Ο ρόλος των επιπέδων της λεπτίνης σε ασθενείς με καρκίνο μαστού

Abstract

IntroductionObesity is one of the documented risk factors for the development of many types of cancer, including breast cancer. The exact role of obesity and the underlying mechanisms involved in breast tumorigenesis remain unclear. Adipokines, hormones produced by adipose tissue, are associated with pathways that promote cell proliferation, inhibit apoptosis, promote cell metastasis and enhance angiogenesis, and are one of the proposed mechanisms mediating the relationship between obesity and breast cancer. The aim of the present study is to investigate the expression profile of leptin and of other selected adipokines and their association with the risk of breast cancer development, as well as during the surgical management of the disease in relation to obesity.Materials-MethodsIn the present study, 253 women were included, 163 (64.4%) of which had breast cancer, 37 (14.6%) had benign breast disease and 53 (20.9%) were healthy. In the group of breast cancer patients, 58 (29%) had IDC, 52 (26%) had DCIS and 53 (26.5%) had LN. Expression levels of circulating leptin, adiponectin, resistin and hepatocyte growth factor (HGF) were quantified in the peripheral blood of the participants. Potential correlations between adipokine levels and the occurrence of breast cancer of different histological types were investigated by generalized linear models, suitably adapted for documented risk factors for disease development such as age, BMI, exogenous hormone therapy, parity and menstrual status of patients. The relationship of leptin and HGF expression levels with the effect of surgery on patients with breast cancer and benign breast disease was also studied, with further analysis taking into consideration BMI and menstrual status.ResultsRegarding the expression levels of leptin, adiponectin and HGF in the systemic circulation, there was no statistically significant differences between patients with cancer or benign breast disease and healthy women, or between subgroups of patients with different histological types of breast cancer (IDC, DCIS and LN). No significant associations were observed between leptin and adiponectin expression levels and the risk of development of breast cancer or IDC, DCIS, LN and IDC & DCIS. Regarding resistin, IDC patients exhibited significantly lower levels of expression than DCIS patients and healthy individuals. This was further supported by the observation of a potential protective role of resistin in premenopausal women with ductal carcinoma (Ca, IDC, IDC & DCIS) against breast cancer risk. Considering the effect of surgery, leptin expression levels were significantly decreased postoperatively in patients with benign lesions, but not in breast cancer patients. HGF expression levels increased postoperatively in patients with breast cancer, while remained approximately stable in patients with benign lessions.ConclusionsIdentification of novel biomarkers with diagnostic, prognostic and predictive value is of vital importance as it will allow a precise characterization of cancer, a more robust prediction of its biological behaviour and the application of optimal therapeutic approaches to control the disease. In this context, research to clarify the relationship of obesity as a risk factor for the onset and progression of breast cancer remains a matter of major scientific interest. The findings of the present study support adipokines as important biomarkers with specific and variable function on breast carcinogenesis, ideal candidates for thorough investigation.

