Καταγραφή της μασητικής δραστηριότητας με τη χρήση μαστίχας, ατόμων με μερικές οδοντοστοιχίες

Abstract

Mastication is the initial stage of digestion of solid foods. It is a daily basis action and reaction. The peripheral neurons are carrying information about the qualitative characteristics of food (hardness, viscoelasticity, percentage of water and fat) in the central nervous system (CNS), and this in turn reacts by altering the movement of the mandible by the coordinated contraction of muscles in order to better chew the food. Rehabilitation of masticatory function is the main concern for the professional dentist, as people who have lost their teeth have modified both their chewing habits and diets. Measurement of masticatory ability or masticatory effectiveness, is fundamental to objectively documenting dental restorative work. This study investigated changes in the parameters of mastication (i.e. chewing time and mandibular displacement), by examining two groups with different dental status (edentulous Class I Kennedy and complete dentate subjects), using a mutual experimental protocol and a high precision recording apparatus. The study was divided into two parts: In the first part, physiology of mastication was described according to the literature. An extensive investigation of factors (both exogenous and endogenous) affecting the process of mastication have been reviewed up to date, with particular emphasis given on the type of food used in various masticatory experiments. Specifically, reference has been made on the use of chewing gum and its advantages over the other experimental foods. The recording of the chewing activity was described, with particular emphasis given on the ways of recording the movement of the mandible during chewing. Finally, masticatory cycle analysis was described, and parameters tested were evaluated in order to draw conclusions for the masticatory function. [12] In the second part, hypothesis of the study was stated regarding alteration of chewing time and mandibular displacement during chewing gums with different viscoelasticity and thus different chewing perception. It was examined whether chewing time and the displacement of the mandible were affected in the study groups, by altering the experimental food (i.e. type of gum). Two groups were formed according to different dental status and specific inclusion/exclusion criteria. The first group consisted of ten completely dentate subjects and the second of ten subjects partially edentate (class I Kennedy), who had been restored with free end saddle removable partial dentures. All individuals who participated in the study, chewed chewing gum samples of different viscoelasticity (and therefore perceived hardness). Mandibular movement was recorded with the aid of a recording instrument (Sirognathopgaph, Siemens), based on the disturbance of the magnetic field, caused by the movement of a small magnet attached to the mandible. All individuals who participated in the study, chewed the samples for thirty consecutive chewing cycles. The data was transferred to a proper statistical program (SPSS 18) for further analysis by the method of multivariate analysis of variance (MANOVA). Within the limits of the study it can be concluded that: 1. Chewing time is a descriptor of masticatory ability unique for every individual. The differences in the perceived hardness of chewing gum resulted in prolongation of chewing time along with increased perceived hardness for the group of dentate subjects. 2. In the partially dentate subjects, chewing time was increased when the hardest gum (i.e. Elma-s) was chewed. That fact led to the conclusion that perceived hardness of food in partially dentate subjects is compromised. 3. Mandibular displacement is a descriptor of masticatory ability unique for every individual. The differences in perceived hardness of chewing gum were poorly correlated with mandibular movement for both groups. 4. It was revealed that partially dentate subjects have a higher value of mandibular displacement, compared with the group of dentate subjects. This was attributed to the extend effort of homogenizing food, by comminuting and not by mixing it

