Συσχέτιση του πολυμορφισμού του γονιδίου της παραοξονάσης PON 1 με το πάχος του έσω-μέσου χιτώνα των καρωτίδων σε μέλη οικογενειών με θετικό οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακού νοσήματος

Abstract

SUMMARYBackround: Paraoxonase 1 (PON 1) gene polymorphisms, Gln192Arg [rs662] (Q192R) and Leu55Met [rs854560] (L55M), and carotid intima-media thickness (cIMT) in adults have been associated to increased incidence of cardiovascular diseases (CVD). Possible relation of cIMT to PON 1 polymorphisms and to markers of inflammation and oxidation, in adults and in children with family history of premature CVD, was investigated.Subjects and methods: Eighty four healthy adults of normal BMI and eighty four healthy children of normal BMI, were recruited; 42 adults with positive family history of premature CVD, median age 39 (27-60) years old (study group) and 42 age- and gender matched controls; 42 children with positive family history of premature CVD, median age 10 (7-15) years old (study group) and 42 age- and gender matched controls. PON 1 gene polymorphisms, Q192R and L55M, were investigated using standard PCR-RFLPs and cIMT was measured by ultrasounds. Levels of lipid profile parameters, and oxidized LDL (oxLDL) were determined in biochemical analyzer COBAS INTEGRA 4000.Results: Frequency of LL genotype was significantly higher in individuals with family history of premature CVD [25% in the study group vs 10,72% in controls, p=0,043]. In adults there was no statistically significant difference in median cIMT in the individuals with or without family history of premature CVD [0,53(0,35-0,9)mm vs 0,55(0,35-0,5)mm]. In children median cIMT was higher in study group than in controls [0.45(0.30-0.65)mm vs 0.4(0.30-0.60)mm], but this difference was no statistically significant. PON-1 alleles don’t seem to be related with significant differences in cIMT in adults and children with family history of premature CVD. The presence of both PON1 R and L alleles seems to be associated with higher cIMT in adults with family history of premature CVD [0,9mm in the study group vs 0,5mm in controls, p=0,026], but not in children with family history of CVD. The polymorphisms of PON-1 gene do not markedly affect oxLDL in adults and children with family history of CVD. Conclusion: Frequency of LL genotype is significantly higher in individuals with family history of premature CVD. PON-1 alleles are not related with significant difference in cIMT in adults and children with family history of premature CVD and can’t be used as markers of premature CVD, despite the fact that presence of both PON1 R and L alleles seems to be associated with higher cIMT in adults with family history of premature CVD.

