Διαστολική λειτουργία αριστερής κοιλίας και στεφανιαία μικροκυκλοφορία σε ασθενείς υπό εξωνεφρική κάθαρση

Abstract

Purpose of the study: To detect potential differences in left ventricular (LV) diastolic function indices and echocardiographically estimated coronary flow reserve (CFR) between patients on hemodialysis (HD) and peritoneal dialysis (PD) and to determine the associations between diastolic function, LV mass and CFR in these patients. Materials and methods: In this cross-sectional study, after screening 157 adult patients on long-term dialysis, 43 patients (21 on HD and 22 on PD) were enrolled (mean age 56 years, 46.5% females, median time on dialysis 24 months). Exclusion criteria were LV ejection fraction < 50%, coronary artery disease, severe valvular disease, cardiomyopathies, arrhythmia and severe pulmonary disease. A complete transthoracic echocardiogram was performed, LV mass index (LVMI) was calculated and LV diastolic pattern was determined. During high-dose dypiridamole infusion, CFR was estimated using transthoracic pulse-wave Doppler echocardiography on the distal left anterior descending artery, followed by assessment of the LV regional wall motion. Results: The prevalence of severe LV hypertrophy (LVH) was significantly higher in the HD group (38.1% vs 4.5%, p = 0.009). The two groups did not differ regarding the individual diastolic indices, but they significantly differed in the frequency of grade II diastolic dysfunction (42.9% in HD vs 4.5% in PD group, p = 0.004). No patient had restrictive filling pattern. No difference was detected in the prevalence of arterial hypertension and diabetes mellitus in patients with vs without severe LVH, neither in patients with grade II vs better than grade II diastolic pattern. Patients with a functional fistula had significantly higher LVMI (137.5 ± 33.6 vs 100.6 ± 29.7 g/m2, p = 0.001), more frequent severe LVH (50% vs 9.7%, p = 0.008) and more frequent advanced diastolic dysfunction (58.3% vs 9.7%, p = 0.002). Mean CFR was similar in the HD and PD groups (2.25 ± 0.65 vs 2.36 ± 0.76, p = 0.635), as was the number of patients with CFR < 2 (38.1% vs 27.3%, p = 0.449). CFR was lower in patients with grade II diastolic dysfunction (1.87 ± 0.43 vs 2.44 ± 0.72, p = 0.023) and in diabetics (1.70 ± 0.59 vs 2.39 ± 0.68, p = 0.04). LVMI was negatively associated with CFR (r = – 0.308, p = 0.045). No patient had wall motion abnormalities on dypiridamole stress echocardiogram. Conclusions: Patients on HD had more frequently severe LVH and more advanced diastolic dysfunction compared to patients on PD, independently of the presence of hypertension and diabetes. CFR was not found to differ between HD and PD patients, but it was significantly lower in diabetics and in patients with pseudonormalized diastolic pattern.

