Ο Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος αυτοβιογραφούμενος: η περιπέτεια του ήρωα και ο προσωπικός μύθος του συγγραφέα

Abstract

The present doctoral dissertation refers to the complex and prominent image of I.M. Panagiotopoulos as a human being, which emerges through his exuberant and diverse work. This dissertation explains man with work and work with man and highlights a special aspect of I.M. Panagiotopoulos that of the pedagogue, through his pedagogical texts, his presence in the classroom and, in general, his pedagogical action. It refers to his childhood, repulsed mostly to the unconscious and to the deeper layers of his psyche. Also, the object of this study is the novel writing of I.M. Panagiotopoulos which istreated as a consequence of the denaturation of his obstructed erotic energy. Next, the two dominant impulses, Love and Death that meet in art and in life, are explored, with the impulses of Death predominant, a fact that leads to their narcissistic character, as well as to their conflicting nature. The anthropogeographical and metaphysical elements that constitute the concept and ontology of Greece are then highlighted. Then, the pedagogical work of I.M. Panagiotopoulos, his positions,contradictions and his proposals for Education is examined. I.M. Panagiotopoulos fought for a school that will offer Liberal Education, within a democratic regime that defines the equality of opportunity in learning. In addition, our national language is presented during its historical course and its expressive and iconographic boldness is highlighted. Finally, this thesis codifies the evolutionary stages of a single hero and creates a typology of his inner adventure, which is the adventure of the hero's desire. It also traces the author's personal myth on a general level, the correspondences and the dialectical relationship between the author and his work, in such a one-way way, that the work defines and composes the author and not vice versa.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή αναφέρεται στη σύνθετη κα εξέχουσα εικόνα του Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου ως ανθρώπου, η οποία ξεπροβάλλει μέσα από το πληθωρικό και πολύμορφο έργο του. Εξηγεί τον άνθρωπο με το έργο και το έργο με τον άνθρωπο. Αναδεικνύει μια ξεχωριστή πλευρά του Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου αυτή του Παιδαγωγού, μέσα από τα παιδαγωγικά του κείμενα, από την παρουσία του στην τάξη και γενικότερα από την παιδαγωγική του δράση. Αναφέρεται στην παιδική του ηλικία απωθημένη ως επί το πλείστον στο ασυνείδητο και στα βαθύτερα στρώματα του ψυχισμού του. Επίσης, αντικείμενο της μελέτης είναι η μυθιστορηματική γραφή του Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου που αντιμετωπίζεται ως απόρροια μετουσίωσης της παρεμποδισμένης ερωτικής του ενέργειας. Ακολούθως, διερευνώνται οι δύο κυρίαρχες ενορμήσεις, του Έρωτα και του Θανάτου, που ανταμώνουν στην τέχνη και στη ζωή, με κυρίαρχες μάλιστα τις ενορμήσεις του Θανάτου, γεγονός που οδηγεί στον ναρκισσικό χαρακτήρα τους, καθώς και στη συγκρουσιακή τους φύση. Στη συνέχεια, αναδεικνύονται τα ανθρωπογεωγραφικά και μεταφυσικά στοιχεία που συνιστούν την έννοια και την οντολογία της Ελλάδας. Κατόπιν, εξετάζεται το Παιδαγωγικό του έργο και παρουσιάζονται οι θέσεις, οι αντιθέσεις και οι προτάσεις του Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου για την Παιδεία. Ο Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος αγωνίστηκε για ένα σχολείο, το οποίο θα προσφέρει Αγωγή φιλελεύθερη, μέσα σ’ ένα δημοκρατικό καθεστώς που ορίζει την ισότητα των ευκαιριών στη μάθηση. Επιπλέον, παρουσιάζεται η εθνική μας γλώσσα κατά την ιστορική της διαδρομή και αναδεικνύεται η εκφραστική και εικονοπλαστική της τόλμη. Τέλος, η παρούσα διατριβή κωδικοποιεί τα εξελικτικά στάδια ενός ενιαίου ήρωα και δημιουργεί μια τυπολογία της εσωτερικής του περιπέτειας, που είναι η περιπέτεια της επιθυμίας του ήρωα. Επίσης, ανιχνεύονται ο προσωπικός μύθος του συγγραφέα σε ένα γενικό επίπεδο, οι αντιστοιχίες και η διαλεκτική σχέση ανάμεσα στον συγγραφέα και στο έργο του, με τέτοιο μονοδρομικό τρόπο, ώστε το έργο να καθορίζει και να συνθέτει τον συγγραφέα και όχι αντίθετα.