Η μάσηση είναι το αρχικό στάδιο της πέψης των στερεών τροφών. Αποτελεί μια καθημερινή δραστηριότητα δράσης και αντίδρασης. Οι περιφερικοί νευροϋποδοχείς μεταφέρουν την πληροφορία των ποιοτικών χαρακτηριστικών της τροφής (σκληρότητα, ιξωδοελαστικότητα, ποσοστό επί τοις εκατό νερού και λίπους) στο κεντρικό νευρικό σύστημα (Κ.Ν.Σ.), και αυτό με τη σειρά του αντιδρά τροποποιώντας την κίνηση της κάτω γνάθου με τη συντονισμένη σύσπαση των μυών, ώστε να μασηθεί καλύτερα η τροφή. Η αποκατάσταση της μάσησης είναι το κύριο μέλημα των οδοντιάτρων σε ανθρώπους που έχουν απολέσει τα δόντια τους και έχουν αναγκαστικά τροποποιήσει τόσο τον τρόπο μάσησης, όσο και το διαιτολόγιό τους. Η μέτρηση της μασητικής δραστηριότητας των ατόμων είναι θεμελιώδους σημασίας, στην προσπάθεια αντικειμενικής τεκμηρίωσης της αποκαταστατικής οδοντιατρικής εργασίας. Η παρούσα μελέτη είχε στόχο τη μέτρηση της μασητικής δραστηριότητας και τη διερεύνηση των αλλαγών στις παραμέτρους μάσησης δύο ομάδων με διαφορετική οδοντική κατάσταση (ενόδοντες και μερικά νωδοί τάξης Ι κατά Kennedy). Η μελέτη χωρίστηκε σε δύο μέρη: Στο γενικό μέρος όπου αναλύθηκε η φυσιολογία της μάσησης σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία. Έγινε παράθεση των παραγόντων (εξωγενών και ενδογενών) που έχουν ερευνηθεί μέχρι σήμερα και επηρεάζουν τη διαδικασία της μάσησης, με ιδιαίτερη έμφαση στο είδος της τροφής που χρησιμοποιείται στις δοκιμασίες της μάσησης. Συγκεκριμένα, έγινε αναφορά στη χρήση της μαστίχας και στα πλεονεκτήματα που προσφέρει κατά τη μάσηση. Διερευνήθηκαν οι τρόποι καταγραφής της μασητικής δραστηριότητας, με ιδιαίτερη έμφαση στην καταγραφή της κίνησης της κάτω γνάθου κατά τη μάσηση με τη μέθοδο εξελιγμένων οργάνων. Τέλος αναφέρθηκε ο τρόπος ανάλυσης του μασητικού κύκλου, και οι παράμετροι που εξετάζονται για την εξαγωγή συμπερασμάτων κατά τις μασητικές δοκιμασίες. Στο ειδικό μέρος αναφέρθηκαν οι υποθέσεις της παρούσας μελέτης και καθορίστηκαν οι παράμετροι της μάσησης προς εξέταση. Συγκεκριμένα, [10] εξετάστηκε αν ο χρόνος μάσησης και η κατάσπαση της κάτω γνάθου επηρεάζονται με την αλλαγή του πειραματικού μέσου (δηλαδή του είδους της μαστίχας), σε δύο ομάδες με διαφορετική οδοντική κατάσταση. Η πρώτη ομάδα αποτελείτο από δέκα άτομα με πλήρη οδοντικό φραγμό και η δεύτερη από δέκα άτομα με μερική νωδότητα τύπου Ι κατά Kennedy, στην οποία τα άτομα είχαν αποκατασταθεί με κινητές μερικές οδοντοστοιχίες. Όλα τα άτομα που συμμετείχαν στη μελέτη, μάσησαν δείγματα μαστίχας διαφορετικής ιξωδοελαστικότητας (άρα και αντιλαμβανόμενης σκληρότητας) για τριάντα συνεχόμενους μασητικούς κύκλους. Η καταγραφή της κίνησης της κάτω γνάθου έγινε με τη βοήθεια εξειδικευμένου οργάνου καταγραφής της κίνησης της κάτω γνάθου (γναθογράφος). Τα δεδομένα μεταφέρθηκαν σε στατιστικό πρόγραμμα (SPSS 18) για περαιτέρω ανάλυση με τη μέθοδο διακύμανσης παραγόντων (MANOVA). Στατιστικά σημαντικές διαφορές (p=0,000) προέκυψαν για όλες τις εξαρτημένες μεταβλητές, δηλαδή το χρόνο μάσησης και την κατάσπαση της κάτω γνάθου και για όλους τους παράγοντες που ελέγχθηκαν, δηλαδή τις μαστίχες και την οδοντική κατάσταση των συμμετεχόντων. Η συζήτηση των αποτελεσμάτων, στα πλαίσια και τους περιορισμούς της παρούσας μελέτης, οδήγησε στα εξής συμπεράσματα: 1. Ο χρόνος μάσησης της τροφής αποτελεί μία παράμετρο της μάσησης, καθαρά εξατομικευμένη, και η διαφορά στην αντιλαμβανόμενη σκληρότητα της μαστίχας, έχει σαν αποτέλεσμα την επιμήκυνση του χρόνου μάσησης με την αύξηση της αντιλαμβανόμενης σκληρότητας στην ομάδα των ενοδόντων. 2. Στην ομάδα των μερικά νωδών ατόμων, ο χρόνος μάσησης αυξήθηκε μόνον στην πλέον σκληρή μαστίχα (παραδοσιακή Elma-s), πράγμα που σημαίνει ότι η αντίληψη της σκληρότητας των τροφών στους μερικά νωδούς είναι πλέον ελαττωμένη. 3. Η μέγιστη κατάσπαση της γνάθου είναι καθαρά εξατομικευμένη, αλλά η εξάρτησή της από την αντιλαμβανόμενη σκληρότητα της τροφής ισχνή και για τις δύο ομάδες. Πιθανώς η παράμετρος της κατάσπασης της κάτω γνάθου να μην ενδείκνυται για την έρευνα των μασητικών δοκιμασιών. 4. Η μέγιστη κατάσπαση της κάτω γνάθου παρουσιάστηκε υψηλότερη στην ομάδα των μερικά νωδών.