Η γερμανική εξωτερική πολιτική στην Ελλάδα 1871-1897

Abstract

[…] Στόχος της παρούσας εργασίας είναι η εξέταση της εξωτερικής πολιτικής της Γερμανικής Αυτοκρατορίας στην Ελλάδα από τη συγκρότηση της, το 1871, έως την έναρξη του Ελληνο-Τουρκικού πολέμου, το 1897. Αξίζει να επισημανθεί ότι η περιοχή των Βαλκανίων ήταν στο επίκεντρο της Γερμανικής εξωτερικής πολιτικής ήδη από τη δεκαετία του 1840, όταν ο Friedrich List υποστήριζε την κατασκευή σιδηροδρομικού δικτύου που θα ένωνε τη Γερμανία με την Ινδία, παρέχοντας έτσι τη δυνατότητα στη Γερμανία να επεκτείνει τη σφαίρα επιρροής της στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, όχι μόνο για πολιτικούς αλλά και για οικονομικούς λόγους. Η συγκεκριμένη χρονική περίοδος 1871-1897 επιλέχτηκε σκόπιμα, προκειμένου να δείξει τη σπουδαιότητα που είχε η περιοχή των Βαλκανίων για τη Γερμανία μετά την ίδρυση της Γερμανικής Αυτοκρατορίας. Η εργασία θα προσπαθήσει να εξετάσει τα γεγονότα που επιδρούν καθοριστικά στις σχέσεις των δύο Κρατών, αναλύοντας ταυτόχρονα τις αιτίες που ώθησαν την Αυτοκρατορία να ενεργήσει με συγκεκριμένο τρόπο. Κύριοι στόχοι της γερμανικής εξωτερικής πολιτικής από την ίδρυση της Γερμανικής Αυτοκρατορίας μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα ήταν η απομόνωση της Γαλλίας, ώστε να διαφυλάξει τα σύνορά της από ενδεχόμενη επίθεση των Γάλλων, η παρεμπόδιση της υλοποίησης της ρωσικής επεκτατικής πολιτικής στα Βαλκάνια, αλλά και η απομόνωση της Αγγλίας από τις Δυνάμεις της Κεντρικής Ευρώπης, ως αποτέλεσμα της πολιτικής της Kontinentalliga,¹ όπως φαίνεται στην ανάλυση που ακολουθεί. Στη μελέτη αυτή καταβάλλεται προσπάθεια να αναλυθεί η εξωτερική πολιτική της Γερμανίας² απέναντι στις άλλες Μεγάλες Δυνάμεις και να εκτιμηθεί η σημασία που είχε η Ελλάδα για τη διαμόρφωση της πολιτικής τους στο οικονομικό, πολιτικό και στρατηγικό επίπεδο. Παράλληλα θα επιχειρηθεί να αναλυθούν οι οικονομικοί και πολιτικοί στόχοι της Γερμανίας στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και κατά πόσον οι στόχοι αυτοί επηρέασαν τη γερμανική εξωτερική πολιτική απέναντι στην Ελλάδα. Η Γερμανική Αυτοκρατορία είχε εκτός των άλλων και πολιτιστικούς στόχους στην Ελλάδα, η υλοποίηση των οποίων την περίοδο που εξετάζουμε απέβλεπε έμμεσα στη διεύρυνση της πολιτικής επιρροής της στη χώρα.