ΠΕΡΙΛΗΨΗΗ παραοξονάση 1 (PON 1) είναι ένα αντιοξειδωτικό ένζυμο, το οποίο έχει την ιδιότητα να εμποδίζει την οξείδωση της LDL και HDL. Δύο είναι οι πιο συχνά μελετημένοι SNPs πολυμορφισμοί του γονιδίου της PON 1, ο Gln192Arg [rs662] (Q192R) και ο Leu55Met [rs854560] (L55M) πολυμορφισμός. Υπάρχουν πολλές μελέτες που συσχετίζουν τους δύο αυτούς πολυμορφισμούς με την ανάπτυξη αθηροσκλήρωσης και καρδιαγγειακής νόσου και κυρίως τα αλληλόμορφα R και L. Η μέτρηση του πάχους του έσω-μέσου χιτώνα των καρωτίδων αρτηριών (cIMT) με B-mode υπερηχογράφημα αποτελεί μέθοδο εκτίμησης της βαρύτητας της αθηρωμάτωσης των αγγείων.Σκοπός: Βασικός σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση της ύπαρξης πιθανής συσχέτισης μεταξύ των πολυμορφισμών Q192R και L55M του γονιδίου της PON 1 και του cIMT σε μέλη οικογενειών, ενήλικες και παιδιά, με θετικό οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακού νοσήματος, έτσι ώστε να αξιολογηθούν σαν νέοι δείκτες για την ανεύρεση ατόμων με αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης καρδιαγγειακής νόσου. Ταυτόχρονα, μελετήθηκε και το λιπιδαιμικό προφίλ μαζί με τους δείκτες οξείδωσης και φλεγμονής, oxLDL και CRP αντίστοιχα σε όλους τους συμμετέχοντες.Υλικό και μέθοδοι: Συμμετείχαν συνολικά 168 μέλη οικογενειών με θετικό οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακού νοσήματος: 84 ενήλικες, 42 με θετικό οικογενειακό ιστορικό ηλικίας 26-60 ετών και 42 μάρτυρες, αναλόγων ηλικιών και 84 παιδιά, 42 με θετικό οικογενειακό ιστορικό ηλικίας 7-15 ετών και 42 μάρτυρες, αναλόγων ηλικιών. Το cΙΜΤ μετρήθηκε υπερηχογραφικά. Για τη μελέτη των πολυμορφισμών πραγματοποιήθηκε απομόνωση του DNA από ολικό αίμα, και ανάλυση RFLPs (Restriction Fragment Length Polymorphisms). Ο βαθμός οξείδωσης υπολογίστηκε με μέτρηση της οξειδωμένης LDL με τη τεχνική ELISA. Όλες οι βιοχημικές αναλύσεις πραγματοποιήθηκαν με τον βιοχημικό αναλυτή COMBAS INTEGRA 400.Αποτελέσματα: Παρατηρήθηκε επικράτηση του γονότυπου LL του πολυμορφισμού L55M στα άτομα με θετικό οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακού νοσήματος [25% στην ομάδα μελέτης έναντι 10,72% στους μάρτυρες, p=0,043]. Στους ενήλικες η μέση τιμή cΙΜΤ δεν παρουσίασε καμία στατιστικά σημαντική διαφορά στις δύο ομάδες [0,53(0,35-0,9)mm στην ομάδα μελέτης έναντι 0,55(0,35-0,5)mm στους μάρτυρες, p=0,822]. Στους ενήλικες με θετικό οικογενειακό ιστορικό για καρδιαγγειακή νόσο τα αλληλόμορφα της PON 1 για τους πολυμορφισμούς Q192R και L55M δεν φάνηκε να σχετίζονται με τις τιμές του cΙΜΤ, πλην μίας τάσης για αυξημένες τιμές cIMT στους ενήλικες που έφεραν ταυτόχρονα τα αλληλόμορφα κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο R και L [0,9mm στην ομάδα μελέτης έναντι 0,5mm στους μάρτυρες, p=0,026]. Στα παιδιά, παρατηρήθηκε μία διαφορά μη στατιστικά σημαντική στο cΙΜΤ ανάμεσα στις δύο ομάδες, με υπεροχή των τιμών του cIMT στην ομάδα μελέτης [0,45(0,3-0,65)mm στην ομάδα μελέτης έναντι 0,4(0,3-0,6)mm στους μάρτυρες, p=0,091]. Στα παιδιά με θετικό οικογενειακό ιστορικό για καρδιαγγειακή νόσο τα αλληλόμορφα του γονιδίου της PON 1 για τους πολυμορφισμούς Q192R και L55M δεν φάνηκε να σχετίζονται με τις τιμές του cΙΜΤ. Οι τιμές της oxLDL στους ενήλικες και στα παιδιά με θετικό οικογενειακό ιστορικό για καρδιαγγειακή νόσο δεν βρέθηκε να σχετίζονται με τα αλληλόμορφα του γονιδίου της PON 1. Συμπεράσματα: Ο γονότυπος LL της PON 1 φαίνεται να επικρατεί στα μέλη οικογενειών με θετικό οικογενειακό ιστορικό για καρδιαγγειακή νόσο. Τα αλληλόμορφα του γονιδίου της PON 1 για τους πολυμορφισμούς Q192R και L55M δε φαίνεται να σχετίζονται με τις τιμές του cΙΜΤ στα μέλη οικογενειών με θετικό οικογενειακό ιστορικό για καρδιαγγειακή νόσο, ενήλικες και παιδιά και δε φαίνεται να μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν δείκτες έγκαιρης αναγνώρισης ατόμων με αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο, παρόλο που στους ενήλικες με θετικό οικογενειακό ιστορικό διαπιστώθηκε μία τάση για αυξημένες τιμές cIMT επί συνύπαρξης των αλληλομόρφων R και L της PON 1, που θεωρούνται αλληλόμορφα κινδύνου για την ανάπτυξη καρδιαγγειακής νόσου.