Συσχέτιση του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων με τους επιδημιολογικούς, κλινικομορφολογικούς και μοριακούς παράγοντες στον καρκίνο του μαστού

Abstract

Human papilloma virus (HPV) is a well-known causative factor that has been implicated in several types of epithelial cancers, mainly cervical. During the last decades more and more studies associate HPV with breast cancer. Despite the fact that the number of studies has increased over the last two decades, no firm conclusions have been reached. Many researchers develop theories about the possible mechanisms that HPV can infect breast tissue and there role in carcinogenesis or in breast cancer prognosis. But, so far, there are controversial reports regarding the role of HPV in breast cancer. The aim of this study was to detect the prevalence of HPV in breast cancer, normal adjacent tissue and axillary lymphnodes using a microarray technique, and to investigate not only the possible association between breast cancer and HPV infection, but also a possible synchronous breast and cervical infection. In the present prospective study, 201 breast cancer patients were included. During the operation, under sterile conditions, two samples were collected, one from the tumor and one from the healthy adjacent tissue. The samples were deposited in two containers with preservative liquid (ThinPrep®). In patients with positive sentinel nodes, one extra sample was collected from the lymph node. In addition, for each patient a cervical sample was collected in a liquid based cytology container. All the samples were analyzed for HPV DNA with microarray technique. From the data analysis no direct implication of HPV on breast cancer was found neither in cancer nor healthy tissue or lymphnodes. However, among patients with known HPV infection, the morphological and histological characteristics of breast cancer were significantly different compared to patients without HPV infection.

Ο καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερος καρκίνος στις γυναίκες. Τα τελευταία χρόνια, με την ανάπτυξη της μοριακής τεχνολογίας, όλο περισσότεροι παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί έχουν κατανοηθεί και ταυτοποιηθεί, που σχετίζονται είτε με την εμφάνιση είτε με τα κλινικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά του καρκίνου του μαστού. Οι ιοί γενικά έχουν ενοχοποιηθεί για καρκινογένεση. Ο πιο μελετημένος ιός που αποδεδειγμένα είναι ογκογόνος είναι ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων. Τα τελευταία χρόνια έχουν δημοσιευθεί πολλές μελέτες που προσπάθησαν να συσχετίσουν τον ιό με τον καρκίνο του μαστού, όμως μέχρι σήμερα τα αποτελέσματα τους είναι αντικρουόμενα. Ο στόχος της παρούσας έρευνας είναι να μελετήσει την πιθανή συσχέτιση του HPV με τον καρκίνο του μαστού, δίνοντας έμφαση τόσο στη μέθοδο συλλογής όσο και στην τεχνική επεξεργασία του δείγματος, ώστε να περιοριστεί όσο το δυνατόν η πιθανότητα επιμόλυνσης και τα ψευδώς θετικά αποτελέσματα. Στο πλαίσιο αυτό, η συλλογή του δείγματος έγινε από την ερευνήτρια στο αποστειρωμένο πεδίο του χειρουργείου και η επεξεργασία του υλικού για την ανίχνευση του HPV έγινε με τη χρήση των μικροσυστοιχιών (micro arrays), που μέχρι σήμερα θεωρούνται μια από τις πιο αξιόπιστες και ευαίσθητες τεχνικές ανίχνευσης του ιού. Από τον Απρίλιο του 2013 έως τον Ιούνιο του 2016 εντοπίσθηκαν 201 ασθενείς που πληρούσαν τις προϋποθέσεις ένταξης στο πρωτόκολλο της έρευνας. Ο μέσος όρος ηλικίας ήταν τα 59,7 έτη. Παρά το γεγονός ότι χρησιμοποιήθηκε μια τεχνική υψηλής ευαισθησίας, δε βρέθηκε DNA από τον ιό HPV σε κανένα δείγμα από το μαστό ή το λεμφαδένα φρουρό. Ωστόσο η ανάλυσή έδειξε ότι σε ασθενείς με θετικό τραχηλικό δείγμα για HPV, υπάρχει αυξημένη πιθανότητα λοβιακού τύπου καρκίνου του μαστού με θετικούς προγεστερονικούς υποδοχείς καθώς επίσης και αυξημένη πιθανότητα να έχουν 3 με 4 θετικούς μασχαλιαίους λεμφαδένες. Σε αυτή τη μελέτη, ο συνδυασμός προσεκτικής συλλογής δειγμάτων και η χρήση τεχνικής υψηλής ευαισθησίας δεν αν έδειξε συσχέτιση μεταξύ του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV)και καρκίνου του μαστού. Παρ’ όλα αυτά, ορισμένα χαρακτηριστικά των καρκίνων του μαστού ήταν διαφορετικά μεταξύ των ασθενών με παρουσία HPV DNA στα τραχηλικά τους δείγματα.