Μελέτη του καρκινώματος από πλακώδες επιθήλιο της γλώσσας: αξιολόγηση επιδημιολογικών και παθολογοανατομικών παραμέτρων

Abstract

The squamous cell carcinoma (SCC) of the oral tongue comprises the biggest part of the newly diagnosed cases of the SCC of the oral cavity every year. Eventhough there have been numerous advances in cancer diagnosis and therapy through the last few decades, no significant improvement has been noticed regarding survival of patients with SCC. Lately the scientific research seems to be focusing in parameters that could be proved reliable in assessing prognosis. Our intention was to pour light, through our research, upon the metastatic mechanisms of the SCC of the oral tongue which occurs using the lymphatic tracks. We focused on D2-40 which is a Podoplanin antibody used in immunohistochemistry that marks the lymphatic endothelium. Our series consisted of 63 consecutive patients with oral tongue SCC whose diagnosis, surgery and follow-up were carried out in the Oral and Maxillofacial Surgery Department of General Hospital of Thessaloniki “G. PAPANIKOLAOU” between 2000 and 2010 and whose medical records were retrospectively reviewed. We conducted a statistical analysis of several epidemiological as well as pathological parameters (age, sex, tumor’s maximum diameter, grade of differentiation, tumor thickness, depth of invasion, lymph node metatastasis and intensity and extent of D2-40 neoplastic cell labeling in diagnostic formalin-fixed, paraffin-embedded sections of the specimens). Neither the intensity nor the extent of D2-40 neoplastic cell labeling was related with overall survival with a statistic significance (Log Rank[Mantel-Cox]sig.0.091 and 0.533 respectively). Statistical analysis also failed to reveal any statistically significant relevance between overall survival and age, sex of the patients, grade of differentiation and tumor’s maximum diameter at the site of the primary(T)( Log Rank[Mantel-Cox] sig.0.417, 0.700, 0.760, 0.553 respectively). Only lymph node metastasis was significantly related with overall survival (Log Rank(Mantel-Cox] sig.<0.0001). At the same time both tumor thickness and depth of invasion had a statistically significant relation with lymph node metastasis (sig. 0.002 and 0.023 respectively). The most significant prognostic factor, in accordance with the literature, was nodal metastasis. Neither the intensity nor the extent of D2-40 neoplastic cell labeling proved to have a prognostic value in our series.

Ο καρκίνος της γλώσσας από πλακώδες επιθήλιο της στοματικής γλώσσας συνιστά το μεγαλύτερο μέρος των νέων περιστατικών καρκινώματος από πλακώδες επιθήλιο της στοματικής κοιλότητας που εμφανίζονται κάθε χρόνο διεθνώς. Παρά την πρόοδο της Ιατρικής επιστήμης δεν έχει συμβεί σημαντική πρόοδος στην επιβίωση των ασθενών αυτών τις τελευταίες δεκαετίες και η επιστημονική έρευνα πλέον στρέφεται γύρω από την εντόπιση παραγόντων, που να μπορούν να βοηθήσουν στην εκτίμηση της πρόγνωσης. Στα πλαίσια αυτά και με δεδομένο το λεμφογενές μεταστατικό δυναμικό που χαρακτηρίζει την νόσο εστιάσαμε στο αντίσωμα D2-40 έναντι της Ποδοπλανίνης, το οποίο χρησιμοποιείται στην ανοσοϊστοχημεία και έχει φανεί πως προσλαμβάνεται από τα ενδοθηλιακά κύτταρα των λεμφαγγείων, όπου ακριβώς φαίνεται πως εκφράζεται η σιαλογλυκοπρωτεΐνη αυτή. Το υλικό της παρούσας μελέτης αποτελούνταν από 63 ασθενείς με καρκίνωμα από πλακώδες επιθήλιο της στοματικής γλώσσας, οι οποίοι αντιμετωπίστηκαν στην κλινική της Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής του Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης «Γ.ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ» από το 2000 ως το έτος 2010 και των οποίων οι φάκελοι μελετήθηκαν αναδρομικά. Έγινε διερεύνηση της έντασης και της έκτασης της πρόσληψης του αντισώματος D2-40 από τα νεοπλασματικά κύτταρα σε διαγνωστικές τομές από εγκυβωτισμένα σε παραφίνη, μονιμοποιημένα με φορμαλδεΰδη παρασκευάσματα και στη συνέχεια στατιστική επεξεργασία επιδημιολογικών και παθολογοανατομικών παραμέτρων του υλικού (ηλικία, φύλο, μέγεθος πρωτοπαθούς εστίας, βαθμός διαφοροποίησης, βάθος διήθησης, πάχος του όγκου, ύπαρξη μετάστασης στον τράχηλο). Από τη μελέτη και τη στατιστική επεξεργασία των δεδομένων, το φύλο, η ηλικία, το μέγεθος της πρωτοπαθούς εστίας και ο βαθμός διαφοροποίησης απέτυχαν να συνδεθούν στατιστικά σημαντικά με την πρόγνωση και την επιβίωση των ασθενών)( Log Rank[Mantel-Cox] sig. 0.700, 0.417, 0.553, 0.760 αντίστοιχα). Το ίδιο αποτέλεσμα είχε και η μελέτη του αντισώματος D2-40 και πιο συγκεκριμένα τόσο η έκταση του καρκινώματος που το προσλάμβανε όσο και η ένταση με την οποία τα νεοπλασματικά κύτταρα την προσλάμβαναν, δεν μπόρεσαν να συνδεθούν στατιστικά σημαντικά με την πρόγνωση και την επιβίωση (Log Rank[Mantel-Cox]sig. 0.533 και 0.091 αντίστοιχα). Αντίθετα η ύπαρξη λεμφαδενικής μετάστασης στον τράχηλο φάνηκε πως επηρεάζει σημαντικά την επιβίωση (Log Rank(Mantel-Cox] sig.<0.0001) ενώ τόσο το πάχος του όγκου, όσο και το βάθος της διήθησης φάνηκαν να συνδέονται στατιστικά σημαντικά με αυτήν (sig. 0.002 και 0.023 αντίστοιχα). Σε συμφωνία με τα διεθνή βιβλιογραφικά δεδομένα η ύπαρξη λεμφαδενικής μετάστασης στον τράχηλο αποδείχθηκε ο πιο σημαντικός προγνωστικός παράγοντας όσον αφορά την επιβίωση του ασθενούς. Το αντίσωμα D2-40 έναντι της Ποδοπλανίνης δεν έδειξε καμία στατιστικά σημαντική συσχέτιση ούτε με την ύπαρξη μετάστασης στον τράχηλο αλλά ούτε και με την επιβίωση των ασθενών στο υλικό μας.