ΕισαγωγήΗ παχυσαρκία αποτελεί έναν τεκμηριωμένο παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη πολλών τύπων καρκίνου, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνεται και ο καρκίνος του μαστού. Ο ακριβής ρόλος της παχυσαρκίας και οι υποκείμενοι μηχανισμοί που την εμπλέκουν με τον καρκίνο του μαστού παραμένουν αδιευκρίνιστοι. Οι αδιποκίνες, ορμόνες παραγόμενες από τον λιπώδη ιστό, σχετίζονται με μονοπάτια που προάγουν τον πολλαπλασιασμό, αναστέλλουν την απόπτωση, προάγουν τη μεταστατική ικανότητα των κυττάρων και ενισχύουν την αγγειογένεση αποτελώντας έναν από τους προτεινόμενους μηχανισμούς που διέπουν τη σχέση ανάμεσα στην παχυσαρκία και τον καρκίνο μαστού. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση της δράσης και της έκφρασης της λεπτίνης και άλλων επιλεγμένων αδιποκινών κατά την εμφάνιση καρκίνου του μαστού, αλλά και κατά τη χειρουργική θεραπεία της νόσου, σε σχέση με την παχυσαρκία. Υλικό – MέθοδοςΣτην παρούσα μελέτη συμμετείχαν 253 γυναίκες, 163 (64.4%) με καρκίνο μαστού, 37 (14.6%) με καλοήθη νόσο του μαστού και 53 (20.9%) υγιείς. Στην ομάδα των ασθενών με καρκίνο μαστού, 58 γυναίκες (29%) είχαν διηθητικό πορογενές καρκίνωμα (IDC), 52 (26%) είχαν μη διηθητικό πορογενές καρκίνωμα (DCIS) και 53 (26,5%) είχαν λοβιακή νεοπλασία (LN). Τα επίπεδα έκφρασης των αδιποκινών λεπτίνη, αδιπονεκτίνη και ρεζιστίνη και του αυξητικού παράγοντα των ηπατοκυττάρων (HGF) προσδιορίστηκαν ποσοτικά στο περιφερικό αίμα των συμμετεχουσών. Πιθανές συσχετίσεις ανάμεσα στα επίπεδα έκφρασης των αδιποκινών και της εμφάνισης καρκίνου του μαστού διαφορετικών ιστολογικών τύπων διερευνήθηκαν με γενικευμένα γραμμικά μοντέλα, κατάλληλα προσαρμοσμένα για τεκμηριωμένους παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη της νόσου, όπως η ηλικία, ο ΔΜΣ, η εξωγενής χορήγηση ορμονών, η τεκνοποίηση και η εμμηνορρυσιακή κατάσταση των ασθενών. Επιπλέον, μελετήθηκε η σχέση των επιπέδων έκφρασης της λεπτίνης και του HGF με την επίδραση της χειρουργικής επέμβασης σε ασθενείς με καρκίνο μαστού και με καλοήθη νόσο μαστού, με περαιτέρω ανάλυση με κριτήριο τον ΔΜΣ και την εμμηνορρυσιακή κατάσταση των ασθενών.ΑποτελέσματαΤα επίπεδα έκφρασης των βιομορίων λεπτίνη, αδιπονεκτίνη και HGF στη συστηματική κυκλοφορία δεν παρουσίασαν στατιστικά σημαντική διαφορά ανάμεσα στους ασθενείς με καρκίνο ή καλοήθη νόσο του μαστού και στις υγιείς γυναίκες, ούτε μεταξύ των υποομάδων ασθενών με διαφορετικό ιστολογικό τύπο καρκίνου του μαστού (IDC, DCIS και LN). Τα επίπεδα έκφρασης της λεπτίνης και της αδιπονεκτίνης δεν κατέγραψαν στατιστικά σημαντικές συσχετίσεις με τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου μαστού τόσο στο σύνολο των ασθενών με καρκίνο μαστού όσο και επιμέρους στις ασθενείς με IDC, DCIS, LN και IDC & DCIS. Όσον αφορά στη ρεζιστίνη οι ασθενείς με IDC είχαν σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα έκφρασης σε σχέση με τους ασθενείς με DCIS και τους υγιείς. Επιπροσθέτως, σε σχέση με τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού, παρατηρήθηκε μια πιθανή προστατευτική δράση της ρεζιστίνης στις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με πορογενές καρκίνο μαστού (Ca, IDC, IDC & DCIS). Αναφορικά με την επίδραση της χειρουργικής επέμβασης, τα επίπεδα έκφρασης της λεπτίνης μειώθηκαν μετεγχειρητικά στους ασθενείς με καλοήθεια σε βαθμό στατιστικά σημαντικό, ενώ όχι σε ασθενείς με καρκίνο μαστού. Τα επίπεδα έκφρασης του HGF αυξήθηκαν μετά το χειρουργείο στους ασθενείς με καρκίνο μαστού, ενώ παρέμειναν σταθερά στους ασθενείς με καλοήθεια.ΣυμπεράσματαΗ ταυτοποίηση βιοδεικτών με διαγνωστική, προγνωστική και προβλεπτική αξία εγείρεται απαραίτητη, καθώς θα επιτρέψει τον σαφέστερο χαρακτηρισμό του καρκίνου του μαστού, την εγκυρότερη πρόβλεψη της βιολογικής του συμπεριφοράς και την εφαρμογή των βέλτιστων θεραπευτικών προσεγγίσεων για τον έλεγχο της νόσου. Σε αυτά τα πλαίσια, η έρευνα για την αποσαφήνιση της σχέσης της παχυσαρκίας ως παράγοντα κινδύνου με την εμφάνιση και εξέλιξη του καρκίνου του μαστού παραμένει αντικείμενο ιδιαίτερου ενδιαφέροντος. Τα ευρήματα της παρούσας μελέτης αναδεικνύουν τις αδιποκίνες σε σημαντικά βιομόρια με ιδιαίτερη και ποικίλη δράση στην καρκινογένεση του μαστού, υποψήφια για διεξοδική μελέτη.