποιούνται στη διεθνή βιβλιογραφία με βάση το ιερό οστό και τρεις (3) από αυτούς παρουσίαζαν στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο φύλων σε ελληνικό πληθυσμό.