Το ιαπωνικό δωμάτιο τελετής του τσαγιού: αρχιτεκτονική της παροδικότητας και μετεωρισμοί του νοήματος

Abstract

Το θέμα της διδακτορικής έρευνας είναι το ιαπωνικό δωμάτιο τελετής του τσαγιού. Ως προς το περιεχόμενό της εντάσσεται στην γνωστική περιοχή της θεωρητικής προσέγγισης του χώρου με έμφαση στην αισθητική ανάλυση της αρχιτεκτονικής. Βάση της έρευνας υπήρξε το γεγονός πως το συγκεκριμένο αρχιτεκτονικό παράδειγμα θεωρείται ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά χωρικά προϊόντα του Ιαπωνικού πολιτισμού, κυρίως ως προς την τάση επίτευξης του ιδεώδους της αισθητικής της παροδικότητας όπως αυτή αναδύθηκε κατά την μεσαιωνική περίοδο της Ιαπωνίας (1185-1615 μΧ.). Ειδικότερα δε, το γεγονός πως η αρχιτεκτονική μορφή συνυπάρχει με την αλλαγή μέσα από:- την αποδοχή της παροδικότητας ως βασική πηγή ή προϋπόθεση για την εκτίμηση των πραγμάτων και την κατανόηση της ανθρώπινης ύπαρξης,- την καλλιέργεια μιας αποστασιοποιημένης ανταπόκρισης στην παροδικότητα και της ανάπτυξης μιας κριτικής επίγνωσης της φύσης όλων των μορφών,- την δημιουργία μορφών, αναπαραστατικών μέσων και προτύπων (χωρική και τελεστική) που θα αντικατοπτρίζουν τον τρόπο με τον οποίο αυτή η παροδικότητα μπορεί να μεταδοθεί ως ψυχοσωματική εμπειρία.Σκοπός της θεωρητικής μεταφοράς και αναδιατύπωσης του συγκεκριμένου χώρου και της τέλεσής του υπήρξε η ανίχνευση του ιδιαίτερου συστήματος αναπαράστασης, αντίληψης και νοηματοδότησής του. Προς αυτή την κατεύθυνση η έρευνα στόχευσε στη μελέτη της αρχιτεκτονικής πρακτικής εστιάζοντας στην ανάλυση του δίπολου χώρος-τέλεση,διατηρώντας συγχρόνως μεθοδολογικές αποστάσεις από μια θετικιστική προσέγγιση πουθα αντιλαμβανόταν τη δημιουργική μορφοποίηση ως απλό σύνολο τεχνικών επινοήσεων ή ως μια γλώσσα με απλή γραμματική και συντακτική δομή, αλλά και από μια ιδεαλιστική προσέγγιση η οποία θα επέμενε σε ένα καθαρό νόημα αδιαμεσολάβητο από τις υλικές ήτις κοινωνικές συνθήκες παραγωγής και πρόσληψης της πολιτισμικής δημιουργίας.Η διατριβή αρθρώθηκε σε πέντε ενότητες –εισαγωγή, περιγραφή, επεξεργασία, ανάλυση και ερμηνεία- ώστε να επιτευχθεί μια όσο το δυνατόν συστηματική και εμπεριστατωμένη προσέγγιση των σχέσεων μεταξύ ιδεολογίας, αισθητικής εικόνας, χωρικής δομής,χωρικού προγράμματος, τέλεσης, εμπειρίας, και να φανερωθεί η θεωρητική, ιδεολογική και πρακτική συνθετότητά τους. Εξάλλου, προς αυτή την κατεύθυνση αναλύθηκε συστηματικά ο τρόπος που μεσολαβούν σε αυτή τη σχέση αξίες και πρότυπα εννόησης,σχήματα αντιληπτικά και κώδικες αναπαράστασης, μέσα από μια συνδυαστική γνώσεων Το θέμα της διδακτορικής έρευνας είναι το ιαπωνικό δωμάτιο τελετής του τσαγιού. Ως προς το περιεχόμενό της εντάσσεται στην γνωστική περιοχή της θεωρητικής προσέγγισης του χώρου με έμφαση στην αισθητική ανάλυση της αρχιτεκτονικής. Βάση της έρευνας υπήρξε το γεγονός πως το συγκεκριμένο αρχιτεκτονικό παράδειγμα θεωρείται ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά χωρικά προϊόντα του Ιαπωνικού πολιτισμού, κυρίως ως προς την τάση επίτευξης του ιδεώδους της αισθητικής της παροδικότητας όπως αυτή αναδύθηκε κατά την μεσαιωνική περίοδο της Ιαπωνίας (1185-1615 μΧ.). Ειδικότερα δε, το γεγονός πως η αρχιτεκτονική μορφή συνυπάρχει με την αλλαγή μέσα από:- την αποδοχή της παροδικότητας ως βασική πηγή ή προϋπόθεση για την εκτίμηση των πραγμάτων και την κατανόηση της ανθρώπινης ύπαρξης,- την καλλιέργεια μιας αποστασιοποιημένης ανταπόκρισης στην παροδικότητα και της ανάπτυξης μιας κριτικής επίγνωσης της φύσης όλων των μορφών,- την δημιουργία μορφών, αναπαραστατικών μέσων και προτύπων (χωρική και τελεστική) που θα αντικατοπτρίζουν τον τρόπο με τον οποίο αυτή η παροδικότητα μπορεί να μεταδοθεί ως ψυχοσωματική εμπειρία.Σκοπός της θεωρητικής μεταφοράς και αναδιατύπωσης του συγκεκριμένου χώρου και της τέλεσής του υπήρξε η ανίχνευση του ιδιαίτερου συστήματος αναπαράστασης, αντίληψης και νοηματοδότησής του. Προς αυτή την κατεύθυνση η έρευνα στόχευσε στη μελέτη της αρχιτεκτονικής πρακτικής εστιάζοντας στην ανάλυση του δίπολου χώρος-τέλεση,διατηρώντας συγχρόνως μεθοδολογικές αποστάσεις από μια θετικιστική προσέγγιση που θα αντιλαμβανόταν τη δημιουργική μορφοποίηση ως απλό σύνολο τεχνικών επινοήσεων ή ως μια γλώσσα με απλή γραμματική και συντακτική δομή, αλλά και από μια ιδεαλιστική προσέγγιση η οποία θα επέμενε σε ένα καθαρό νόημα αδιαμεσολάβητο από τις υλικές ήτις κοινωνικές συνθήκες παραγωγής και πρόσληψης της πολιτισμικής δημιουργίας.Η διατριβή αρθρώθηκε σε πέντε ενότητες –εισαγωγή, περιγραφή, επεξεργασία, ανάλυση και ερμηνεία- ώστε να επιτευχθεί μια όσο το δυνατόν συστηματική και εμπεριστατωμένη προσέγγιση των σχέσεων μεταξύ ιδεολογίας, αισθητικής εικόνας, χωρικής δομής,χωρικού προγράμματος, τέλεσης, εμπειρίας, και να φανερωθεί η θεωρητική, ιδεολογική και πρακτική συνθετότητά τους. Εξάλλου, προς αυτή την κατεύθυνση αναλύθηκε συστηματικά ο τρόπος που μεσολαβούν σε αυτή τη σχέση αξίες και πρότυπα εννόησης,σχήματα αντιληπτικά και κώδικες αναπαράστασης, μέσα από μια συνδυαστική γνώσεων