Ταξικές σχέσεις στην κερκυραϊκή ύπαιθρο κατά την όψιμη Βενετοκρατία - 18ος αιώνας: η περίπτωση του φέουδου Μαρτσέλλο στη Βορειοδυτική Κέρκυρα

Abstract

The Marcello Manor in the northwest of Corfu is a relic of the first Maron ever established on the ground of the island. In 1784, the new feudal lord, Gabriel Marcello, who inherited it from his brother, decided to establish the "Indication" ("Anagrafi") of the possessions of the Manor and the obligations of the villagers towards him, as required, according to the Venetian law. With this "Indication" as main guide, I refer in detail to the evolution of the relations of production within the Manor from the previous one (1631), the change in ownership and the extent of the farms, the change and expansion of crops, the consequent variation in obligations of the farmers. I also have to deal with the size of the property by social category (residents of villages, city residents, women, priests, churches, foundations), with so-called "usurpation" estates and successive settlements that arise on the basis of new contracts of cultivation.During the execution of the Indication, arson occurred in the possessions of the foreman of the Manor. Giovanni Mazi. He denounced as guilty six of his fellow villagers, who, according to him, wanted to punish him for his contribution to the work of the ledger and his faith in the feudal lord. The file in this case helped me to explore the aspects of daily life in the feud, the formation of the rural family, the position of the woman, the conscience of the villagers and their integration into historical collectives more ample.

Το φέουδο Μαρτσέλλο στη βορειοδυτική Κέρκυρα είναι κατάλοιπο του πρώτου φέουδου που συστάθηκε ποτέ σε κερκυραϊκό έδαφος. Το 1784, ο νέος φεουδάρχης, Γκαμπριέλ Μαρτσέλλο, που το κληρονόμησε από τον αδελφό του, αποφάσισε να συγκροτήσει την "Αναγραφή" (κατάστιχο) των αγαθών του φέουδου και τις υποχρεώσεις των χωρικών απέναντί του, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του βενετικού νόμου. Χρησιμοποιώντας αυτή ακριβώς την "Αναγραφή" ως βασικό τεκμηριωτικό υλικό, αναφέρομαι με λεπτομέρειες στην εξέλιξη των σχέσεων παραγωγής μέσα στο φέουδο, από την προηγούμενη "Αναγραφή" (1631), τη μεταβολή των ιδιοκτησιών και της έκτασης των κλήρων, την αλλαγή και την επέκταση των καλλιεργειών, τη συνακόλουθη μεταβολή των αποδόσεων. Ασχολούμαι επίσης με τις διαστάσεις των περιουσιών ανά κοινωνική κατηγορία (χωρικοί, κάτοικοι της πόλης, γυναίκες, ιερείς, εκκλησίες, ιδρύματα) και, τέλος, με τις επιλεγόμενες "καταπατήσεις" και τις νέες ρυθμίσεις που προκύπτουν μέσα από τα νέα καλλιεργητικά συμβόλαια.Κατά τη διάρκεια της συγκρότησης της "Αναγραφής", σημειώθηκαν τέσσερις εμπρησμοί στα αγαθά του επιστάτη του φέουδου, Γιάννη Μάζη. Αυτός κατάγγειλε ως ενόχους έξι συγχωριανούς του, οι οποίοι, σύμφωνα με τον ίδιο, ήθελαν να τον τιμωρήσουν για τη συμβολή του στη συγκρότηση της "Αναγραφής" και για την πίστη του στο φεουδάρχη. Η δικογραφία αυτής της υπόθεσης με βοήθησε να διερευνήσω πλευρές της καθημερινής ζωής στο φέουδο, τη συγκρότηση της αγροτικής οικογένειας, τη θέση της γυναίκας, τη συνείδηση των χωρικών και την ένταξή τους σε ευρύτερα συλλογικά υποκείμενα.