Ιδιοπαθής φλεγμονώδης νόσος του εντέρου και εγκυμοσύνη: η επίδραση της εκπαίδευσης στη γνώση και στάση γυναικών

Abstract

Introduction: Inflammatory bowel disease (IBD) affects women in reproductive age and therefore pregnancy related issues are arisen. Aim: The aim of this study was to evaluate the effect of educational intervention on knowledge and attitude among women of reproductive age suffering from IBD toward pregnancy related issues. Methods: It was an interventional study and involved women in reproductive age suffering from IBD during their visit at a large hospital of Athens from February 2016 till September 2017. Data were collected at baseline, 3, 6 and 12 months. Knowledge level was assessed using Crohn's and Colitis Pregnancy Knowledge Score questionnaire (CCPKnow) and attitude and beliefs with a questionnaire suitably formed for this study. Statistical analysis was performed using SPSS version 25 and the level of statistical significance was set at p≤0.05. Results: 82 patients (43 patients in intervention group and 39 in control group) finally participated in the study. The mean age of the patients was 28.5 years for the intervention group (SD = 6.26) and 36.9 years for the control group (SD = 6.14). Patients in the intervention group showed a statistically significant improvement of knowledge level throughout the study. The difference between initial and final value was important (11.11 ± 3.82) for the intervention group, while in control group the difference was negligible (-0.10 ± 0.55). Patients in intervention group modified their beliefs and attitude during the study significantly, whereas the differences in control group were not statistically significant. Conclusions: Education emerged as an important nursing intervention for the improvement of knowledge level of women suffering from IBD, but it does not appear to fully define women's attitude towards reproductive issues to such an extent to eliminate fear and misconceptions.

Εισαγωγή: Η ιδιοπαθής φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (ΙΦΝΕ) προσβάλλει γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας και ως εκ τούτου εγείρονται θέματα σχετιζόμενα με την αναπαραγωγή. Σκοπός: Εκτίμηση της επίδρασης της εκπαίδευσης στη γνώση και στη στάση γυναικών που πάσχουν από ΙΦΝΕ σε θέματα σχετιζόμενα με την αναπαραγωγή. Μέθοδος: Πρόκειται για μελέτη παρέμβασης, με χρήση ομάδας ελέγχου, στην οποία συμμετείχαν γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας που έπασχαν από ΙΦΝΕ και παρακολουθούνταν σε μεγάλο γενικό νοσοκομείο των Αθηνών από τον Απρίλιο 2016 έως το Σεπτέμβριο 2017. Τα δεδομένα συλλέχθηκαν κατά την πρώτη εκτίμηση και σε διαστήματα 3,6 και 12 μηνών. Η εκτίμηση των γνώσεων έγινε με το ερωτηματολόγιο Crohn’s and Colitis Pregnancy Knowledge Score (CCPKnow), ενώ της στάσης και των πεποιθήσεων με ερωτηματολόγια κατάλληλα διαμορφωμένα για τις ανάγκες της παρούσας μελέτης. Η στατιστική ανάλυση πραγματοποιήθηκε με το στατιστικό πακέτο SPSS 25.0 και το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας ορίστηκε στο p<0,05. Αποτελέσματα: Στη μελέτη συμμετείχαν συνολικά 82 ασθενείς (43 ασθενείς στην ομάδα παρέμβασης και 39 στην ομάδα ελέγχου). Η μέση ηλικία των ασθενών ήταν 28,5 έτη για την ομάδα παρέμβασης (τυπική απόκλιση=6,26) και 36,9 έτη για την ομάδα ελέγχου (τυπική απόκλιση=6,14). Οι ασθενείς στην ομάδα παρέμβασης παρουσίασαν βελτιωμένο επίπεδο γνώσεων σε στατιστικά σημαντικό βαθμό καθ’ όλη τη διάρκεια της μελέτης. Η διαφορά μεταξύ αρχικής και τελικής τιμής ήταν μεγάλη (11,11 ± 3,82) για την ομάδα παρέμβασης, ενώ για την ομάδα ελέγχου μικρότερη (-0,10 ± 0,55). Οι ασθενείς της ομάδας παρέμβασης βελτίωσαν τη στάση και τις πεποιθήσεις τους κατά τη διάρκεια της μελέτης σε στατιστικά σημαντικό βαθμό, ενώ για τους ασθενείς στην ομάδα ελέγχου οι μεταβολές δεν ήταν στατιστικά σημαντικές. Συμπεράσματα: Η εκπαίδευση αναδεικνύεται ως μια σημαντική νοσηλευτική πράξη για τη βελτίωση του επιπέδου γνώσεων γυναικών που πάσχουν από ΙΦΝΕ. Ωστόσο δε φαίνεται να επηρεάζει τη στάση των γυναικών σε θέματα σχετιζόμενα με την αναπαραγωγή σε βαθμό τέτοιο, που να εξαλείφει το φόβο και τις εσφαλμένες πεποιθήσεις.