Σεξουαλική λειτουργικότητα ασθενών μετά από χειρουργικές εκτομές ελάσσονος πυέλου

Abstract

Sexual dysfunction is one of the complications with a significant impact on the quality of life of the patient undergoing pelvic surgery. The purpose of this study was to evaluate erectile function at various times after pelvic surgery in male patients, to investigate its relationship with depression symptoms and quality of life and to investigate the non-modifiable risk factors associated with the presence and intensity of sexuality in these patients. This was a prospective study using the erectile dysfunction IIEF scale. The study population comprised all 106 male patients who had undergone minor pelvic surgery at least 9 months before and during the 2010-2016 period in the 4th Surgical Clinic. A control group of healthy males (N=106) who underwent no pelvic surgery matched for age was also used for reference values. The mean age of the study and control group was 66.16 ± 13.07 and 63.95±9.91 years old respectively. Regarding comorbidity, 47.2% reported various cardiovascular problems, 20.8% hypertension, 9.4% diabetes mellitus and 5.7% depression. A history of colectomy was present in 36.8%, 18.9% had undergone sigmoidectomy, and 33% inguinal hernia repair. The IIEF index fluctuation at the 4 time points of the study was as follows: 42.46 (SD 19.69) - 25.66 (SD20.48) -33.04 (SD20.62) -35.53 (SD21.36), showing a decline of 20% in the last phase compared to the original value (p<0.001). Immediately after surgery the decline reached 50%. The percentage of severe erectile function increased from 38.7% before surgery to 48.1% (25% increase) after surgery, at the end of the follow-up period (p <0.05). The IIEF total score and the score on the quality of life parameters were statistically significant and positive correlated with each other and negatively with depression. In the multivariate analysis model, age surgery (yes/no) emerged as independent predictors of erectile function (p <0.001). Age was the most important determinant of the IIEF score, which was aggravated by 25% from the first to the last assessment of patients. The majority of patients had regained their erectile function one year after surgery and enjoyed a good quality of life, while 10% of patients, one year after the study, still had problems with their erectile function. Improved sexual function was associated with better quality of life and fewer symptoms of depression.Key words: Erectile dysfunction, pelvis, surgery, risk factors , depression, quality of life.

Η σεξουαλική δυσλειτουργία αντιπροσωπεύει μια από τις επιπλοκές με σημαντική επίπτωση στην ποιότητα ζωής του ασθενούς που έχει υποβληθεί σε πυελική χειρουργική επέμβαση. Σκοπός της μελέτης ήταν να αξιολογηθεί η σεξουαλική λειτουργικότητα σε διάφορα χρονικά διαστήματα μετά από τη χειρουργική επέμβαση στην πύελο σε άνδρες ασθενείς, να διερευνηθεί η σχέση της με την καταθλιπτική συμπτωματολογία και την ποιότητα ζωής, καθώς και να διερευνηθούν οι μη τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με την εμφάνιση και ένταση της σεξουαλικότητας στους ασθενείς αυτούς. Πρόκειται για προοπτική μελέτη στην οποία χρησιμοποιήθηκε η κλίμακα στυτικής δυσλειτουργίας IIEF, η κλίμακα κατάθλιψης του Hamilton και το ερωτηματολόγιο επισκόπησης υγείας SF36. Πληθυσμό της μελέτης αποτέλεσαν όλοι οι 106 ενήλικοι άνδρες ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε επέμβαση ελάσσονος πυέλου τουλάχιστον 9 μήνες πριν και κατά το χρονικό διάστημα 2010-2016 στη Δ’ Χειρουργική Κλινική. Ως ομάδα ελέγχου για τον προσδιορισμό των τιμών αναφοράς χρησιμοποιήθηκαν 106 υγιείς άνδρες αντιστοίχου. Η μέση ηλικία των συμμετεχόντων στην πειραματική ομάδα ήταν 66,16±13,07 έτη, ενώ στην ομάδα ελέγχου ήταν 63,95±9,91 έτη. Αναφορικά με τα συνοδά νοσήματα, το 47,2% ανέφερε διάφορα καρδιαγγειακά προβλήματα, το 20,8% υπέρταση, το 9,4% σακχαρώδη διαβήτη και το 5,7% κατάθλιψη. Σε κολεκτομή είχε υποβληθεί το 36,8%, σε σιγμοειδεικτομή το 18,9%, σε βουβωνοκήλη το 33%. H διακύμανση των τιμών του δείκτη IIEF, στις 4εις φάσεις της μελέτης είχε ως εξής: 42,46 (SD 19.69)- 25,66 (SD20,48)-33,04 (SD20.62)-35,53 (SD21,36), παρουσιάζοντας πτώση 20% στην τελευταία φάση, σε σχέση με την αρχική τιμή. p<0,001, ενώ αμέσως μετα την επέμβαση η πτώση έφτασε το 50%. Τα ποσοστά σοβαρής στυτικής λειτουργίας αυξήθηκαν από 38,7% πριν από την επέμβαση σε 48,1 % (αύξηση 25%) μετά την επέμβαση, στο τέλος της περιόδου παρακολούθησης (p<0,05). Η συνολική βαθμολογία IIEF και η βαθμολογία στις επιμέρους παραμέτρους της ποιότητας ζωής συσχετίστηκαν στατιστικά σημαντικά και θετικά μεταξύ τους και αρνητικά με την κατάθλιψη. Στο μοντέλο της πολυμεταβλητής ανάλυσης, η ηλικία αναδείχτηκε ως ανεξάρτητος προγνωστικός παράγοντας της στυτικής ικανότητας (p<0,001). Η ηλικία ήταν ο πιο σημαντικός καθοριστής της βαθμολογίας IIEF, η οποία και επιδεινώθηκε σε ποσοστό 25% από την πρώτη μέχρι την τελευταία αξιολόγηση των ασθενών. Η πλειονότητα των ασθενών είχε επανακτήσει τη στυτική του ικανότητα ένα χρόνο μετά την επέμβαση και απολαμβάνει καλή ποιότητα ζωής, ενώ ποσοστό 10% των ασθενών, ένα χρόνο μετα τη μελέτη εξακολουθούσε να αντιμετωπίζει πρόβλημα στη στυτική του λειτουργία. Η βελτιωμένη σεξουαλική λειτουργικότητα συσχετίστηκε με καλύτερη ποιότητα ζωής και λιγότερα καταθλιπτικά συμπτώματα.