Σκοπός: Η ανίχνευση πιθανών διαφορών στους δείκτες διαστολικής λειτουργίας της αριστερής κοιλίας και στην υπερηχοκαρδιογραφικά υπολογιζόμενη εφεδρεία στεφανιαίας ροής (CFR) μεταξύ ασθενών υπό αιμοκάθαρση (HD) και υπό περιτοναϊκή κάθαρση (PD), καθώς και ο προσδιορισμός των συσχετίσεων μεταξύ διαστολικής λειτουργίας, μάζας της αριστερής κοιλίας και CFR σε αυτούς τους ασθενείς. Υλικό και μέθοδοι: Σε αυτήν τη συγχρονική μελέτη παρατήρησης, μετά από διαλογή 157 ασθενών υπό μακροχρόνια εξωνεφρική κάθαρση, εισήχθησαν 43 ασθενείς (21 υπό HD, 22 υπό PD, μέση ηλικία 56 έτη, 46,5% γυναίκες, μέσος χρόνος σε εξωνεφρική κάθαρση 24 μήνες). Κριτήρια αποκλεισμού ήταν το κλάσμα εξώθησης της αριστερής κοιλίας < 50%, η στεφανιαία νόσος, οι σοβαρές βαλβιδοπάθειες, οι μυοκαρδιοπάθειες, αρρυθμίες και σοβαρή πνευμονοπάθεια. Πραγματοποιήθηκε ένα πλήρες διαθωρακικό υπερηχοκαρδιογράφημα, υπολογίστηκε ο δείκτης μάζας της αριστερής κοιλίας (LVMI) και προσδιορίστηκε το διαστολικό πρότυπο της αριστερής κοιλίας. Κατά τη διάρκεια έγχυσης υψηλής δόσης διπυριδαμόλης, έγινε εκτίμηση της CFR χρησιμοποιώντας διαθωρακική υπερηχογραφία με παλμικό Doppler στο άπω τμήμα του προσθίου κατιόντα κλάδου και ακολούθησε αξιολόγηση της κινητικότητας των τοιχωμάτων της αριστερής κοιλίας. Αποτελέσματα: Η συχνότητα σοβαρής υπερτροφίας της αριστερής κοιλίας (LVH) ήταν σημαντικά υψηλότερη στην HD ομάδα (38,1% έναντι 4,5%, p = 0,009). Οι δύο ομάδες δε διέφεραν ως προς τους μεμονωμένους διαστολικούς δείκτες, παρουσίαζαν, όμως, σημαντική διαφορά στη συχνότητα της διαστολικής δυσλειτουργίας βαθμού ΙΙ (42,9% στην HD έναντι 4,5% στην PD ομάδα, p = 0,004). Ουδείς ασθενής είχε περιοριστικό πρότυπο. Δεν παρατηρήθηκε διαφορά στη συχνότητα της αρτηριακής υπέρτασης και του σακχαρώδη διαβήτη μεταξύ των ασθενών με και χωρίς σοβαρή LVH, ούτε και μεταξύ των ασθενών με βαθμού ΙΙ και με καλύτερο του βαθμού ΙΙ διαστολικό πρότυπο. Οι ασθενείς με λειτουργική fistula είχαν υψηλότερο LVMI (137,5 ± 33,6 έναντι 100,6 ± 29,7 g/m2, p = 0,001) πιο συχνά σοβαρή LVH (50% έναντι 9,7%, p = 0,008) και επίσης πιο συχνά προχωρημένη διαστολική δυσλειτουργία (58,3% έναντι 9,7%, p = 0,002). Η μέση τιμή της CFR ήταν παρόμοια στην HD και την PD ομάδα (2,25 ± 0,65 έναντι 2,36 ± 0,76, p = 0,635), όπως και ο αριθμός των ασθενών με CFR < 2 (38,1% έναντι 27,3%, p = 0,449). Η CFR ήταν χαμηλότερη στους ασθενείς με διαστολική δυσλειτουργία βαθμού ΙΙ (1,87 ± 0,43 έναντι 2,44 ± 0,72, p = 0,023) και στους διαβητικούς (1,70 ± 0,59 έναντι 2,39 ± 0,68, p = 0,04). Ο LVMI σχετιζόταν αρνητικά με τη CFR (r = – 0,308, p = 0,045). Ουδείς ασθενείς παρουσίαζε τοιχωματικές διαταραχές κινητικότητας στο δυναμικό υπερηχοκαρδιογράφημα με διπυριδαμόλη. Συμπεράσματα: Οι ασθενείς σε HD είχαν πιο συχνά σοβαρή LVH και πιο προχωρημένη διαστολική δυσλειτουργία σε σύγκριση με τους ασθενείς σε PD, ανεξάρτητα από την παρουσία υπέρτασης και διαβήτη. Η CFR δε βρέθηκε να διαφέρει μεταξύ των HD και PD ασθενών, ωστόσο ήταν σημαντικά χαμηλότερη στους διαβητικούς και στους ασθενείς με ψευδοφυσιολογικό διαστολικό πρότυπο.